Voeding en vocht

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Voeding en vocht

Welkom

Hoe is het met iedereen?

Zijn er bijzonderheden?

Leerdoel

Aan het einde van deze les kun je:

• Benoemen wat ondervoeding is en hoe je dit kunt signaleren
• Benoemen hoe je vochtinname kunt bevorderen
• Een vochtbalans bijhouden
• Slikklachten herkennen en  beperken

Wat komt in je op bij het woord voeding?

Voeding 

Een bouwstof

6 verschillende voedingsstoffen:

• Koolhydraten 
• Vetten 
• Eiwitten 
• Vitaminen 
• Mineralen 
• Water

Koolhydraten

Vetten

Mineralen

Vitaminen

Eiwitten

water

Brood/

pasta

Fruit

Oplosmiddel

Vis/ olie

Vlees/ kaas/ melk

Calcium

Ijzer

De behoefte aan energie is afhankelijk van

1. Leeftijd en geslacht
2. Klimaat
3. Lichaamslengte en gewicht
4. Alle antwoorden kloppen

Ondervoeding

Tekort of disbalans van energie, eiwit of andere

voedingsstoffen 

Leidt tot meetbare nadelige effecten op de lichaamsomvang en lichaamssamenstelling, op het functioneren en op klinische resultaten

Mensen met overgewicht kunnen niet ondervoed raken

1. waar
2. niet waar

Functies van vocht

Bouwstof

Oplosmiddel en transportmiddel

reguleert warmte van het lichaam

De aanbeveling voor de hoeveelheid vocht voor ouderen is

1. 1000
2. 1500
3. 1700
4. 2000

Vochtbalans

Bereken voor jezelf wat je vandaag al gegeten en gedronken hebt.

Kopje= 125 ml

Mok=200 ml

Vochtbalans

Bijhouden van inname en verlies van vocht. 

Negatieve vochtbalans: er gaat te veel vocht uit

Positieve vochtbalans: erg blijft te veel vocht achter 

genoeg, te weinig, te veel

• Hydratie 
• Dehydratie

Hoe weet je of iemand voldoende drinkt?

Vochtbeperking

Door verminderde werking van hart of nieren mogen mensen soms niet te veel vocht innemen

Koffie telt niet mee bij het drinkvocht omdat je door de cafeïne vaker moet plassen

1. waar
2. niet waar

Bij een positieve vochtbalans houdt iemand vocht vast

1. waar
2. niet waar

Verslikken

Wanneer een cliënt zich verslikt, komt eten of drinken in de luchtpijp terecht. In de meeste gevallen zal de cliënt die zich verslikt een hoestbui krijgen.

Symptomen slikklachten

• Hoesten en kuchen tijdens eten
• voedsel of drinken loopt uit de mond
• moeite met bewegen van de tong of inzetten slikbeweging
• slechte coördinatie ademhalen en slikken
• Langzaam eten of snel moe worden met het  eten
• Borrelige stem na het eten
• Gevoel dat eten blijft steken en/of slikken is pijnlijk.

Een goede slikhouding is : Rechtop zittend met het hoofd recht en bij voorkeur iets naar voren of opzij.

1. waar
2. niet waar

Praktische tips

• Laat cliënt bij voorkeur niet alleen eten
• kleine hoeveelheden aanbieden
• Niet eten en drinken tegelijk
• Rustige ruimte
• Niet te snel willen eten
• Voedsel in mondhoek wegwrijven met servet, niet met lepel
• Zorg voor een goed vastzittend/passend gebit

Hulpmiddelen

Vragen

Werk in uitvoering, basiszorg

Week 5 Voeding en vocht