Handboek voor leraren H2 en H3

• Studielessen
• HBO
• Studiejaar 1

Handboek voor leraren H2 en H3

Het doel van deze les:

Aan het einde van deze les kun je meer theorieën noemen van de hoofdstukken 2 en 3 van het handboek voor deze les.

Hoofdstuk 2:
Wat weet je nog?

Noem drie redenen waarom je een lesvoorbereidingsformulier gebruikt als beginnende docent (Burden en Byrd, 2010)

1. Les voorbereidingen dwingen beginnende leraren tot aandacht voor leerlingactiviteiten en docentactiviteiten. 

2. Lesplannen stellen een leraar in staat om meerdere lessen aan elkaar te koppelen.

3. Lesgeven zonder lesplannen en lesvoorbereidingen leidt tot leerdoelloos onderwijs.

Blz. 52

Waarom een klassiek lesvoorbereidingsformulierformulier?

Het dwingt je de leerdoelen te formuleren die je lessen doelmatig maken

Het dwingt je tot aandacht voor leerlingactiviteiten

Het bevordert een geschikte lesopbouw

Het dwingt je aandacht te besteden aan de uitgangspositie van de groep

Het is duidelijk

Waarvan is het afhankelijk welk lesvoorbereidingsformat je gebruikt?

1. Van het type onderwijs
2. Van het VUT-model
3. Van jezelf
4. Van scenariogestuurde lessen

Noem 1 lesvoorbereidingsformat:

1. Scenariogestuurde lessen
2. Puzzelend voorbereiden
3. Het VUT-model
4. Het didactisch analysemodel

Scenariogestuurde les

• Als een filmscenario bekijken
• Scene 1: ruimte voorbereiden en alles klaarleggen
• Scene 2: Voorkennis ophalen en controle houden
• Scene 3: zelfstandig werken
• Scene 4: feedback uitwisselen
• Scene 5: Klassikale toelichting 
• Scene 6: Huiswerk en vragen stellen

Kun je schuiven met de verschillende lesfasen?

1. Nee, dan ben je niet meer voorspelbaar.
2. Ja, je moet nooit dezelfde lesstructuur aanbieden.
3. Ja, soms moet je anticiperen op de lessituatie.
4. Nee, dan raak je zelf in de war en verlies je overzicht.

Waar staan de letters VUT voor in het VUT-model

1. Vooruitkijken, uitvoeren en terugblikken
2. Vooruitkijken, uitvragen en toevoegen
3. Vragen, uitvoeren en toetsen
4. Vragen , uitleggen en toetsen

Vooruitkijkende activiteiten

• Lesprogramma toelichten
• Leerdoelen in begrijpelijke taal
• De relevantie van de les beschrijven
• Al besproken begrippen terugvragen
• Al behandelde begrippen op het bord laten schrijven
• Vragen die voortkomen uit huiswerk op laten schrijven
• Een aan de leerstof gerelateerd probleem noemen

Uitvoerende activiteiten

• Uitleggen leerstof
• ll werken opdrachten uit
• Uitwerking laten presenteren door een ll
• ll. gaan zelfstandig aan de slag
• Ll. spelen competitie
• leraar geeft ll. een zoekopdracht

Terugblikkende activiteiten

• Leraar herhaalt de belangrijkste activiteiten
• ll. geven een samenvatting
• ll. geven de goede antwoorden
• ll. geeft huiswerk of opdrachten mee
• leraar geeft een voorbeschouwing
• ll vragen laten opschrijven

Door welke activiteiten wordt het leren versterkt (Dirksen 2005)

1. samenwerken, herhalen en kenmerken
2. samenwerken, sociaal leren en feedback geven
3. individueel anticiperen en verbaliseren
4. samenwerken, anticiperen en feedback geven

Didactische analysemodel(De Corte en collega's 1981)

pag.59 

• leerstof, leermiddelen en werkvormen met elkaar verbinden
• Nadruk op waar leerlingen van kunnen leren
• Didactische analysemodel van Gelder 

Wat is een hoofdonderdeel van het DA-model?

1. Het stimuleert hele hoge verwachtingen
2. Het model evalueert hoe ll meedoen
3. De beginsituatie van een ll of groep is het uitgangspunt
4. Het curriculum is het uitgangspunt

Wat zijn de 4 hoofdonderdelen van de aangepaste versie van de DA?

1. Beginsituatie, realistische leerdoelen, leerprocessen, evaluatie op de leerdoelen uit het leerplan
2. Beginsituatie, zone van de naaste ontwikkeling, leerstofanalyse, evaluatie op doelen van de ll
3. Beginsituatie, SMART-doelen, werkvormen, evaluatie op context schoolorganisatie en werkveld
4. Beginsituatie, leerplan, uitvoering, evaluatie aan de hand van de beginsituatie

Past het DA-model op het MBO

1. Ja
2. Nee

Het DA-model past bij uitstek op het MBO omdat er veel sprake is van situaties waarin de praktijk wordt nagebootst. De context van de schoolorganisatie en met name het werkveld is hier heel zichtbaar.

(Buitenste schil van de cirkel in het DA-model op pag.59)

Waarvan is abstractievermogen afhankelijk?

