HV1 spelling 4 183

• Middelbare school

Spelling blok 3 & 4

We starten met stil lezen.

Pak je meteen je leesboek? 

Lesdoel:

 Ik weet hoe het werkt met tussenletters in samenstellingen. Ik kan verkleinwoorden maken.

Tussenletter in samenstelling:

schrijf: -en of -n

Als het eerste deel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud heeft op -n of -en:

bal + jongen = ballenjongen

roos + struik = rozenstruik

getuige + verklaring = getuigenverklaring

Schrijf geen -n als:

Het eerste deel van de samenstelling heeft/is:

-geen meervoud (tarwebrood + ereplaats)

-alleen een meervoud op -s (garagehouder/ horlogebandje)

-een meervoud op een -s en op een -n (groentesoep)

-een werkwoord of versterkend woord (apetrots/ kwijlebal)

-een uniek persoon of zaak (zonnebril/ koninginnedag)

of

Als het woord niet meer herkenbaar is als een samenstelling. Soms lijkt een woord een samenstelling maar is het dat nooit geweest. (schattebout/ spillebeen)

Schrijf -s als:

Je die klank hoort (dorpskern/reddingsboot)

Als het tweede woorddeel begint met een sisklank, kun je de klank niet horen. Vervang het tweede woorddeel zodat je hoort of je een tussen-s moet schrijven (dorpsstraat/reddingsschip). 

Verkleinwoorden:

Meestal spel je het zoals je het uitspreekt:

vork- vorkje/ bodem- bodempje

Bij woorden die eindigen op -ng schrijf je -nkje of -etje:

Poging-poginkje/ wang- wangetje

Bij woorden die eindigen op een klinker moet je de klinker verdubbelen:

oma- omaatje/ café- cafeetje

Maak opdracht 26 + 27 + 28

Klaar? Had je jouw Nieuw Nederlands blad al af?

Lesdoel:

 Ik weet hoe het werkt met tussenletters in samenstellingen. Ik kan verkleinwoorden maken.

Ik heb het lesdoel gehaald en kan hier nu zelf mee verder:

1. Ja, ik kan nu zelf aan het werk.
2. Nee, ik wil graag nog extra uitleg.

Huiswerk

Opdracht 4 (blz. 177)