1.1 Kennismaken met geschiedenis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Je telefoon ligt in je kluis.

Zichtbaar? Inleveren! 📵

     Ons huiswerk is klaar wanneer dit 

verwacht wordt. 

     Je laptop ligt dicht klaar op tafel.

Je schrift en pen

    liggen klaar op tafel. 📖✍

Zijn er vragen of heb je iets niet af/bij?

Laat van je horen! 🔊

Wereld GS/LE

Handige links!

• Goaly
• Tijd voor geschiedenis

1.1 Introductie tot geschiedenis

Wereld: GS/LE

Handige links!

• Goaly
• Tijd voor geschiedenis

Op houtkamp.goaley.nl vinden jullie de leerdoelen. 

De leerdoelen delen wij op in 3 categorieën:
Reproductie, Toepassen/Vaardigheden, Inzicht. 

Een reproductie doel heeft vaak een hoofddoel en subdoelen.

lknwe

We werken dit jaar met twee lijsten:

Reproductie

&

Toepassen/Vaardigheden en Inzicht

De leerdoelen

Link Goaly

Goaly 

Hoofddoel:

R1) Ik kan een goede start maken aan het vak geschiedenis binnen het leergebied wereld.

lknwe

Subdoelen:

• Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met begrippen.

• Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met bronnen.

• Ik kan in mijn eigen woorden uitleggen waarom het belangrijk is om vaardigheden te hebben voor het vak geschiedenis.

• Ik kan uitleggen op welke manieren je tijd kunt indelen.

• Ik kan rekenen met eeuw- en jaartellingen (voor en na christus).

• Ik ken de tien tijdvakken en kan hiervan de namen, jaartallen, het pictogram noemen of herkennen. 

De leerdoelen: deze les

Geschiedenis

• Met geschiedenis onderzoeken we de kennis over wat er in het verleden is gebeurd. Geschiedenis en het verleden zijn dus twee aparte zaken. Je geeft bijvoorbeeld antwoord op de vragen: ‘Hoe leefden mensen?’ Het gaat dus om mensen. Alles wat op aarde is gebeurd voor de mensen, onderzoeken we niet bij het vak geschiedenis. 

• Om te leren over de geschiedenis, maken wij gebruik van begrippen. Begrippen zijn belangrijke woorden die samen de rode lijn van de geschiedenis laten zien. Aan de hand van deze begrippen zul je sommige gebeurtenissen kunnen uitleggen. Een voorbeeld hiervan is standenmaatschappij

Bronnen

• De informatie halen we uit bronnen. 
• Deze kunnen geschreven en ongeschreven zijn. Voorbeelden hiervan zijn opgegraven skeletten, munten, brieven, etc.
• Onderzoekers proberen zo veel mogelijk bronnen te verzamelen om een beeld van het verleden te kunnen vormen. Hierbij kunnen er discussies ontstaan over de inhoud en betekenis. 
• Soms zijn er te weinig of te veel bronnen op een betrouwbaar beeld te krijgen. Zo blijven we steeds nieuwe conclusies trekken.

Ik wil iets leren over de eerste mensen op aarde. Wat zou dan een bron kunnen zijn?

Vaardigheden 

• Met vaardigheden kun jij de geschiedenis bestuderen. Zo kun je bijvoorbeeld bepaalde gebeurtenissen uitleggen of onderzoek doen naar bepaalde gebeurtenissen
• Een voorbeeld van deze vaardigheden is het indelen van feiten en meningen. Hierdoor kun jij onderzoek doen naar of een bron goed is om te gebruiken voor je onderzoek.
• Een ander voorbeeld is oorzaak gevolg verbanden bepalen. Door te bepalen of iets een oorzaak of gevolg is, kun je de geschiedenis begrijpen. 

Geschiedenis en tijd

• Om structuur te bieden aan de geschiedenis, verdelen we deze in perioden, eeuwen  en tijdvakken. Wij beginnen met het tijdvak van de jagers en boeren. 
• Deze tijdvakken gebruiken we om belangrijke gebeurtenissen te bestuderen. We oefenen met vaardigheden om deze gebeurtenissen beter te begrijpen.

Tijdvak 9: Wereldoorlogen

Tijdvak 8: Burgers en stoommachines

Tijdvak 7: Pruiken en Revoluties

Tijdvak 10: Televisie en computers

Tijdvakken

Tijdvakken, perioden en eeuwen

In welk tijdvak leven wij nu?

Hoofddoel:

R1) Ik kan een goede start maken aan het vak geschiedenis binnen het leergebied wereld.

lknwe

Subdoelen:

• Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met begrippen.

• Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met bronnen.

• Ik kan in mijn eigen woorden uitleggen waarom het belangrijk is om vaardigheden te hebben voor het vak geschiedenis.

• Ik kan uitleggen op welke manieren je tijd kunt indelen.

• Ik kan rekenen met eeuw- en jaartellingen (voor en na christus).

• Ik ken de tien tijdvakken en kan hiervan de namen, jaartallen, het pictogram noemen of herkennen. 

De leerdoelen: deze les

Jullie gaan nu zelf aan de slag met een poster:

Op een poster zet je het antwoord op de volgende vragen

Bij geschiedenis worden alleen enkele belangrijke gebeurtenissen, personen en ontwikkelingen uit de wereldgeschiedenis behandeld. Maar alles en iedereen heeft een geschiedenis, ook jij. Vertel een deel van jouw geschiedenis. Maak een tijdbalk over jouw leven. Noteer met jaartallen belangrijke gebeurtenissen en schrijf erbij welke bron daarover informatie geeft. Bij je geboorte is dat bijvoorbeeld het geboortekaartje, een verslag van je moeder/vader/oma/opa, een filmpje of foto van toen je net geboren was, enz. Maak met al deze informatie een kleine poster op een A4. Gebruik afbeeldingen, kaartjes etc.

Zijn er vragen of heb je iets niet af/bij?

Laat van je horen! 🔊

Zelf aan de slag

Handige links!

• Goaly
• Tijd voor geschiedenis

Bronnen

Het Perzische Rijk

Lesplan 1

Wat	Hoe lang VT >
Leerdoelen 4.4	5 min
Quizlet 4.1-4.5	5 min
Samen lezen	5 min
Uitleg 4.5.1	10 min
Zelf aan de slag 4.5.1 opdr	15 min

Een mooi vak: Wereld GS / LE

Wat	Hoe lang VT >
Leerdoelen 4.4	5 min
Zelf aan de slag 4.5.1 opdr	15 min
Eigen keuze > Begrippen H4 > Invulsamenvatting > Samenvatting > Mindmappen > Video kijken	20 min

Wat	Hoe lang VT >
Leerdoelen 4.4	5 min
Zelf verwerken leerdoelen 4.5	35 min

• Houtkamp GPL
  
• Tijd voor geschiedenis
• Mundo
  
• Quizlet (live)
• WRTS (live)
• Blooket (play)
• Quizizz

🟢 Voortgangstoets 1

4.4 t/m 4.5

H1B:

H1C: 

V1B: 

V1C: 

🟡 Voortgangstoets 1

4.4 t/m 4.5

H1B: 

H1C:

V1B:

V1C:

🔴 Voortgangstoets 1

4.3 t/m 4.5

H1B: 

H1C: 

V1B: 

V1C:

Lesplan 2

Wat	Hoe lang VT >
Herhaling 4.5.1	5 min
Quizlet 4.1-4.5	5 min
Samen lezen	5 min
Uitleg 4.5.2	10 min
Zelf aan de slag 4.5.2 opdr	15 min

Een mooi vak: Wereld GS / LE

Wat	Hoe lang VT >
Herhaling 4.5.1	5 min
Zelf aan de slag 4.5 opdr	15 min
Eigen keuze > Begrippen H4 > Invulsamenvatting > Samenvatting > Mindmappen > Video kijken	20 min

Wat	Hoe lang VT >
Herhaling 4.5.1	5 min
Zelf verwerken leerdoelen 4.5	35 min

• Houtkamp GPL
  
• Tijd voor geschiedenis
• Mundo
  
• Quizlet (live)
• WRTS (live)
• Blooket (play)
• Quizizz

🟢 Voortgangstoets 1

4.4 t/m 4.5

H1B:

H1C: 

V1B: 

V1C: 

🟡 Voortgangstoets 1

4.4 t/m 4.5

H1B: 

H1C:

V1B:

V1C:

🔴 Voortgangstoets 1

4.3 t/m 4.5

H1B: 

H1C: 

V1B: 

V1C:

--

Leerdoelen / subdoelen vorige paragraaf            

-

-

Antwoordop en deze leerdoelen:

Leerdoelen - een stapje terug, een stap vooruit

aanpassen

R2(S1) - 4.3 - Je kunt verschillende goden en godinnen noemen uit de Griekse mythologie.

R2(S2) - 4.3 - Je kunt drie Griekse filosofen noemen en bewijzen waarom deze mannen van belang zijn geweest voor het ontstaan van de filosofie.