1. Van de leeftijd en de achtergrond van ll
2. Van de genetische achtergrond van de ll
3. Van de docent die lesgeeft aan de ll
4. Van de intelligentie van de ll en de beschikbare tijd

Noem vier manieren om de beginsituatie van de ll te bepalen
Overleg met z'n tweeën

Observaties

toetsen

informatie van collega's

Boeken

leerlingdossiers

Wat is het nut van leerdoelen voor de leerling?

1. Het geeft richting aan wat je moet doen als docent
2. Het leerdoel moet altijd behaald worden
3. Het maakt duidelijk wat je moet weten en kunnen na een bepaalde periode
4. Je hebt het nodig omdat je anders niet gemotiveerd bent.

Hoe maak je een leerdoel?
Dat doe je door de vragen...................te beantwoorden

1. Wat, hoe, aanwijsbare prestatie, voorwaarden
2. Wat, wanneer, hoe en waarom
3. Wie , wat , hoe , wanneer
4. weet, begrijp, kan, doe

vul in wat er op de stippellijn moet staan

Wat is differentiatie?

1. Dezelfde stof op dezelfde manier aan ll. aanbieden
2. Alle ll op dezelfde manier lesgeven
3. Didactische en pedagogische uitwerking van het omgaan met verschillen tussen ll
4. Het werken aan executieve functies

Welke soorten differentiatie kennen we in het onderwijs?

1. Psychosociale en preferente differentiatie
2. Externe en interne differentiatie
3. Neurologische en paternalistische differentiatie
4. Biodynamische en ecologische differentiatie

Hoe zet ik mijn werkvormen effectief in?

Hoofdstuk 3

Wat weet je nog van hoofdstuk 3?

Werkvormen

Overleg kort met je buurman/vrouw

Dan halen we de informatie klassikaal op

Dit is de schematische weergave van alle elementen die van belang zijn bij het verzorgen van onderwijs

Kun je de regelkring verlaten wanneer bij de evaluatie blijkt dat het beoogde leerresultaat is bereikt?

1. Ja
2. Nee

Hoeveel fasen heeft een directe instructie lesmodel in de Nederlandse context

1. 6
2. 8
3. 7
4. 5

Welke werkvorm past bij fase 1:
Aandacht richten op lesdoelen en voorkennis activeren

Wat is belangrijk in fase 1: Aandacht richten op lesdoelen en voorkennis activeren?

1. Zichtbaar maken van denkstappen
2. Relatie leggen tussen de kern van de les en de voorkennis van de ll.
3. Samen een oefening maken
4. Controleren of de ll de stof daadwerkelijk verwerken

Wat maakt de les o.a. effectief?

1. De leerstof wordt op het juiste niveau aangeboden
2. De ll wordt individueel aanspreekbaar gemaakt
3. De ll mogen meebepalen over de inhoud van de les
4. De feedback is indirect

Wat is de essentie van kennis?

1. Veel boeken bestuderen
2. Vragen stellen
3. Goed leren
4. Veel weten

Wat is het verschil tussen een onderwijsgesprek en een kringgesprek?

1. Een kringgesprek heeft een van te voren vastgesteld cognitief doel
2. Een onderwijsgesprek is altijd klassikaal
3. Een onderwijsgesprek is een pedagogisch gesprek
4. Een onderwijsgesprek heeft een van te voren vastgesteld cognitief doel

Wat is belangrijk bij het stellen van vragen (Brophy en Good 1986)

1. Lang wachten op een antwoord
2. Bepalen aan wie de vraag gesteld gaat worden
3. Het formuleren van een vraag
4. Gesloten vragen stellen

Wat zijn goede vragen om begrip
te bevorderen?

blz 113/114

Wat denk je dat er gebeurt als....?

Wat zou hier de oorzaak van kunnen zijn?

Wat is de overeenkomst met..?

Wat verschilt het van....?

Kun je een voorbeeld geven...?

Zijn we iets belangrijks vergeten...?

Op wat voor manieren kan dit nog meer...?

Ben je het met de spreker eens? waarom wel, waarom niet?

Kun je het belangrijkste idee eruit noemen..?

Welke details kun je toevoegen om het nog duidelijker te maken...?

Kun je deze theorie testen..?

Kun je het verschil aangeven tussen....en...?

Wat zijn valkuilen bij het
stellen van vragen?

blz.114

Vragen stellen die ll niet kunnen beantwoorden

te snel op je doel afgaan als leraar

Er participeren te weinig ll

Noem de vijf sleutelkenmerken voor samenwerkend leren (Johnson en Johnson 1999)

blz. 115

Positieve wederzijdse afhankelijkheid

Individuele aanspreekbaarheid (iedere ll verantwoordelijk voor zijn/haar aandeel)

Directe interactie

Aandacht voor sova tijdens de interacties

Aandacht voor groepsprocessen

Noem 3 methodieken voor leerlingen om ze doelen te laten stellen

1. SMART, FUZZY, CLEAN
2. SMART, TOPOS, HOZ
3. SMART, FUZZY, SCRUM
4. SMART, FUZZY, KEROBEI

Wat is een energizer?

1. energiedrankje
2. oefening waarvan de ll. weer energie krijgen
3. opdracht over energiewinning in Nederland
4. Lunch met veel koolhydraten

Wie weet nu wat er in hoofdstuk 2 en 3 staat?

Ik weet nu echt alles

Ik wist meer dan ik dacht, maar nog niet alles

Ik weet nog steeds veel te weinig

Ik weet niks meer dan voor de les

Bedankt voor jullie aandacht!