Effectieve didactiek-pdg

• Mentorles
• HBO
• Studiejaar 1

Programma

• Welkom
• Presentie
• Lesdoelen
• Instructie & theorie over leertheorieën en didactiek. 
• Middag:
• Uitleg Kunst van het lesgeven en LVF
• Lesverwerking in  de leerteams een bouwsteen uitwerken en koppelen aan één van de inzichten uit 12 wijze lessen
• Werkplekbegeleiders

Leervoorkeuren Manon Ruijters

Welke leervookeur komt jou het meest bekend voor als je naar jezelf kijkt?

Wie is Manon Ruijters?

In het werk van Manon Ruijters staan het leren en ontwikkelen van mensen en organisaties centraal. Zij is ook de schrijver van het boek ‘Liefde voor Leren’. Hierin beschrijft ze een taal waarmee ze de diversiteit in het leren benoemt. Ruijters is van mening dat leren veel meer omvat dan het schoolse leren in een klaslokaal. Leren gebeurt overal in allerlei vormen.

In de theorie van Kolb mist zij een aantal zaken, zoals het sociale karakter van leren en het belang van de context waarin je leert. Kolb legt sterk de nadruk op ervaringsleren, en andere vormen van leren, zoals zelfstudie, blijven buiten beschouwing.

Presentie

Oefening groep:

Opwarmer.

Opwarmer

We maken 3 groepen en in elke groep zit Ton, Charel, Anniek

Ronde 1: in alle groepen korte kennismaking en vraag 1 wordt besproken

1) De drievoudige opdracht van het mbo en het belang van Loopbaan en burgerschap

Ronde 2: Alleen Ton, Charel en Anniek wisselen van groep. Weer een korte kennismaking en vraag 2 wordt besproken

2) De plek van de bekwaamheidseisen 

Ronde 3: Weer wisselen Ton, Charel en Anniek nog een keer van groep en de derde vraag wordt besproken.

3) Leervoorkeuren van Manon Ruijters

Blik vanuit de toekomst

Bedoeling is door te starten vanuit het einde (van het jaar) om zo de blik concreet te leggen op willen en kunnen. Door het concreet te beschrijven, halen ze het dichterbij.

Het is juni en je hebt het afgelopen jaar van alles ervaren en geleerd op het gebied van pedagogisch en didactisch handelen. We verplaatsen ons naar de maand juni 2024. Wat hoop je dan van jezelf te zien. Beschrijf een situatie van dichtbij, als een filmfragment. Wat doe je en wat zie je als effect van je handelen? Je schrijft in de ik-vorm in de tegenwoordige tijd.

We nodigen een paar mensen uit om het voor te lezen. Vervolgens geven we aan dat dit een mooie koppeling kan zijn naar hun pop, het kan helpen in het concretiseren van de doelen.

Lesdoelen

Aan het einde van de bijeenkomst kun je:

• Uitleggen wat onder effectieve didactiek wordt verstaan en hoe je dit kunt toepassen in je les.
• Analyseren welke leertheorie je herkent in jullie onderwijspraktijk.
• Aangeven welke van de 12 bouwstenen je  nu al gebruikt in je onderwijs.
• Motiveren welke (nieuwe)bouwstenen je gaat inzetten in jouw les.

Je kunt antwoord geven op de volgende vragen:

1. Welke vier belangrijke leertheorieën zijn er?
2. Welke didactische interventies zorgen er voor dat de leerwinst bij studenten het grootst is?
3. Welke didactische interventies pas ik nu al toe?
   

Memoriseren, hoe doe jij dat?

Teksthttps://synoniemen.net/index.php?zoekterm=leren#:~:text=leren%20(ww)%20%3A,%2C%20onderrichten%2C%20onderwijzen%2C%20wijzer%20maken

Synoniemen van leren

Leertheorieën

1. Behaviorisme en het belang van conditioneren (Watson)
2. Cognitivisme en het belang van metacognitie (Ausubel)
3. Constructivistische leertheorie en sleutelkenmerken van het onderwijs (Piaget, Dewey) 
4. Handelingspsychologie en het belang van mentale handelingen. Later ook wel gekoppeld aan sociaal constructivisme-Vygotsky

Bahaviorisme: klassiek conditioneren en operationeel conditioneren. Succesbeleving, positieve bekrachtiging leergedrag, observeerbaar gedrag agv leerdoelen.

Cognitivisme: ontsluiten van de black box, kennis over leren kennis over je eigen kennis-metacognitie

Handelingspsychologie: internaliseren door fysieke handelingen, telraam en door taal: dialoog- ZNO. Later ook wel sociaal constructivisme

Kennis opbouwen/samenstellen. Constructivisme. De lerende heeft een actieve rol. Voorkennis. Elaboreren. 

Sociaal constructivisme

Terug naar de definitie van leren!

Definitie Geerts & Van Kralingen?

Eigen definitie?

Hoe gaan jullie die definitie uit je hoofd leren?