R2(S3) - 4.3 - Je kunt vier Griekse wetenschappers noemen en uitleggen wat elk van deze wetenschappers binnen zijn eigen vakgebied ontdekt heeft.

R2

aanpassen

I1(S1) - 4.3 - Je kunt bepalen wanneer er sprake is van een bron met daarin vooral feiten.

I1(S2) - 4.3 - Je kunt bepalen wanneer er sprake is van een bron met daarin vooral een mening.

I1

aanpassen

R2(S1) - 4.3 - Zeus > oppergod

Hades > god van de onderwereld

Poseidon > god van de zee

Athena > godin van de wijsheid

Heracles > halfgod

R2(S2) - 4.3 - Socrates > Filosoof die niet meer in de goden geloofde

Plato > Filosoof en schrijver van gesprekken (dialogen)

Aristoteles > Wis- en natuurkundige en grondlegger filosofie

R2(S3) - 4.3 - Archimedes > Wis- en natuurkundige

Pythagoras > Wiskundige en muzikant / componist

Hippocrates > Arts en geneeskundige

Herodotus > geschiedkundige

R2

aanpassen

I1(S1) - 4.3 - Bron met vooral feiten: dingen die je kunt checken (met andere bronnen), dingen die echt gebeurd zijn (niet discussieerbaar).

I1(S2) - 4.3 - Bron met een mening: dingen die discussieerbaar zijn (goed/slecht mooi/lelijk etc.), dingen die niet vast staan (beschreven).

I1

Links verschijnt na het klikken op de bolletjes de leerdoelen / subdoelen.

Rechts verschijnt na het klikken op de bolletjes de antwoorden op de leerdoelen. 

• Houtkamp GPL
  
• Tijd voor geschiedenis
• Mundo
  
• Quizlet (live)
• WRTS (live)
• Blooket (play)
• Quizizz

Linkje naar begrippen 4.1-4.5

Klik!

tt

Tijd van Grieken en Romeinen

3000 v. C. - 500 n. C.

De 10 tijdvakken - waar bevinden we ons nu?

• Houtkamp GPL
  
• Tijd voor geschiedenis
• Mundo
  
• Quizlet (live)
• WRTS (live)
• Blooket (play)
• Quizizz

4.7 opdracht 8

Oorlog in Griekenland

 Oorlogen in Oude Griekenland

De Perzen komen eraan!

Een machtig rijk rondom het Midden-Oosten, Klein-Azië, Egypte en delen Azië tot aan India.

                           <- leider: Darius I
                                           
                                         <- zoon: Xerxes

Eerste Perzische oorlog:
Darius I

Darius I wilt ook de Griekse wereld innemen en aan zijn rijk voegen. Wordt gestopt bij het plaatsje Marathon.

Hier gebruikte polis Athene haar koppie koppie...

De Perzen keren terug. Nieuwe koning: Xerxes

Na verlies vader (Darius) keert Xerxes terug met 'wraakgevoelens'

Hij laat een brug bouwen bij de Hellespont. Hier steekt hij over.
Een leger dat bestond uit duizenden slaven, sommigen zeiden zelfs 1 miljoen man infanterie. 

Slag bij Thermopylae

Het leger van de Perzen rukt op richting de Griekse poleis. 
De Grieken voelde het gevaar naderen. 
Enkele stadstaten bundelden zich.
Aangevoerd door het militair machtige Sparta, o.l.v. koning Leonidas

Bij een smalle doorgang trotseerden enkele duizenden Grieken, met een kern van 300 Spartanen het leger van '1 miljoen' Perzen.
Kenmerk Griekse oorlogsvoering: Phalanx formatie

Thermopylae

• Smalle doorgang haalde het numerieke voordeel weg. 
  
  
• Goed getraind en zwaar bewapend leger van de Spartanen in de Phalanx
  
  
• Leonidas en zijn 300 stierven en heldendood
  

Thermopylae |  480 v. Chr.

Na Thermopylae

Perzen breken door
Plunderen de stad Athene

Maar de stadstaat Athene is niet alleen een stad, het is het volk en het platteland...

Slag bij Salamis

Grieken bundelen zich. Atheners waren heer en meester op de zee.

--> koppie koppie leidt tot nieuwe technieken, een nieuwe strategie en uiteindelijk de overwinning

Verdeelde Griekse poleis

De Griekse poleis werkten gedwongen samen tijdens de Perzische oorlogen. Daarna begonnen zij in de Peloponnesische oorlogen (431-404 v. Chr.) elkaar te bestrijden.