di 19 december: Werkwoordspelling - Verleden tijd

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Werkwoordspelling

dinsdag 19 december 2023

Planning

1.  Lesdoelen

2. Terugblik vorige lessen

3. Sterke en zwakke werkwoorden

4. Theorie ww vt

5. Oefenen

6. GPS 

Lesdoelen

1) Ik kan de pvvt van zwakke werkwoorden in het enkelvoud juist spellen.

2) Ik kan de pvvt van zwakke werkwoorden in het meervoud juist spellen.

3) Ik kan de pvvt van sterke werkwoorden in het enkelvoud juist spellen.  

4) Ik kan de pvvt van sterke werkwoorden in het meervoud juist spellen.

Terugblik:
Waar gebruik je 't kofschip x voor?

terugblik: volt dw, kofschip, ww vt

Hoe was het ook weer: pv vinden

1. vraagzin maken

Jan loopt door het bos. Loopt Jan door het bos?

2. veranderen van tijd

(tegenwoordige tijd <-> verleden tijd)

3. veranderen van getal

(enkelvoud <-> meervoud)

Sterke werkwoorden

Een sterk werkwoord = zo sterk dat het verandert.

Sterk genoeg om van klank te veranderen.

Bij een sterk werkwoord krijg je nooit een -d erbij.

Eindigen als voltooid deelwoord bijna altijd op -en.

hele werkwoord - verleden tijd - voltooid deelwoord

vliegen                 vlogen                  gevlogen

zingen                 zongen                 gezongen

Sterke werkwoorden

Ik loop – hij liep – wij hebben gelopen.

Ik duik – hij dook – wij hebben gedoken.

Ik slaap – hij sliep – wij hebben geslapen.

Ik roep – hij riep – wij hebben geroepen.

Zwakke werkwoorden

Een zwak werkwoord = suf en saai en blijft dus hetzelfde.

Te zwak om van klank te veranderen.

Eindigen als voltooid deelwoord bijna altijd op -t of -d.

hele werkwoord - verleden tijd - voltooid deelwoord

fietsen                 fietsten                     gefietst

spelen                 speelden                  gespeeld

Zwakke werkwoorden

Deze werkwoorden krijgen in de verleden tijd ‘de(n)’ of ‘te(n)’ achter de stam.

 Ik kook – hij kookte – wij kookten.

 Ik pak – hij pakte – wij pakten.

Theorie ww vt

Enkelvoud = stam + te/de

Bijvoorbeeld: danste of speelde

let op: bij meervoud -ten/-den

dansten/speelden

't Kofschip x

Bij een woord als niezen kun je twijfelen. Je weet niet hoe je dit woord langer maakt. Is dit niesde of nieste?

Pak de stam van het woord: niez-en (hele ww min -en)

 

De stam eindigt op een ‘z’. Ga na of deze ‘z’ in 't Kofschip x zit.

Nee?  nies+de(n)Ja?  nies+te(n)

verhuizen

stam = verhuiz

'z' niet in 't Kofschip x, dus verhuisde

geloven

stam = gelov

'v' zit niet in  't Kofschip x, dus geloofde

Voorbeeldvraag: vliegen, vt
De vlieg ...?... door de kamer.

1. vliegt
2. vloog
3. vlogen
4. vliegde

1. nemen, vt
De kinderen ...?... afscheid van de juf.

2. spelen, vt
De kinderen ...?... in de zandbak.

3. regelen, hoeven, vt
De werknemers ...?... dat ze minder uren ...?... te maken.

4. niezen, vt
Mevrouw de Rooij ...?... in haar zakdoek.

5. juichen, vt
De toeschouwers ...?... hun publiek toe.

Engelse werkwoorden

- Tegenwoordige tijd -t en -en achter de stam

- Verleden tijd -de(n) of -te(n) achter de stam

- Voltooid deelwoord: ge- + stam + -d/-t

Let op: soms staat er een e voor de uitgang omdat dat nodig is voor de uitspraak.

racen                  de stam = race

recyclen                  de stam = recycle

1) deleten, pvvt
Mijn vader ...?... de app.

2) checken
Heb jij de bon nog ...?...?

3) downloaden, pvvt
De gamer ...?... de nieuwe uitgave van dat spel.

4) mixen, pvvt
De DJ ...?... de liedjes perfect.

5) faken, pvvt
De online dater ...?... haar uiterlijk.

Tot slot

Zijn er nog vragen?

GPS -> verder met taalverzorging