4.3 Lichaamstaal

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Goeiemorgen!
Programma vandaag:
- Introductie
- Wat hebben we allemaal geleerd tot op heden (4.1 + 4.2)
- Nieuwe stof : 4.3 + 4.4

Non-verbaal gedrag of ook wel lichaamstaal:

Herhaling 4.1

Weet je nog:
Inwendige prikkel (angst, blijheid)
Uitwendige prikkel
Sleutelprikkel
Ethogram
Protocol

Ethogram

Protocol

Herhaling 4.2

- Imiteren = leren door nadoen
- Oefenen = door herhaling gaat iets beter, bv. jagen
- Inzicht  = Leren door nadenken
- Inprenting = leren tijdens een korte 'gevoelige' periode
- Beloning en straf (commando goed = brokje, ongehoorzaam = FOEI!!)
- Reflex = op een prikkel volgt altijd dezelfde reactie
- Aangeboren gedrag = gedrag dat je vanaf je geboorte al hebt

4.3 Lichaamstaal

Non-verbaal gedrag of ook wel:
lichaamstaal

Het grootste mannetje in een groep gorilla’s heet een zilverrug. Deze man is de baas. Daar heeft hij geen woorden voor nodig, dat laat hij met zijn lichaamshouding zien.
Hoe laten mensen aan anderen zien dat ze de baas zijn?

Wat maakt baby's en jonge dieren lief?

Baby's --> groot bol hoofd met grote ogen en een mollig zacht lijf.

Dit zijn signalen waardoor mensen baby's willen verzorgen en vertroetelen.

overdreven signalen 

4.4 Samen leven

Samen leven

Paragraaf 4.4

Dieren in groepen werken met elkaar

samen.

Het samenwerken gaat het beste als

er een taakverdeling is.

Voorbeeld: een groep ganzen,

een aantal ganzen staan op de 

uitkijk, de rest kan eten, daarna wisselen ze elkaar af.

Paragraaf 4

Veel groepsdieren werken samen

Samenwerking gaat het best als er een 

taakverdeling is, dus als het duidelijk is 

wie wat doet.

Bij een taakverdeling is het ook belangrijk 

dat iedereen zich aan de regels houdt. 

Paragraaf 4

Een groep dieren heeft vaak een leider.

De leiders in een groep zijn dominant 

over de rest van de groep.

De rest van de groep is onderdanig 

aan de leiders.

Paragraaf 4

Als er in een groep dominante en 

onderdanige dieren zijn en elk dier 

zijn plaats kent, dan heet dat rangorde.

Kippen hebben ook een duidelijke 

rangorde, de zogenaamde pikorde.

Paragraaf 4

Dreigen: bepalen wie de sterkste is 

zonder dat je gaat vechten.

Overspronggedrag: gedrag dat heel 

normaal is alleen niet past bij het moment.

Komt bij mensen en dieren voor!

Paragraaf 4

Het gedrag waarmee dieren een partner

lokken en 'versieren' heet baltsgedrag.

Bij baltsgedrag is ook sprake van 

overdreven signalen.

De functie van balts is voorbereiding 

op de paring.

Mensen baltsen ook, al noem je dat meestal versieren. 

Nu aan de slag...

Lezen en maken geheel 4.3 + 4.4 Lichaamstaal 

Eerder klaar: Maak een samenvatting van 4.1 t/m 4.3

Veel succes.