Herhaling begrijpend lezen - les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2,3

Oefenen met begrijpend lezen 

Het onderwerp van een tekst

Een alinea

Een deelon-

derwerp

Een tussenkopje

In 1 of 2 woorden waar de tekst over gaat. 

Een groepje zinnen dat bij elkaar hoort.

In 1 of 2 woorden waar de alinea over gaat.

Een titel boven een alinea.

De inleiding en het slot van een tekst kunnen verschillende functies hebben. Sleep de functies naar het juiste vak. 

Functie van een inleiding

Functie van een slot

het onderwerp noemen

samenvatting van de inhoud geven

conclusie

centrale vraag stellen 

Toekomstver-wachting uitspreken

persoon introduceren

advies geven

aanleiding noemen

mening van de schrijver geven

Inleiding

Middenstuk

Slot

Deelonderwerp

Je maakt kennis met het onderwerp van de tekst.

Hierin wordt het onderwerp van de tekst verder uitgewerkt.

Het belangrijkste uit de tekst wordt herhaald. 

Het onderwerp van een alinea. 

Instructie voor de volgende vragen

Ga naar Magister en download de tekst 'Hobbyproject'.

Lees de tekst, zoek de woorden op die je niet kent en beantwoord de vragen over deze tekst. 

Het onderwerp van deze tekst is

1. hobbyproject
2. ov-chipkaart
3. fraude met ov-chipkaart
4. ludieke actie

Wat betekent 'ludiek'?

1. grappig
2. niet over nagedacht
3. gemeen en grof
4. bijzonder en leuk

Wat voor type tekst is dit?

1. nieuwsbericht
2. verslag
3. recensie
4. uiteenzetting

Wat is de functie van de inleiding van deze tekst?

1. het onderwerp noemen
2. een samenvatting van de inhoud geven
3. de centrale vraag stellen
4. personen introduceren

De rechter zegt in de alinea 'Hobbyprojectje': 'Om dit te kunnen moet je best wel intelligent zijn. Hebben jullie er nooit aan gedacht dat tegen de lamp lopen een optie was? Later in de tekst komt de rechter hier nog eens op terug. Citeer dat stukje tekst.

Wat betekent 'tegen de lamp lopen'?

Op welke manier hebben de twee vrienden geprobeerd hun straf te ontlopen (nadat ze ontdekt waren)?

'Het hing als een zwaard van Damocles boven ons hoofd.'
Wat betekent deze uitdrukking? (alinea 'leuk verhaal')

1. op je hoede zijn voor dreigend gevaar/noodlottige gebeurtenis
2. niet weten wat er gaat gebeuren
3. bang om veroordeeld te worden
4. er staat je een zware straf te wachten

Is er sprake van een slot bij deze tekst. Licht je antwoord toe.

Dit waren de vragen over onderstaande tekst. 

Ga nu verder met de volgende vragen 

informeren

overtuigen

activeren

amuseren

nieuwsbericht

strip

betoog

reclamefolder

leesboek

theorie uit je schoolboek

recensie

poster voor een voorstelling

De hoofdgedachte van deze tekst is

1. Muggen
2. Muggen blijven uit de buurt omdat ze anti-muggenspul vinden stinken.
3. Er worden betere muggenwerende stoffen ontwikkeld.
4. Malaria

Wat is het doel van deze tekst?

1. informeren
2. overtuigen
3. amuseren
4. activeren

Hoofd- en bijzaken en kernzin

Hoofdzaken: het belangrijkste uit een tekst of alinea

Als je een samenvatting maakt, noteer je daarin de hoofzaken.

Bijzaken: alles wat minder belangrijk is (de voorbeelden, de uitleg, de rest van de tekst)

Kernzin: belangrijkste zin van de alinea. Vaak de 1e of de laatste.

https:

Wat is de kernzin van alinea 1?

1. De Autoriteit Persoonsgegevens start een onderzoek naar de socialemedia-app TikTok.
2. De toezichthouder wil weten of de privacy van gebruikers wel goed gewaarborgd is.

Welke zin uit alinea 2 is de hoofdzaak?

1. TikTok is de eerste sociale media-app uit China die is doorgebroken in het Westen.
2. De app is met name onder kinderen en jongeren erg populair.
3. Omdat zij in de ... Persoonsgegevens.

Welke zin uit alinea 4 is géén bijzaak?

1. Het is de grootste boete die ooit in de VS is betaald in een kinderprivacyzaak.
2. Begin vorig jaar ... van ouders
3. In de Verenigde Staten klinkt al langer kritiek op de manier waarop TikTok omgaat met de privacy van gebruikers.

In deze tekst staan meer ...

1. hoofdzaken
2. bijzaken

Tekstverband

De volgende vragen gaan over de tekstverbanden 

die je tot nu toe geleerd hebt. 

Ik ga graag op vakantie naar Italië, maar ik houd niet van pizza's.

1. Tekstverband: opsomming
2. Tekstverband: tegenstelling
3. Tekstverband: chronologisch
4. Tekstverband: voorbeeld

Snorkelen is mijn favoriete hobby, daarnaast houd ik van lezen.

1. Tekstverband: opsomming
2. Tekstverband : tegenstelling
3. Tekstverband: voorbeeld
4. Tekstverband: chronologisch

Nadat ik gefietst had, dronk ik een glas koud water.

1. Tekstverband: opsomming
2. Tekstverband: tegenstelling
3. Tekstverband: chronologisch
4. Tekstverband: voorbeeld

Net als mijn oma, ben ik dol op frambozen!

1. oorzakelijk verband
2. redengevend verband
3. samenvattend verband
4. vergelijkend verband

Ze kwam te laat, doordat ze in de file stond.

1. oorzakelijk verband
2. redengevend verband
3. samenvattend verband
4. doel-middel verband

Om koning te kunnen worden, moest Stach 7 opdrachten volbrengen.

1. concluderend verband
2. redengevend verband
3. samenvattend verband
4. doel-middel verband

Marijke is gek op dieren. Daarom wil ze later dierenarts worden.

1. concluderend verband
2. redengevend verband
3. samenvattend verband
4. oorzakelijk verband

Kortom, ik heb het afgelopen jaar best veel geleerd.

1. concluderend verband
2. doel-middel verband
3. samenvattend verband
4. oorzakelijk verband

Het was dus niet zo erg!

1. concluderend verband
2. doel-middel verband
3. samenvattend verband
4. vergelijkend verband

Chocoladetaarten vind ik het lekkerst van allemaal!

1. feit
2. mening
3. argument

Dat komt omdat ik erg dol ben op chocolade!

1. feit
2. mening
3. argument

In deze chocoladetaart zit maar weinig suiker.

1. feit
2. mening
3. argument

Welke onderdelen van begrijpend lezen vind je nog lastig?