2.2 Democratie in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

In Nederland

Lesvolgorde

Huiswerk nakijken

Herhaling

Uitleg 2.2 Democratie in Nederland

Vragen

Huiswerk

Leerdoelen

In deze presentatie leer je:

•  Hoe Nederland vanaf 1815 werd bestuurd
  
• Wat veranderde door de grondwet van 1848
  
• Hoe het kiesrecht werd uitgebreid
  

Kenmerkend aspect: het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed.

Spinning Jenny.
Huisnijverheid of industrie?

1. huisnijverheid
2. industrie

Wat veranderde er in tijdens de industriële revolutie?

Het bestuur van Nederland

• 1815 Nederland en België één land.
• Constitutionele monarchie.
• Koning staatshoofd en regeringsleider, baas over het leger en de kolonies.
• Ministers moesten naar de koning luisteren.
• Eerste Kamer gekozen door de koning.
• Tweede Kamer gekozen door Provinciale staten. 

Grondwet 1848

• 1830 Belgische liberalen ontevreden over Nederland bestuur --> kwamen in opstand en scheiden zich af.
• 1840 Willem II koning.
• 1848 opstanden en revoluties in Europa.
• Rellen in  Amsterdam en Den Haag.
• Koning bang, liberaal Thorbecke schrijft nieuwe grondwet.

Parlement de baas

• Voor 1848 moesten ministers verantwoordelijkheid afleggen aan de koning.
• Na 1848 moesten ministers verantwoording afleggen aan het parlement.
• Koning nog wel staatshoofd, maar geen regeringsleider. 

Parlement de baas

• Ministers bedenken wetten en nieuwe plannen.
• Minister moet toestemming vragen aan het parlement.
• Meerderheid van parlement moet vóór stemmen, dan heeft de minister toestemming.
• Tweede Kamer: 150 leden

Hoeveel Tweede Kamerleden moeten voor een wet stemmen om het door te laten gaan?

1. 50
2. 51
3. 75
4. 76

Wie schreef de nieuwe grondwet van 1848?

1. Koning Willem I
2. Thorbecke
3. Willem-Alexander
4. Rutte

Koning wijst informateur aan

• Tot 2012 mocht de koning na de verkiezingen de persoon aanwijzen die probeerde een nieuw regering te vormen. Die persoon wordt de informateur genoemd.
• Na 2012 benoemt het parlement de informateur.

Uitbreiding kiesrecht

• 1848 Alleen rijke mannen mochten stemmen.
• 1917 Algemeen kiesrecht mannen (23 jaar en ouder).
• 1919 Algemeen kiesrecht (23 jaar en ouder)
• Nu Algemeen kiesrecht (18 jaar en ouder). 

Nederland parlementaire democratie

• Bestuur Nederland kan alleen regeren met meerderheid van het parlement.
• Parlement wordt door de Nederlanders gekozen.
• De meerderheid van de Nederlanders hebben de regeringspartijen gekozen.
• DAAROM DEMOCRATIE (Het volk bepaalt wie regeert) 

Voor 1848 is..... de baas

1. het parlement
2. de koning

Onder welke koning werd het parlement de baas (hoogste macht)?

1. Willem I
2. Willem II
3. Willem III

In welk jaar kregen vrouwen kiesrecht?

1. 1848
2. 1917
3. 1919
4. 1991

https:

Waarom moet Rutte uitleg geven over de vakantie in Griekenland en niet de koning.

1. Rutte was boos
2. Rutte is als minister verantwoordelijk
3. Koning is geen regeringsleider

Wat heb je geleerd over de democratie in Nederland?

Huiswerk

Leren en maken paragraaf 2.2