‹Terug naar zoeken

H7.3 Karakteristieke groepen

Scheikunde H7.3
Deze les bestaat uit twee onderdelen. 



1 / 44
volgende
Slide 1: Tekstslide
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

In deze les zitten 44 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Scheikunde H7.3
Deze les bestaat uit twee onderdelen. 



Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Halogeenalkanen

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen deel 1
Je kunt nu:
  • De systematische naam van halogeenalkanen geven als je de structuurformule kent.
  • De structuurformule van halogeenalkanen tekenen wanneer de systematische naam gegeven is. 

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Herhaling
De eerste twee dia's zijn een klein stukje herhaling van de vorige paragraaf en gaan over de naamgeving bij alkanen.

Daarna wordt uitgelegd hoe het dan zit wanneer een -H wordt vervangen door een Halogeen (-Cl, -Br, -F of -I).

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Naamgeving Alkanen
Moleculen met dezelfde molecuulformule (C4H10), maar een verschillende structuurformule heten: ISOMEREN

Voorbeeld: bij C4H10 kan je een onvertakte  en een vertakte koolstof keten maken. 


Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De naam van het onvertakte molecuul is: butaan.
Hoe stel je de naam van het vertakte molecuul op?
  1. Schrijf de stamnaam op.
  2. Schrijf daarvoor de naam van de vertakking.

De naam van het vertakte molecuul wordt dan: methylpropaan



2.
De vertakking is één C-atoom met daaraan 3 H-atomen. 
De naam van zo'n -CH3 groep is: methyl.
1.
Bij het vertakte molecuul zoek je eerst de hoofdketen. 
De hoofdketen is de langste keten van C-atomen. 
De hoofdketen is hier drie C-atomen, dus de stamnaam wordt: propaan. 

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Halogeenalkanen
Bij een HALOGEENALKAAN is een waterstofatoom vervangen door een halogeen atoom (fluor, chloor, broom, jood). 

Hiernaast zie je: 1-chloorbutaan en 2-chloorbutaan (dit zijn isomeren met molecuulformule C4H9Cl)

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke uitspraak is niet waar?
A
Isomeren hebben dezelfde molecuulformule maar een andere structuurformule
B
In koolwaterstoffen kunnen waterstofatomen vervangen worden door halogeenatomen
C
De systematische naamgeving van vertakte alkanen, halogeenalkanen en alkenen verloopt volgens vaste regels
D
Isomeren hebben dezelfde molecuulformule en dezelfde structuurformule maar de molecuulmassa is verschillend.

Slide 9 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van deze structuurformule?

Slide 10 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van deze structuurformule?

Slide 11 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van deze structuurformule?

Slide 12 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van deze structuurformule?

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van
deze structuurformule?

Slide 14 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van
deze structuurformule?

Slide 15 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen deel 1 behaald?
Ga voor jezelf na of je het volgende nu kunt:
  • De systematische naam van halogeenalkanen geven als je de structuurformule kent.
  • De structuurformule van halogeenalkanen tekenen wanneer de systematische naam gegeven is. 

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Deel 2
Alkanolen

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen deel 2
Je kunt nu:
  • De systematische naam van een koolstofverbinding waarin een -OH groep zit geven als je de structuurformule kent.
  • De structuurformule van een koolstofverbinding waarin een -OH groep zit geven wanneer de systematische naam gegeven is. 

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Alkanolen

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat moet je kennen/kunnen?
  • Je weet dat een alcohol een -OH groep (=hydroxylgroep) bevat.
  • Je kunt de regels van de systematische naamgeving toepassen bij de alkanolen.

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Alkanolen
Een Alcohol is een molecuul met een -O-H groep. 
Een -OH groep heet een hydroxyl groep. 

Een alkanol is een alkaan waarbij één H atoom vervangen is door een -OH groep

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

NAAMGEVING:
De naam van een alkanol krijg je door achter de stamnaam het achtervoegsel -ol te zetten

methanol
 


ethanol

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ethanol is de alcohol die in bier, wijn of champagne zit.

