H3.1 t/m 3.5 herhalen 3Havo

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen?

• Herhalen H3

Doelen §3.1 

• Weten welke stoffen stroomgeleiden 
• Verschil moleculaire stof, zout, metaal kennen
• Weten hoe een atoom is opgebouwd
• Weten wat een Isotope is 

§3.1

Metaal = alleen metaaldeeltjes 

Moleculaire stof = alleen NIET metalen

Zout= metaal + niet metaal 

Stroomgeleiding = kan alleen bij vrije geladen deeltjes 

§3.1

Stroomgeleiding

	Vast	Vloeibaar	opgelost
metaal	ja	ja	-
zout	nee	ja	ja
moleculair	nee	nee	nee

Opbouw van atoom

electronen zijn -

protonen zijn +

Neutronen zijn neutraal

Protonen + neutronen in de

kern van een atoom 

§3.1

Atoomnummer= aantal protonen (& elektronen) 

massagetal = protonen + neutronen

protonen en elektronen zijn gelijk aan elkaar in een atoom (neutraal deeltje) Bij een ion (geladen deeltjes) zijn ze niet gelijk dan heeft het atoom minder of meer elektronen. 

§3.1

Isotoop = zelfde stof maar met andere massa 

Meer of minder neutronen in de kern 

Doelen §3.2

• eigenschappen van metalen kennen
• edele en onedele metalen
• metaalrooster/de bouw van metalen
• metaalbinding

§3.2

Eigenschappen metalen:

• glimmen
• geleiden stroom en warmte
• vervormbaar bij hoge temperaturen
• meeste metalen hebben hoog smeltpunt
• meeste metalen reageren met zuurstof en water

§3.2

Edele metalen = reageren niet met zuurstof en/of water

Goud, Zilver, platina 

Onedele metalen= reageren (heftig) met water en/of zuurstof 

Zink, ijzer, en alle andere metalen 

§3.2

Binding= metaalbinding

Hele sterkte binding (daar door hoge kookpunten)

Negatieve elektron trekt aan positieve metaal ion (soort magneet + en -) 

§3.2

Legering / alliage= mengsel van metalen. 

Maak je als soort upgrade van het metaal

Bijvoorbeeld minder/niet laten reageren met water/zuurstof,

sterker maken van metaal 

Doelen §3.3

• Eigenschappen moleculaire stoffen
• bindingen in moleculaire stoffen
• weten wat de covalentie is 
• weten wat structuurformules zijn 

Eigenschappen Moleculaire stoffen

• Bestaan uit Niet-metalen
• Geleiden geen stroom
•  Vaak laag smeltpunt
• Eigenschappen verschillen veel van elkaar
• Zijn de grootste groep van de 3 

§3.3

Binding bij moleculaire stoffen = Atoombinding

Binding tussen atoomkern (positief) en de negatieve electronen

Bij chemische reactie worden de atoombindingen verbroken 

§3.3

Covalentie = het aantal bindingen dat een atoom kan aangaan

kun je (bijna altijd) halen uit periodiek systeem  

Atoombinding & covalante binding = hetzelfde 

Covalente binding zie je in de 

structuurformule op de afbeelding.

§3.3

Vanderwaalsbinding = Binding tussen de moleculen in een moleculaire stof.

Deze binding verbreek je als je een stof laat smelten/verdampen. De atoombinding blijft dan wel heel. 

§3.3

Structuurformule= Manier om stoffen te tekenen

Zoek de covalentie op van een stof (dat is het aantal bindingen/streepjes) en teken hem 

Doelen §3.4

• Eigenschappen van zouten kennen
• Ionrooster en ionbinding
• Verhoudingsformule van zouten opstellen

§3.4

Eigenschappen zouten:

• verbinding van metaal + niet-metaal
• vloeibaar en opgelost in water geleiden ze stroom
• in vaste fase zijn ze bros (niet buigzaam)
• hebben een hoog smeltpunt

§3.4

Zouten bestaan uit een positief en negatief ion

Ion = atoom met een lading (door meer of minder elektronen)

§3.4

Ionrooster = geen stroomgeleiding in vaste fase mogelijk 

Ionbinding houdt het bij elkaar 

Metaal ion = + 

Niet-metaal ion= - 

§3.4

Ionbinding = door aantrekkingskracht van + en - ion

Bij smelten naar vloeistof verbreken de ionbindingen deels 

Bij oplossen in water verbreken de ionbindingen 

§3.4

Verhoudingsformules = Hoevaak het positieve en negatieve ion in het molecuul voorkomt.

Het zout is altijd NEUTRAAL (dus even veel + als - lading) 

             en                    vormen samen 

Beide lading van 1 (+1 en -1= 0) 

Na​+​​

Cl​−​​

NaCl

§3.4

.                en               hebben een ongelijke lading dus moet je gelijk maken 

Mg​2+​​

Cl​−​​

MgCl​2​​

Doelen §3.5

• Weten wat oplossingen zijn
• Weten wat de oplosbaarheid is
• Rekenen aan de oplosbaarheid 

§3.5

Oplossing= helder mengsel

Thee, zout of suiker in water enz 

§3.5

Oplosbaarheid = hoeveelheid stof die je kunt oplossen 

Veel suiker in thee = hoge concentratie suiker

Te veel suiker lost het niet op 

§3.5

Oplosbaarheid = stofeigenschap 

Oplosbaarheid = g/L 

§3.5

Verzadigd= te veel stof in oplosmiddel kan niet meer oplossen

 onverzadigd= je kunt nog meer stof toevoegen en het blijft oplossen 

§3.5

.

Massa in gram

Volume in Liter

Concentratie g/L      

Schrijf bij een berekening altijd de formule en de eenheid op !!

Concentratie=​volume​​massa​​

Belangrijke opdrachten 

goede oefeningen voor toets

3.1: 1, 6, 7, 9

3.2: 16, 21ab

3.3: 28, 29, 30, 34, 35

3.4: 41, 42, 45, 

3.5: 58, 60, 62

Toetsafsluiting blz 106: 2bc, 3a, 4, 6ab