4.1 - Elektrische energie

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Soorten energie

• Chemische energie - opgeslagen in stoffen; komt vrij bij chemische reactie
• Kernenergie - wordt geleverd door Uranium of Plutonium (instabiele kernen)
• Elektrische energie - stroom van 'vrije elektronen' (accu's, batterijen, dynamo, generator)
• Stralingsenergie - licht
• Bewegingsenergie - alles wat beweegt heeft bewegingsenergie (kinetische energie)
• Zwaarte-energie - alles wat massa heeft en naar beneden kan vallen (potentiële energie)
• Veerenergie / elastische energie - voorwerp wil weer in zijn oorspronkelijke vorm terugkeren
• Warmte-energie - warmte (product chemische reactie / ontstaat door elektrische stroom)

Energie-omzetting

Heel vaak wordt de ene energiesoort omgezet in een andere energiesoort.

Elektrische energie wordt omgezet 

in stralingsenergie (licht) en warmte

die verloren gaat.

Alle energie wordt gemeten in Joule (of kiloJoule).

                                                                                           x 1000

                                                                        : 1000

1 kJ = 1000 J

Opwekken van elektriciteit 

Elektriciteit wordt opgewekt in een elektriciteitscentrale. 

Met brandstof wordt water

verwarmd. De stoom blaast

tegen de turbine die een

generator laat draaien.

Er ontstaat elektrische stroom!

Opwekken van elektriciteit (2)

Elektriciteit wordt opgewekt in 

een elektriciteitscentrale. 

Van daaruit wordt het vervoerd 

over land of onder de grond naar 

woonhuizen, kantoren 

scholen, etc.

Bekijk het filmpje hiernaast:

In schema

De spanning (aantal Volt) moet in stapjes omlaag gebracht worden naar de spanning die we thuis nodig hebben voor onze apparaten (230 Volt)

Broeikas

1. Zonnestraling gaat door het glas en komt op de grond terecht.
2. Straling wordt omgezet in warmte.
3. Lucht boven de grond wordt opgewarmd (infrarode straling)
4. Temperatuur neemt toe doordat glas warmte slecht geleid.

Broeikaseffect

1. Zonnestraling gaat door de atmosfeer en komt op de grond terecht.
2. Straling wordt omgezet in warmte.
3. Lucht boven de grond wordt opgewarmd (infrarode straling)
4. Temperatuur neemt toe doordat broeikasgassen de infrarode straling tegenhouden.

Broeikasgassen: 

koolstofdioxide, waterdamp en methaan

Het versterkte broeikaseffect

Door toenemende verbranding van fossiele brandstoffen (aardolie, steenkool en aardgas)

 komt er steeds meer 

koolstofdioxide vrij. 

Broeikasgassen absorberen 

de warmte en stralen deze uit.

Temperatuur neemt toe!

Versterkte broeikaseffect (2)

Mogelijke gevolgen opwarming aarde:

• smelten poolkappen
• stijging waterspiegel
• extremer weerbeeld

Zure regen en smog

Schadelijke stoffen voor het milieu bij verbranding:

• Zwaveldioxide
• Stikstofoxiden

Stoffen reageren met water 

tot 'zure regen'.

Zure regen en smog (2)

Smog is een bruine nevel die 's zomers boven veel steden hangt. Stikstofoxiden dragen bij aan de vorming van smog.

De warme luchtlaag houdt

de gassen 'vast'.

Energiebronnen

In een energiebron zit energie opgeslagen.

Voorbeelden:

• Fossiele brandstoffen (aardolie / steenkool / aardgas)
• Hernieuwbare energie (raakt niet op - hout, wind, zonlicht en waterkracht)
• Duurzame energie - hernieuwbare energie waarbij geen schadelijke stoffen vrijkomen (koolstofdioxide / zwaveldioxide / roet / stikstofoxiden)

Hernieuwbare & duurzame energie

Windkracht

Zonlicht

Waterkracht

Hernieuwbare energie

Biomassa en biogas (materiaal afkomstig van 

dieren en planten zoals snoei- en afvalhout,

gft-afval, plantenresten en mest)

Afval (niet recyclebaar)

Uranium (kernenergie)

Onthouden!