les 4 §3

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

§3 Hoe transparant moet de overheid zijn? 

• Lesopening (Sara) 
• Rechtszekerheid: legaliteitsbeginsel en    machtenscheiding
• Werktijd (§3)
• Afsluiten: kavv

1. Je kunt uitleggen hoe het legaliteitsbeginsel en de machtenscheiding bijdragen aan rechtszekerheid en een transparante overheid.

“Ik heb niets te verbergen.”

1. Eens
2. Oneens
3. Weet niet

Waarom moeten de inkomsten van politici te controleren zijn?

Wat vind jij? Moet Rutte al zijn berichtjes kenbaar maken? Waarom wel of niet?

Legaliteitsbeginsel

"Doordat sms-berichten consequent zijn gewist, valt moeilijk te achterhalen of dat in overeenstemming met de Archiefwet gebeurde. Functiegerelateerde correspondentie mag niet zomaar worden vernietigd.” (...) Hoogleraar archiefwetenschappen Charles Jeurgens heeft geen goed woord over voor de handelswijze van Rutte. “Je kunt niet dezelfde dag nog bepalen of iets wat op dat moment misschien irrelevant lijkt over één of twee jaar niet toch belangrijk kan worden”, zegt hij tegen de Volkskrant."

Transparantie

Zo hoog mogelijk in een democratische rechtsstaat

Wet Openbaarheid van Bestuur 

Verplicht de overheid om informatie te delen, 

tenzij er een belang zwaarder weegt.

Hoe dan? Schaduwmachten

• Ambtenaren (vierde macht)
  
• De media (vijfde macht, waakhondfunctie)                                              maar ook 
  
• Machtenscheiding natuurlijk
• Legaliteitsbeginsel
• Onafhankelijke rechterlijke macht

Rechtsbronnen

Zijn we op de hoogte? > Rechtszekerheid

Plekken waar je het recht terug kunt vinden:

1. Grondwet
   
2. Wetten
3. (internationale) Verdragen
4. Rechtspraak/Jurisprudentie
5. Gewoonterecht (niet alle wetten staan op papier maar iedereen volgt ongeschreven regels).

De EU treedt gezamenlijk op indien een lidstaat wordt getroffen door een natuurramp

1. wet
2. jurisprudentie
3. gewoonterecht
4. verdrag

Het Hof veroordeelt een verdachte tot twee weken gevangenisstraf. Deze straf komt overeen met een eerdere uitspraak van de rechtbank in een vergelijkbare zaak.

1. wet
2. jurisprudentie
3. gewoonterecht
4. verdrag

Mishandeling wordt bestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of geldboete van de vierde categorie

1. wet
2. jurisprudentie
3. gewoonterecht
4. verdrag

Een bedrijf dat al jarenlang haar werknemers 100% loon doorbetaalt bij ziekte, mag dat niet opeens verminderen naar het wettelijk minimum van 70%

1. wet
2. jurisprudentie
3. gewoonterecht
4. verdrag

Aan de slag!

KAVV §2.3 maken (en delen)

Maken opdracht: toepassen vraag 7 en 9 (p.91)

Morgen: toets bespreken + voorbereiden rechtszaak