Formuleren - fouten met verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H3 Formuleren 

over fouten met verwijswoorden

Vul in:
De oude watertoren ____ daar stond, is vorige maand afgebroken.

1. die
2. dat
3. deze
4. dit

Aanwijzend voornaamwoord

Die of dat; deze of dit?

Verwijs naar de-woorden met die en deze en naar het-woorden met dat en dit. 

De watertoren --> deze/die watertoren
Het huis --> dit/dat huis 

Vul in:
De regering is er voor ____ onderdanen en ____ moet naar hen luisteren.

1. zijn, hij
2. de, het
3. haar, ze
4. hun, zij

Persoonlijk voornaamwoord

Mannelijke woorden zijn de-woorden; verwijs naar mannelijke woorden met hij, hem en zijn.

Ook vrouwelijke woorden zijn de-woorden; verwijs naar vrouwelijke woorden met zij, ze en haar.

Onzijdige woorden zijn het-woorden; verwijs naar onzijdige woorden met het en zijn. 

Mannelijk of vrouwelijk?

Helaas kun je dit vaak niet 'weten'; je moet het opzoeken.

Bekijk eens de volgende link:
https://bit.ly/3w3AdNO = onzetaal.nl

Vrouwelijke woorden herkennen

De-woorden die eindigen op een van de volgende achtervoegsels, zijn bijna altijd vrouwelijk:
-heid (waarheid), -schap (beterschap), -de (liefde), -te (diepte),
-ing (wandeling), -theek (bibliotheek)

Vul in:
Ik ken de commissieleden en ik zal de brief aan ____ morgen verzenden.

1. hen
2. hun

Hen of hun?

-Gebruik hen wanneer het lijdend voorwerp is
Ellen en Deborah hadden een onvoldoende, omdat de leraar hen (lv) niet wilde helpen.
-Gebruik hen na een voorzetsel
Ik ken nu de commissieleden en ik zal de brief aan (vz) hen morgen verzenden.
-Gebruik hun als het meewerkend voorwerp is
Herinner je je die inbrekers nog?  De rechter gaf hun (mv) twee maanden voorwaardelijk.

Vul in:
Het dak van de schuur, ___ al jaren lekt, moet nodig gerepareerd worden.

1. dat
2. wat

Dat of wat?

Gebruik het verwijswoord dat als je verwijst naar een het-woord.
Gebruik het verwijswoord wat alleen als je verwijst naar
- een onbepaald voornaamwoord (alles, iets, niets)
Iets wat je zelf niet kunt, moet je door een ander laten doen.
- een overtreffende trap (het mooiste, het beste, het kleinste)
Het mooiste wat ik ooit heb gezien, is de scheve toren van Pisa.
- een hele zin
Het sneeuwt in het westen, wat voor veel vertragingen zorgt bij de NS. 

Vul in:
De vrouw ___ ik je zojuist vertelde, werkte vroeger bij ons op school.

1. waarover
2. over wie

Wie of waar?

Gebruik bij personen wie
De man over wie ik zojuist.. 

Gebruik bij zaken waar 
De ruzie waarover we het net hadden.. 

Is deze zin juist of onjuist?
Natuurlijk is de natuurbescherming blij met wildviaducten, omdat ze dan gemakkelijk van de ene kant naar de andere kant kunnen komen.

1. juist
2. onjuist

Onduidelijke verwijzing 

Correcte zin: Natuurlijk is de natuurbescherming blij met wildviaducten, omdat 'de dieren' dan gemakkelijk van de ene naar de andere kant kunnen komen. 

Soms wijst een verwijswoord terug naar iets wat helemaal niet in de tekst staat. Het heeft dan geen antecedent. 

Onduidelijke verwijzing 

In andere gevallen is er meer dan één antecedent mogelijk; het is dan onduidelijke wat het juiste antecedent is.

Karianne zei tegen Michelle dat ze haar blonde haren bruin moest verven. 

Karianne zei tegen Michelle: 'je moet je blonde haren...'

Terugblik

We hebben de volgende onderdelen besproken:
- aanwijzend voornaamwoord: deze, die, dit of dat;
- persoonlijke voornaamwoorden: hij, zij, hem, haar;
- hen of hun?;

- dat of wat?;

- wie of waar?;

- onduidelijke verwijzing 

Vragen?

Maak de opdracht formuleren H3 

Fouten met verwijswoorden

in ELO