Les 3: Herhaling H1 S1S2S3 (LE) en start H2: secularisatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

De invloed van het christendom in Nederland

Hoofdstuk 4: opschudding in de Nederlanden

Wat was de Reformatie en wat had Maarten Luther daarmee te maken?

H1S2: Ik kan omschrijven hoe christelijke stromingen over Nederland zijn verdeeld (geografisch), en dit ook verklaren.

Christelijke stromingen verdeeld over Nederland.

In 2020 noemde ongeveer 40% van de Nederlands zichzelf christelijk. In Noord-Brabant en Limburg wonen met name rooms-katholieken. Nederland was in de 16e eeuw bezet door de Spanjaarden. Zij waren rooms-katholiek. De inwoners van Noord-Brabant en Limburg bleven langer onder de heerschap van de Spanjaarden dan het noorden van Nederland, en daarmee ook langer rooms-katholieke kerk. 

Christelijke stromingen verdeeld over Nederland.

Nederland was in de 16e eeuw bezet door Spanje, en de noordelijke provincies en Zeeland hebben zich eerder bevrijd van de Spaanse overheersing. Hierdoor kreeg het protestantisme meer ruimte om zich te verspreiden en uiten in het noorden, terwijl het zuiden onder Spaanse invloed rooms-katholiek bleef.

Christelijke stromingen verdeeld over Nederland.

Daarnaast loopt er midden door Nederland een strook waarin strenggelovige mensen wonen. Deze strook noemen we de biblebelt of bijbelgordel, en loopt van Zeeland richting de omgeving van Zwolle. Er is geen duidelijke verklaring voor dit verschijnsel. Veel inwoners in dit gebied zijn streng gereformeerd, en de kerk speelt een centrale rol in hun leven. Ze proberen zich zo goed mogelijk te houden aan de regels in hun geloof. Dit noem je orthodox.

H2: Ik kan met behulp van bronnen aantonen dat er in Nederland sprake is van secularisatie (LE) (t)

S2.1: Ik kan door middel van onderzoek beargumenteren welke christelijke stromingen dominant zijn/waren in mijn woonplaats (t)

S2.2: ik kan bronnen analyseren en uitleggen welke invloed dit had op secularisatie in Nederland. (t) 

Christelijke invloed jouw woonplaats.

Sinds de jaren '60 is er in Nederland sprake geweest van secularisering. Steeds meer Nederlanders geven aan dat ze niet gelovig zijn of zich verbonden voelen aan een kerk. Ook al zegt 55% van de Nederlanders niet gelovig te zijn, het christelijke geloof heeft een grote invloed gehad op onze cultuur. Een paar voorbeelden:

- de jaartelling. Onze jaartelling start bij met de geboorte van Jezus.

- de zondag. Vanuit het christelijke geloof is zondag een dag om veel met het geloof bezig te zijn, bijvoorbeeld door het bezoeken van een kerkdienst. Overige activiteiten moet je op andere dagen doen. Dit zie je bijvoorbeeld terug bij gesloten winkels op zondag.

- de feestdagen. Vrijwel alle feestdagen die we vieren hebben een christelijke oorsprong. In het volgende deel gaan we hier verder op in.

Secularisatie is een proces waarbij religie minder invloed krijgt op de samenleving en het dagelijks leven van mensen. Dit betekent dat mensen minder vaak naar de kerk gaan, minder religieuze rituelen volgen en dat religieuze instellingen minder invloed hebben op bijvoorbeeld politiek en onderwijs.

In een geseculariseerde samenleving richten mensen zich meer op wetenschap, technologie en persoonlijke vrijheid in plaats van op religieuze voorschriften. Dit proces is in veel landen al een tijdje aan de gang en heeft geleid tot een grotere scheiding tussen kerk en staat.

secularisatie

is een proces waarbij religie minder invloed krijgt op de samenleving en het dagelijks leven van mensen.

Wat zouden oorzaken van secularisatie zijn?

Welke invloed zou de bron hebben gehad op secularisatie?

bron 1: televisie uit 1960.

Welke invloed zou de bron hebben gehad op secularisatie?

Bron 2: klaslokaal in 1990.

Welke invloed zou de bron hebben gehad op secularisatie?

Tekst

B

Bron 3: lancering raket.

Wetenschappelijke vooruitgang: De opkomst van wetenschap en technologie heeft veel vragen beantwoord die vroeger door religie werden verklaard. Hierdoor is het vertrouwen van mensen op wetenschappelijke verklaringen gegroeid, dan op religieuze.

Technologische vooruitgang: ontwikkeling tv en radio gaf mensen informatie van buiten hun eigen (religieuze) stroming. 

Veranderingen in onderwijs: Onderwijs is steeds meer gericht op kritische denkvaardigheden en minder op religieuze uitgangspunten. Dit stimuleert mensen om zelf na te denken en minder afhankelijk te zijn van religieuze invloeden.

S2.2: ik kan bronnen analyseren en uitleggen welke invloed dit had op secularisatie in Nederland. (t) 

S2.1: Ik kan door middel van onderzoek beargumenteren welke christelijke stromingen dominant zijn/waren in mijn woonplaats (t)

- Zo zijn er sportverenigingen die alleen op zaterdag willen sporten, omdat zondag volgens de bijbel een rustdag is. 

- Staan er misschien meerdere kerken in je woonplaats, waarom is dat zo?

- Zijn er straatnamen vernoemd naar christelijke figuren.

- Worden christelijke feestdagen massaal gevierd.

S2.1: Ik kan door middel van onderzoek beargumenteren welke christelijke stromingen dominant zijn/waren in mijn woonplaats (t)

- Onderzoek via google (maps) welke christelijke stromingen er in jouw woonplaats zijn.

- Noteer dit in je aantekeningenschrift. 

- Geef extra informatie over de stromingen/kerken/sportvereniging/feestdagen, die vanuit het christendom komen.

H2: Ik kan met behulp van bronnen aantonen dat er in Nederland sprake is van secularisatie (LE) (t)

S2.1: Ik kan door middel van onderzoek beargumenteren welke christelijke stromingen dominant zijn/waren in mijn woonplaats (t)

S2.2: ik kan bronnen analyseren en uitleggen welke invloed dit had op secularisatie in Nederland. (t)