H6.1 + 6.2 Alkanen en alkenen + karakteristieke groepen
H6.1
1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
ScheikundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4
In deze les zitten 18 slides, met tekstslides.
Lesduur is: 30 min
Onderdelen in deze les
H6.1
Slide 1 - Tekstslide
Alkanen
Slide 2 - Tekstslide
Systematisch naamgeving alkanen
Kijk eens naar onderstaand plaatje en neem dit plaatje over in je schrift. Van dit molecuul gaan we de naam stap voor stap van vaststellen met behulp van het stappenplan op pagina:
Slide 3 - Tekstslide
Zoek de langste onvertakte keten => Hoofdketen
Stamnaam = naam onvertakte alkaan => Zie BINAS Tabel 66D
Nummer de C-atomen van de langste keten om te kijken waar de zijgroepen zitten.
Elke zijgroep wordt vóór de stamnaam vermeld, voorafgegaand door het nummer van het C-atoom waaraan deze vastzit
Komt eenzelfde groep vaker voor, dan gebruik je een voorvoegsel zie BINAS Tabel 66C
1.
3.
Zijgroepen
4.
5.
Hier komt methyl maar één keer voor, het voorvoegsel mag je hier dan ook weglaten.
Slide 4 - Tekstslide
6. Bij meerdere zijgroepen wordt er een alfabetische volgorde aangehouden. Zo gaat ethyl- voor methyl-
7. Getallen worden gescheiden door een ,
Een getal en een letter worden gescheiden door een -
7. VWO
De naam van het molecuul is dus:
2-methylbutaan
Slide 5 - Tekstslide
Alkenen
Slide 6 - Tekstslide
Systematisch naamgeving alkenen
Kijk eens naar onderstaande molecuulformule en neem deze over in je schrift. Van dit molecuul gaan we de naam stap voor stap van vaststellen met behulp van het stappenplan op pagina:
Slide 7 - Tekstslide
Zoek de langste onvertakte keten => Hoofdketen
Stamnaam = naam onvertakte alkaan => Zie BINAS Tabel 66D LET OP! De uitgang van de naam is nu niet -aan, maar -een
Nummer de C-atomen van de langste keten om te kijken waar de zijgroepen zitten.
Elke zijgroep wordt vóór de stamnaam vermeld, voorafgegaand door het nummer van het C-atoom waaraan deze vastzit
Komt eenzelfde groep vaker voor, dan gebruik je een voorvoegsel zie BINAS Tabel 66C
1.
3.
Zijgroepen
4.
5.
Hier komt methyl twee keer voor namelijk op het tweede en derde C-atoom => 2,3-dimethyl
2.
4 C-atomen, dus but... (zie BINAS Tabel 66D), maar er zit ook een dubbele binding op het eerste C-atoom => but-1-een
Slide 8 - Tekstslide
6. Bij meerdere zijgroepen wordt er een alfabetische volgorde aangehouden. Zo gaat ethyl- voor methyl-
7. Getallen worden gescheiden door een ,
Een getal en een letter worden gescheiden door een -
7.
De naam van het molecuul is dus:
2,3-dimethylbut-1-een
6.
Hier zijn er behalve methyl geen andere functionele groepen aanwezig.
Slide 9 - Tekstslide
H6.2 Karakteristieke groepen
Halogeenalkanen
Alkanolen
Alkaanzuren
Alkaanaminen
Slide 10 - Tekstslide
Halogeenalkanen
Bij een HALOGEENALKAAN is een waterstofatoom vervangen door een halogeen atoom(fluor, chloor, broom, jood).
Hiernaast zie je: 1-chloorbutaan en 2-chloorbutaan (dit zijn isomeren met molecuulformule C4H9Cl)
Slide 11 - Tekstslide
Slide 12 - Tekstslide
Een Alcohol is een molecuul met een -O-H groep.
Een -OH groep heet een hydroxyl groep.
Een alkanol is een alkaan waarbij één H atoom vervangen is door een -OH groep
Slide 13 - Tekstslide
NAAMGEVING:
De naam van een alkanol krijg je door achter destamnaam het achtervoegsel -olte zetten
methanol
ethanol
Slide 14 - Tekstslide
Bij propaan kan de hydroxylgroep aan het eerste of het tweede C-atoom zitten. Dit geef je aan met een nummer:
propaan-1-ol
propaan-2-ol
Slide 15 - Tekstslide
Alkaanzuren
Langste keten?
achtervoegsel: zuur
ethaanzuur
Slide 16 - Tekstslide
Alkaanaminen
Langste keten
Karakteristieke groep
Op welke plek zit de karakteristieke groep?
butaan-2-amine
Slide 17 - Tekstslide
Systematische Naamgeving
Wanneer je op het plaatje hiernaast klikt wordt deze vergroot.