Hoofdstuk 12 les 3

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Herhaling 12.2

De lever

Wat is GEEN functie van de lever?

1. De lever haalt gifstoffen uit het bloed
2. De lever breekt rode bloedcellen af
3. De lever scheidt ureum af aan de urine
4. In de lever wordt glucose omgezet glycogeen

Bilirubine is een gele stof die ontstaat bij afbraak van rode bloedcellen in de lever. Bij mensen met geelzucht komt de bilirubine vanuit de lever in het bloed terecht. De stof wordt door de leverader afgevoerd.

In welk bloedvat komt het bloed uit de leverader dan als eerste terecht?

1. in de aorta
2. in de bovenste holle ader
3. in de onderste holle ader
4. in de longader

Welke stoffen worden opgeslagen in de lever?

aminogroep van aan aminozuur af halen

Omzetten van aminozuur in ander aminozuur

Afbraak van gifstoffen

Bolletje van eiwit en vet

Maken van glucose uit een andere stof

Transaminering

Gluconeogenese

Lipoprotëinen

Detoxificatie

Deaminering

Waarvoor dienen de sinusoïden in de lever?

1. Om het geproduceerde gal af te voeren
2. Om o.a. alcohol te kunnen afbreken
3. Om bloed goed in contact te brengen met de levercellen
4. Om bloed op te slaan voor als het lichaam extra bloed nodig heeft

12.3 en 12.4 Ademhaling

BINAS 83A

De bouw van de longen

Het nuttigste stuk van deze BINAS tabel staat onderaan (zie volgende dia)

COPD

CF wordt ook wel taaislijmziekte genoemd, omdat het slijm dat onder andere in de luchtwegen wordt afgescheiden abnormaal taai is. Daardoor wordt het moeilijker afgevoerd uit de longen en blijft er meer slijm achter in de longblaasjes en vermindert de uitwisseling van gassen. Dat leidt tot een voortdurend gevoel van benauwdheid.
Factoren die van invloed zijn op de snelheid van de gaswisseling zijn de diffusieconstante (D), het diffusie-oppervlak (O), het drukverschil (p1-p2) en de afstand of diffusieweg (A), zoals beschreven in de Wet van Fick: diffusiesnelheid = D*O*(p1-p2)/A
Welke factoren van de wet van Fick kunnen worden beïnvloed door CF?

1. D en O
2. O en A
3. O, P1-p2, A
4. D, O, P1-p2, A

omdat...

- D verandert omdat het slijm anders van samenstelling is (andere stof)

- O verandert omdat het taaie slijm de longblaasjes afdekt, wat minder oppervlak betekent

-p1-p2 (delta c) verandert omdat er minder verse lucht in de longblaasjes terechtkomt (slijm zit overal en vernauwt de luchtwegen)

-A verandert omdat de zuurstof nu door een dikkere laag slijm heen moet

Vitale capaciteit

VC (=6) is de maximale hoeveelheid lucht die je in één ademteug kan in- en uitademen. Dat meten we met een spirometer.

Bij een gewone inademing is de hoeveelheid lucht in de longen gelijk aan:

1. de vitale capaciteit
2. het ademvolume + inspiratoir reservevolume
3. de vitale capaciteit + restvolume
4. het ademvolume + restvolume

Door lungpacking voorafgaand aan een duik kan de duiker een grotere diepte bereiken, leg dit uit:

In de hyperbare kamer heeft Dennis geen O2, maar toch ademt hij niet extreem snel. Hoe komt het dat het ademcentrum blijkbaar niet veel signalen geeft om sneller te ademen?

1. Het ademcentrum reageert te langzaam
2. Het ademcentrum reageert vooral op CO2
3. Het ademcentrum reageert niet op O2
4. Het ademcentrum wordt actief onderdrukt door de grote hersenen

Bij hyperventilatie ...

1. daalt de pCO2 en stijgt de pH
2. stijgt de pCO2 en daalt de pH

Herhaling

Wet van Fick

Welke factor van de wet van Fick verandert als je je adem inhoudt?

1. A (oppervlakte)
2. Delta C (concentratieverschil)
3. d (diffusieafstand)
4. D (diffusiecoëfficiënt)

Valerio was aan het hyperventileren. Bij hyperventileren voel je je raar, daardoor ga je meer ademen, dan voel je raar, etc.

1. Dit is negatieve terugkoppeling
2. Dit is positieve terugkoppeling
3. Dit is een regelkring
4. Dit is oxytoneogenese

Oorzaak

daardoor:

daardoor:

Gevolg

Lucht stroomt naar buiten

Longen worden kleiner

Borstholte wordt kleiner

Middenrif ontspant

Oorzaak

daardoor

daardoor

Gevolg

Lucht stroomt naar binnen

Longen worden groter

Borstholte wordt groter

Middenrif spant aan

Van verschillende ademhalingsproblemen is het volgende bekend:

- Bij een klaplong ademen mensen sneller, maar ademen ze minder lucht in en uit dan normaal.
- Bij hyperventilatie ademen mensen sneller en ademen ze meer lucht in en uit dan normaal.
- Bij longemfyseem ademen mensen langzamer uit, maar ademen ze wel met een normale snelheid in.
Waar heeft Henk volgens het diagram last van?

1. Een klaplong
2. Hyperventilatie
3. Longemfyseem