17/12 3.2 gedicht, assonantie ien alliteratie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

-------------

Planning

• Lesdoel
• Korte activiteit
• Instructie - erken voor degene die al aan het werk kunnen
• Verlengde instructie - iedereen aan het werk
• Exitticket
• Afsluiten (reflectie en feedback)

Lesdoel:

Aan het einde van deze les:

•  kun je benoemen wat een assonantie is;
• kun je benoementwat een alliteratie is;
• heb je geoefend met assonantie en alliteratie.

Blauw = kennen = kennis = leren

Oranje = kunnen = met de kennis de vaardigheid oefenen

cAlliteratie

Rijm van woorden die beginnen met een zelfde (combinatie van) medeklinker(s)

aAlliteratie

Rijm van woorden die beginnen met een zelfde (combinatie van) medeklinker(s)

Snelle Stella steelt de stenen van de sterke Sam

Jasmine jast de jassen uit de jassenmand

Filip’s flappende flap flap flapt flapperender dan mijn flapper flappen kan

Altijd aanwezige Arsene aast altijd op aandacht

Kindje kip koopt kleine kerst kastjes

Maak nu zelf een alliteratie van minimaal zes woorden met de naam van een klasgenoot.

We houden het leuk en netjes, dus geen scheldwoorden of kwetsende dingen!

In alle gedichten zit rijm.

1. 
2. 

Bij een gedicht is het altijd meteen duidelijk waar het over gaat.

1. 
2. 

Een gedicht kan je aan het denken zetten.

1. 
2. 

In een gedicht kan een dichter spelen met vorm en taal.

1. 
2. 

Lees je weleens gedichten als je ze op straat tegenkomt of als je door je social media scrolt?

Waarom heet dit filmpje 'De slechtste rapper van de straat'?

Nieuwe lesstof

Maak aantekeningen, want de LessonUp wordt niet gedeeld.

1 Schrijf de datum en het vak op.

2. Schrijf hoofdstuk en het onderwerp.

3. Schrijf geen hele zinnen, maar gebruik steekwoorden en gebruik (voor jou herkenbare)afkortingen. 

Het hoeft nog niet netjes, zolang het voor jou maar leesbaar is.

--> de docent gaat door in het tempo van de les, dus toch veel schrijven, betekent halve informatie!

4. Onderstreep belangrijke woorden.

5. Verbanden geef je snel aan met pijlen.

6. Getallen in cijfers, niet in letters.

7. Werk de aantekeningen dezelfde dag thuis uit!

Behalve met woorden kan een dichter ook met klanken een gevoel of sfeer overbrengen. 

Als woorden in versregels met dezelfde medeklinker(s) beginnen, noemen we dat alliteratie:

’s Zomers stinken alle steden

Menno Wigman

Als de beklemtoonde klinkers in een gedicht gelijk zijn, noemen we dat assonantie of klinkerrijm.

In het zand daar staan mijn hakken

Ronald M. Offerman 

Woorden met dezelfde klinkers of medeklinkers krijgen bij het (voor)lezen meer nadruk. Ook krijgen de regels van het gedicht door assonantie en alliteratie meer samenhang.

Werk voor deze les + huiswerk: Alvast aan het werk? 

• je begrijpt de lesstof/theorie voldoende (je kunt het groene theorieblok uit je boek gebruiken als ondersteuning) 
• je werkt in STILTE en je mag NIET PRATEN of OVERLEGGEN en geen vragen stellen
  
• je bent echt aan het werk!
  

Klaar = in STILTE lezen

Pak je VIP en noteer:

Online: hoofdstuk 3,, § 3.2 Gedicht opdracht 2 t/m 6 

Wat niet af is = huiswerk

Stel de volgende les vragen over dingen die je niet begreep!

Welke woorden rijmen niet?

1. pet - bed
2. Schoen - doen
3. dame - game
4. cool - doel

Beginrijm / Alliteratie

Hierbij rijmen alleen de beginletters van de woorden op dezelfde versregels. Beginrijm begint altijd met medeklinkers.

Voorbeeld: "De kat krabt de krullen van de trap". 

 In die zin beginnen veel woorden met de 'k' 

Bij alliteratie gaat het om overeenkomst in klank van medeklinkers aan het begin van woorden.

Assonantie

Bij assonantie gaat het om klanken (klinkers) die steeds terugkeren. --> ook wel klinkerrijm of klankrijm

Alleen de klinkers van de beklemtoonde lettergrepen rijmen. Niet de voorafgaande en ook niet de volgende medeklinkers. 

 

Het gaat hierbij om de uitspraak, en niet om de spelling • Zo is er bijvoorbeeld ook assonantie bij 'een groot cadeau'

'Lamp en band' 'Raam en staan' 'Bomen en rozen' --> Let op: 'haren en verward' = geen assonantie

Alliteratie / Assonantie?

Gedicht: Mijn moeder is groen

1. Alliteratie
2. Assonantie

Noteer in je schrift een alliteratie en een assonantie.

Noteer je een alliteratie en een assonantie.
Noteer als volgt:
Al =
As =

Alliteratie / Assonantie

Alliteratie (beginrijm):
Groen - grom - griezel etc. 

Assonantie (klinkerrijm):
Moeten - groenten - doe - vroeg - troep - schoen- moeder - groen - groeien

Werk voor deze les + huiswerk: 

Pak je VIP en noteer:

Online: hoofdstuk 3,, § 3.2 Gedicht opdracht 2 t/m 6 

Verlengde instructie:

Online: hoofdstuk 3,, § 3.2 Gedicht opdracht 2 t/m 5

Klaar = in STILTE lezen

Wat niet af is = huiswerk

Lesdoel:

Aan het einde van deze les:

• kun je benoemen wat een assonantie is;
• kun je benoemen wat een alliteratie is;
• heb je geoefend met assonantie en alliteratie.

Blauw = kennen = kennis = leren

Oranje = kunnen = met de kennis de vaardigheid oefenen

Eindrijm

Assonantie

Alliteratie

Pracht en praal

Hoge bomen 

Sinterklaas zat te denken,

Wat hij je zou schenken

Ik kan benoemen wat een assonantie en een alliteratie zijn.

😒🙁😐🙂😃

rrReflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter? Hoe ga je dat verbeteren?

ffFeedback
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders zien?