NN7 - Grammatica §1 - Persoonsvorm en zinsdelen - 1V

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Persoonsvorm en zinsdelen

NN7 - Grammatica §1 - 1V

Leerdoelen voor deze paragraaf

• Je leert de persoonsvorm en zinsdelen van een zin vinden.

Leerdoelen voor deze paragraaf

• Je leert de persoonsvorm en zinsdelen van een zin vinden.
• en iets over pistoolgarnalen....

Bekijk de volgende zinnen:

1. Een pistoolgarnaal / blijkt / bij hogere temperaturen / steeds luidruchtiger / te worden.
2. Op 20 juli 1969 / landden / Amerikaanse astronauten / op de maan.

1. Een pistoolgarnaal / blijkt / bij hogere temperaturen / steeds luidruchtiger / te worden

In zin 1 geeft blijkt aan dat de zin in het enkelvoud staat en dat er sprake is van de tegenwoordige tijd.

1. Een pistoolgarnaal / blijkt / bij hogere temperaturen / steeds luidruchtiger / te worden

In zin 1 geeft blijkt aan dat de zin in het enkelvoud staat en dat er sprake is van de tegenwoordige tijd.

Huh, maar wat is een 'pistoolgarnaal'...?

2. Op 20 juli 1969 / landden / Amerikaanse astronauten / op de maan.

In zin 2 geeft landden meervoud aan en verleden tijd.

Minstens zo belangrijk: wat is een pistoolgarnaal??

Oké, oké. Terug naar de les. Waar hadden we het over?? Oh ja. Persoonsvorm.

De werkwoorden blijkt en landden noemen we persoonsvormen. De persoonsvorm (pv) van een zin geeft het getal aan (enkelvoud of meervoud) en de tijd (tegenwoordige tijd of verleden tijd).

Let op: worden (zin 1) is wel een werkwoord, maar geen persoonsvorm.

Ja maar hoe zit het nu met die pistoolgarnaal....??

Zo vind je de persoonsvorm
Bekijk de zin In dit tijdschrift worden leuke artikelen gepubliceerd.
Er zijn drie manieren om te bepalen welk werkwoord de persoonsvorm is.

Zo vind je de persoonsvorm
Bekijk de zin In dit tijdschrift worden leuke artikelen gepubliceerd.
Er zijn drie manieren om te bepalen welk werkwoord de persoonsvorm is.

• De vraagproef – Maak van de zin een ja/nee-vraag. Het werkwoord dat vooraan komt te staan, is de persoonsvorm:
  Worden in dit tijdschrift leuke artikelen gepubliceerd?
  

Zo vind je de persoonsvorm
Bekijk de zin In dit tijdschrift worden leuke artikelen gepubliceerd.
Er zijn drie manieren om te bepalen welk werkwoord de persoonsvorm is.

• De vraagproef – Maak van de zin een ja/nee-vraag. Het werkwoord dat vooraan komt te staan, is de persoonsvorm:
  Worden in dit tijdschrift leuke artikelen gepubliceerd?
  
  
• De tijdproef – Zet de zin in een andere tijd: maak van de tegenwoordige tijd de verleden tijd of andersom. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm:
  In dit tijdschrift werden leuke artikelen gepubliceerd.
  
  

Zo vind je de persoonsvorm
Bekijk de zin In dit tijdschrift worden leuke artikelen gepubliceerd.
Er zijn drie manieren om te bepalen welk werkwoord de persoonsvorm is.

• De vraagproef – Maak van de zin een ja/nee-vraag. Het werkwoord dat vooraan komt te staan, is de persoonsvorm:
  Worden in dit tijdschrift leuke artikelen gepubliceerd?
  
  
• De tijdproef – Zet de zin in een andere tijd: maak van de tegenwoordige tijd de verleden tijd of andersom. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm:
  In dit tijdschrift werden leuke artikelen gepubliceerd.
  
  
• De getalsproef – Verander het getal van de zin: maak van het enkelvoud het meervoud of andersom. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm:
  In dit tijdschrift wordt een leuk artikel gepubliceerd.

Zinnen bestaan uit zinsdelen. Een zinsdeel is één woord of een groepje woorden die bij elkaar horen. In de zinnen 1 en 2 staan streepjes tussen de zinsdelen.

Zo vind je de zinsdelen

Bekijk de zin Rijke mensen kunnen over enkele jaren een ruimtereis maken.

Er zijn twee manieren om te zien welke woorden samen een zinsdeel vormen.