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bij propaan kan de hydroxylgroep aan het eerste of het tweede C-atoom zitten. Dit geef je aan met een nummer:


propaan-1-ol
 


propaan-2-ol

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Systematische Naamgeving
Wanneer je op het plaatje hiernaast klikt wordt deze vergroot.

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van onderstaande structuurformule?

Slide 26 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van deze structuurformule?

Slide 27 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van
deze structuurformule?

Slide 28 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van
deze structuurformule?

Slide 29 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam van
deze structuurformule?

Slide 30 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naam
van deze structuurformule?

Slide 31 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen deel 2 behaald?
Ga voor jezelf na of je het volgende nu kunt:
  • De systematische naam van een koolstofverbinding waarin een -OH groep zit geven als je de structuurformule kent.
  • De structuurformule van een koolstofverbinding waarin een -OH groep zit geven wanneer de systematische naam gegeven is. 

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Deel 3 (alleen voor vwo)

Alkaanzuren (VWO)

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Carbonzuur
een zuur heeft deze zijgroep: 

Een zuur is vaak een eindgroep, bijvoorbeeld bij butaanzuur,
de C van de zuurgroep telt dan mee bij de langste keten (stam)
zuurgroep
4           3            2            1
let op
de eindstandige C van de zuurgroep krijgt hier positie '1'
dus je telt vanaf de 'zure' C

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Carbonzuur
Carbonzuren zijn karakteristieke groepen waar

 een                    groep in zit (~COOH)
Carbonzuren hebben de hoogste prioriteit.
Alle andere functionele groepen worden dus zijgroepen
Hierdoor hebben zuren alleen een achtervoegsel: ~zuur
De C van het carbonzuur zit in de stam!


Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Geef de juiste naam

Slide 36 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Geef de juiste naam

Slide 37 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Hydrofiel & hydrofoob
Stoffen die goed oplosbaar zijn in H2O; zijn hydrofiel.

Stoffen die slecht oplosbaar zijn in H2O; zijn hydrofoob.

Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is hydrofiel & hydrofoob?
  • Hydrofiel: waterlievend
      --> Hydrofiele moleculen lossen goed op in   
        water. 

  • Hydrofoob: watervrezend                                                       ---> Hydrofobe moleculen lossen slecht op in water.









Tekst

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hydrofiel/hydrofoob
Heeft een molecuul een -OH of een -NH groep 
--> Hydrofiele stof

Andere groepen --> hydrofobe stof
Hydrofiel + hydrofiel = goed
Hydrofoob + hydrofoob = goed
Hydrofiel + hydrofoob = slecht 

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

HYDROFIEL EN HYDROFOOB

Slide 41 - Tekstslide

Voorbeeld van olie en water
Huiswerk
Havo: leren H7.3 en maken 33 t/m 54

VWO: leren H7.3 en maken 26 t/m 40 (39 niet)

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Filmpje
Op de volgende dia kun je een filmpje van Sieger Kooij bekijken over karakteristieke groepen.
Ik heb een stukje uit het filmpje geknipt, omdat de informatie over die bepaalde groep voor jullie nog niet van toepassing is.
Veel plezier met het bekijken van het filmpje.

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

https:

Slide 44 - Link

Deze slide heeft geen instructies

Meer lessen zoals deze

H7.3 Karakteristieke groepen

- Les met 43 slides
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

H7.3 Karakteristieke groepen

- Les met 31 slides
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

Hoofdstuk 7.3

- Les met 23 slides

Hoofdstuk 7.3

- Les met 31 slides

H8.3

- Les met 30 slides
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

H8.3 Karakteristieke groepen

- Les met 33 slides
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

H8.3 Karakteristieke groepen

- Les met 37 slides
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

H8.3 Karakteristieke groepen

- Les met 17 slides
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3