diabetes mellitus

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

De zorgvrager met diabetes mellitus

Wat is diabetes mellitus voor ziekte?

• Diabetes mellitus betekent: honingzoete doorloop
• Stofwisselingsziekte
  
• Chronische ziekte
  
• Suikerstofwisseling is gestoord
  
• Oorzaak: tekort aan hormoon insuline.

Glucose huishouding

• Glucose wordt via darmwand opgenomen in het bloed
  
• Insuline zorgt dat de cellen glucose kunnen opnemen en dat glucose wordt omgezet in glycogeen
  
• Glycogeen wordt opgeslagen in lever en skeletspieren
  
• Glucagon zorgt dat glycogeen wordt omgezet in glucose.

Wat is diabetes ?

• Diabetes, suikerziekte, is een ziekte waarbij het lichaam de bloedsuiker niet meer in evenwicht kan houden.
  
• Dat komt doordat het lichaam te weinig van het hormoon insuline heeft.
  
• Ook reageert het lichaam vaak niet meer goed op insuline.
  
• Of het maakt helemaal geen insuline meer. 
• (Insuline regelt de bloedsuikerspiegel)

Types

1. Type 1

• 1 op de 10 mensen heeft type 1
  
• Lichaam (alvleesklier) maakt helemaal zelf geen insuline meer aan.
  
• Afweersysteem vernielt cellen die insuline aanmaken.
  

1. Type 2

• Ouderdomsdiabetes in de volksmond 
• 9 op de 10 mensen
  
• Lichaam (alvleesklier) maakt gedeeltelijk geen insuline meer aan.
  
• Teveel suiker in het bloed.
  
• Meestal is alleen medicatie voldoende, soms insuline spuiten noodzakelijk.

Diabetes mellitis type I

• Insuline afhankelijke diabetes – altijd insuline spuiten
  
• Ontstaat vaak op jonge leeftijd <30 jaar
• Alvleesklier (Eilandjes van Langerhans) maakt geen insuline aan.

Diabetes mellitus type II

• Ontstaat meestal op latere leeftijd
  
• Overgewicht kan een rol spelen
  
• Vaak pas na 8 – 10 jaar ontdekt
  
• Insulineproductie neemt af en de cellen worden minder gevoelig voor insuline
  
• Welvaartsziekte, erfelijke component.

Behandeling diabetes mellitus type II

• Meer bewegen en afvallen
  
• Medicijnen tegen ↑bloeddruk en ↑cholesterol
  
• Amaryl: stimuleert alvleesklier → insuline ↑
  
• Metformine (Glucophage): maakt cellen gevoeliger voor insuline
  
• Actos, Avandia: verlaagt de bloedsuiker.

Hoe krijg je diabetes?

• Ruim 800.000 mensen hebben diabetes!
  

• 9 op de 10 heeft type 2.
  

• Ongezonde leefstijl
  
• Verminderde lichaamsbeweging
  
• Overgewicht
  
• Erfelijkheid/ aanleg
  

Wie is een risicogroep? 

• Erfelijke aanleg 
• Ernstige overgewicht
  
• Te weinig beweging 
• Roken 
• Voeding 
• Schade tijdens een operatie 

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

Hoge /lage bloedsuiker

Meten is weten!

Hyper = te hoog

Hypo = te laag

00:08

wat is de betekenis van een hypo en wat van een hyper?

01:11

leg uit waar mensen met diabetes de gehele dag mee bezig zijn

Hyperglykemie > 10 mmol/l

• Te weinig insuline gespoten
  
• Infectieziekten, koorts
  
• Meer gegeten en dezelfde
  hoeveelheid insuline gespoten
  
• Braken.

Wat doen bij een hyperglykemie?

• Extra water laten drinken
  
• Actie volgens zorgdossier
  
• Bloedsuikercontrole na 2 uur herhalen.

Hypoglykemie < 4 mmol/l 

• Te laat of te weinig eten en normale
  hoeveelheid insuline gespoten
  
• Te veel inspanning
  
• Te veel insuline gespoten
  
• Stress
  
• Alcohol.

Wat doen bij een hypoglykemie?

• Dextro of andere suikers geven
  
• Daarna een boterham
  
• Overleg arts bij bewustzijnsdaling
  
• Glucagon toedienen (alleen in opdracht).

Behandeling en leefgewoonten

• Gezond eten 
• BMI 25 
• Voldoende lichaamsbeweging 
• Afvallen 
• Oppassen met suiker 

Complicaties 

• Hartinfarct, CVA, Etalegbenen
• Ogen 
• Nieren 
• Polyneuropathie 
• Alzeihemer

Diabetische voet

• Slechte genezing van wondjes → gangreen
  
• Oorzaak: slechte doorbloeding en neuropathie
  
• Passende schoenen en sokken, controle voet
  
• Pedicure met aantekening
  diabetische voet.

Ulcus cruris

• 'Open been', chronisch recidiverende wond die zonder behandeling niet geneest
  
• Ambulante compressie therapie (ACT)
  
• Wondverzorging volgens afspraak
  
• Steunkousen na wondgenezing.