• Probeer welke woorden je samen voor de persoonsvorm kunt zetten. Die woorden zijn samen een zinsdeel. Voor de persoonsvorm kan namelijk maar één zinsdeel staan.

• Probeer welke woorden je samen voor de persoonsvorm kunt zetten. Die woorden zijn samen een zinsdeel. Voor de persoonsvorm kan namelijk maar één zinsdeel staan.
• Kijk welke woorden altijd in dezelfde volgorde naast elkaar blijven staan als je de woordvolgorde in de zin verandert. Die woorden zijn samen een zinsdeel.

Zet streepjes tussen de zinsdelen; dat is handig. De pv staat altijd tussen twee streepjes.

– Over enkele jaren / kunnen / rijke mensen / een ruimtereis / maken.
– Een ruimtereis / kunnen / rijke mensen / over enkele jaren / maken.

Zet streepjes tussen de zinsdelen; dat is handig. De pv staat altijd tussen twee streepjes.

– Over enkele jaren / kunnen / rijke mensen / een ruimtereis / maken.

– Een ruimtereis / kunnen / rijke mensen / over enkele jaren / maken.

Let op: de werkwoorden kunnen en maken staan niet bij elkaar, maar ze vormen wel samen één zinsdeel. Deze zin bestaat dus uit vier zinsdelen.

Een zin die met een vraagwoord begint, is niet zo eenvoudig in zinsdelen te verdelen, doordat je de woordvolgorde niet kunt veranderen. Als je in plaats van het vraagwoord een antwoord invult, kan dat wel.

– Wie had in 2019 volgens het blad Quote de meeste bezittingen?
Charlene had volgens het blad Quote in 2019 de meeste bezittingen.
Volgens het blad Quote / had / Charlene (Wie) / de meeste bezittingen / in 2019.

Is het groot geschreven gedeelte een zinsdeel?

Zonder maatregelen sterven in de Eemshaven PER WINDMOLEN jaarlijks 33 vogels.

1. Ja, het grote gedeelte is een zinsdeel
2. Nee, het grote gedeelte is groter dan een zinsdeel
3. Nee, het grote gedeelte is kleiner dan een zinsdeel

Is het groot geschreven gedeelte een zinsdeel?

Volgens recent onderzoek kan pingpongen
helpen tegen DE ZIEKTE VAN PARKINSON.

1. Ja, het grote gedeelte is een zinsdeel
2. Nee, het grote gedeelte is groter dan een zinsdeel
3. Nee, het grote gedeelte is kleiner dan een zinsdeel

Is het groot geschreven gedeelte een zinsdeel?

Ging jij in groep 5 van de basisschool MET SCHOOLREISJE NAAR SPEELTUIN DE GEKKE PISTOOLGARNAAL?

1. Ja, het grote gedeelte is een zinsdeel
2. Nee, het grote gedeelte is groter dan een zinsdeel
3. Nee, het grote gedeelte is kleiner dan een zinsdeel

Is het groot geschreven gedeelte een zinsdeel?

Mensvormige robots als de Honda Asimo worden voornamelijk IN JAPAN ontwikkeld.

1. Ja, het grote gedeelte is een zinsdeel
2. Nee, het grote gedeelte is groter dan een zinsdeel
3. Nee, het grote gedeelte is kleiner dan een zinsdeel

Is het groot geschreven gedeelte een zinsdeel?

Was Indonesië VOOR DE ONAFHANKELIJKHEID van 1945 jarenlang een Nederlandse kolonie?

1. Ja, het grote gedeelte is een zinsdeel
2. Nee, het grote gedeelte is groter dan een zinsdeel
3. Nee, het grote gedeelte is kleiner dan een zinsdeel

Is het groot geschreven gedeelte een zinsdeel?

In Noordwest-Frankrijk werd IN DE MIDDELEEUWEN door velen Nederlands gesproken.

1. Ja, het grote gedeelte is een zinsdeel
2. Nee, het grote gedeelte is groter dan een zinsdeel
3. Nee, het grote gedeelte is kleiner dan een zinsdeel

Wat is de persoonsvorm?
Texelse wol schijnt van goede kwaliteit te zijn.

Wat is de persoonsvorm?
Al zijn klanten heeft deze bekende opticien een gratis bril gegeven.

Wat is de persoonsvorm?
Waarom zitten er opeens pistoolgarnalen in de les Nederlands?

Wat is de persoonsvorm?
Pistoolgarnalen horen thuis bij biologie.

Ga nu naar de digitale planning en maak op je laptop de opdrachten die ik heb klaargezet.