Breindidactiek

Zijn wij het brein?                                    Of hebben wij hersenen?

https://cogilearning.be/wetenschappelijke-onderbouwing-1/breindidactiek.html

&

file:///C:/Users/yq2508535/Downloads/inhoudsopgave%20voorwoord%20en%20deel%20inleiding%20Breindidactiek.pdf

Effectieve didactiek

Bouwstenen

Wat is didactiek?

Vijf inzichten uit de wetenschap

De cognitieve psychologie onderzoekt de complexe relatie tussen het vermogen om kennis op te doen (de cognitie) 

en het gedrag van een mens.

Inzicht 1-   

Het werkgeheugen heeft een beperkte capaciteit.

Begrippen: 

1. Sensorisch  geheugen 
2. Werkgeheugen
3. Lange termijn geheugen

INZICHT 2- 

De expert denkt anders dan de beginner.

Voorkennis is het vertrekpunt van nieuwe informatie.

De expert heeft rijke cognitieve schema’s (kortom voorkennis) om nieuwe leerstof meteen aan te koppelen. 

Een beginner kan nieuwe leerstof vaak niet aan bestaande kennis koppelen, waardoor de opslag veel moeilijker is. 

Houd hier dus rekening mee als je nieuwe leerstof aanbiedt (Zowel vanuit je vakkennis, vakdidactische kennis als pedagogische tact!) 

https://nos.nl/artikel/474052-artsen-missen-aapje-op-longfoto-st

https://health.wusf.usf.edu/npr-health/2013-02-11/why-even-radiologists-can-miss-a-gorilla-hiding-in-plain-sight

INZICHT 3-

Generieke vaardigheden aanleren: het doel is niet altijd het middel.

•  Kritisch denken
  
•  Leesstrategieën
  
• Studeervaardigheden
  
•  Probleemoplossende      vaardigheden

Vaardigheden als kritisch denken, samenwerken en problemen oplossen zijn belangrijk. Maar we weten dat ze moeilijk of niet zijn over te brengen naar een andere context wanneer je geen kennis hebt van die

andere context.

Het aanbieden van relevante leerstof in verschillende vakken, samen met goede instructie, versterkt het

ontwikkelen van diepgaande kennis. Die heb je nodig om bovenvermelde vaardigheden te ontwikkelen.

INZICHT 4- 

Leren is niet helemaal hetzelfde als presteren.

Werkvormen die leiden tot snelle vorderingen in de prestaties van de leerlingen, leiden niet automatisch tot leren op lange termijn.

Door wenselijke moeilijkheden in het leerproces te integreren (bijvoorbeeld de oefenmomenten spreiden in de tijd in plaats van op een moment oefenen) leren studenten beter op lange termijn. 

We vergeten allemaal, dus regelmatig blijven oefenen is onontbeerlijk voor het leren op lange termijn.

Vergeten is de vriend van leren

https://www.vernieuwenderwijs.nl/leren-is-vergeten/

INZICHT 5- Wat de effectiefste leraren doen is …

gewoon goed les geven.

Opbouw van dit boek-Wijze lessen

• Wat onderzoek ons vertelt

• Rechtstreeks uit de klas

• Vraag: nieuwsgierig naar meer? 

• Wetenschappelijke bronnen

Wijze lessen

12 bouwstenen

Opdracht

Werk in je leerteam 2-3 bouwstenen uit. 

Zorg voor een presentatie die recht doet aan de  vijf inzichten uit de wetenschap.

We willen de bouwstenen graag opslaan in ons lange termijn geheugen :-)

Podcast

https://nederlandse-podcasts.nl/podcast/nablijven-met/-1-effectieve-didactiek-met-tim-surma

https://podcasts.apple.com/au/podcast/12-bouwstenen-voor-effectieve-didactiek/id1542370900?i=1000529069400

https://podcasts.apple.com/us/podcast/een-meester-in-leren/id1610812647

Studiemateriaal

https://excel.thomasmore.be/wijze-lessen/

&

https://wakelet.com/@12bouwstenen

&

https://www.onderwijsvanmorgen.nl/ovm/meer-over-het-brein-afsluiting/

Presentatie bouwstenen

leerteam 1

leerteam 2

leerteam 3

Lesvoorbereidingsformulier

Lesverantwoording- KD

Legitimering-curriculum

Overdraagbaar/vervangbaar

DA model van Van Gelder

Directe instructiemodel

https://www.onderwijskennis.nl/kennisbank/het-inzetten-van-directe-instructie

Scenariogestuurde lessen 2.1.1

Lesvoorbereidingsformulier

Neem een ingevuld LVF mee naar de volgende bijeenkomst!

POP

Het feit dat je gestart bent met de pdg is een voorbeeld van een stap in jouw persoonlijke ontwikkeling. 

Hoe leg je dat vast om er goed terug  te kunnen kijken 

en de volgende stap te kunnen zetten?

Driegesprek inplannen in januari bij wie de werkplekbegeleider 

vanmiddag niet aanwezig kan zijn!

Online

Doel:

de gouden driehoek

visualiseren