HEY 3.3 Krachten ontbinden

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Krachten ontbinden

Waarom is een steile helling gevaarlijker?

Waarom is het effect van de zwaartekracht groter als de helling steiler is?

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan je:

1. de componenten van een kracht in twee verschillende richtingen construeren met de omgekeerde parallellogrammethode 

Resulterende kracht ontbinden

Een resulterende kracht bestaat vaak uit meerdere krachten. Je kan de resulterende kracht ontbinden in twee componenten. 

Dit kan bijvoorbeeld handig zijn om te kijken naar de componenten in de richting van de beweging.

Ontbinden kunnen we doen met de omgekeerde parallellogrammmethode. 

LD1

de componenten van een kracht in twee verschillende richtingen construeren met de omgekeerde parallellogrammethode 

Omgekeerde parallellogrammmethode

Als je de werklijnen van de componentenkrachten weet, kan je de resulterende kracht ontbinden. 

Omgekeerde parallellogrammmethode

Als je de resulterende kracht en de werklijnen van de componenten weet, kan je de kracht ontbinden. 

1. Teken de werklijnen van de componenten. 

2. Teken door de pijlpunt van de resulterende kracht twee lijnen, parallel aan de werklijnen. 

F​res​​

LD1

de componenten van een kracht in twee verschillende richtingen construeren met de omgekeerde parallellogrammethode 

Omgekeerde parallellogrammmethode

Als je de resulterende kracht en de werklijnen van de componenten weet, kan je de kracht ontbinden. 

1. Teken de werklijnen van de componenten. 

2. Teken door de pijlpunt van de resulterende kracht twee lijnen, parallel aan de werklijnen. 

F​res​​

Omgekeerde parallellogrammmethode

3. Teken vanuit het aangrijpingspunt de twee componenten tot aan de snijpunten van de lijnen. 

F​res​​

F​a​​

F​b​​

Ontbinden in loodrechte componenten

Soms zijn de werklijnen van de componenten niet bekend. Wel kan het dan handig zijn om de resultante kracht te ontbinden in een horizontale en verticale component. 

F​trap​​

F​trap, x​​

F​trap, y​​

LD1

de componenten van een kracht in twee verschillende richtingen construeren met de omgekeerde parallellogrammethode 

Ontbinden in loodrechte componenten

Eigenlijk kunnen we zelf kiezen welke richting de componenten op staan. 

Soms is het handig om de componenten langs de en loodrecht op de helling te richten: 

LD1

de componenten van een kracht in twee verschillende richtingen construeren met de omgekeerde parallellogrammethode 

Ontbinden in loodrechte componenten

Dit werkt als de omgekeerde parallellogrammmethode, behalve dat we zelf de werklijnen tekenen. 

Leg met termen die je in deze les hebt
geleerd uit waarom op een steile helling
het effect van de zwaartekracht groter is.

Aan de slag

3.3 Krachten ontbinden lezen

Maken opdr. 30, 31, 32, 33, 34, 35, 38

Nakijken

Tip: maak een begrippenlijst of samenvatting