Hoe ervaren wij ons bestaan als mens? - 2.3 Bemiddelde onmiddellijkheid
Hoe ervaren wij ons bestaan als mens?
2.3 Bemiddelde onmiddellijkheid
Wij staan in verhouding tot onszelf
-> wij zijn van nature kunstmatig
-> Wij willen onze bestaanservaring uitdrukken
-> Wij verlangen boven onszelf uit te stijgen én vaste grond onder de voeten te hebben
-> wij zijn van nature kunstmatig
-> Wij willen onze bestaanservaring uitdrukken
-> Wij verlangen boven onszelf uit te stijgen én vaste grond onder de voeten te hebben
1 / 13
volgende
Slide 1: Tekstslide
FilosofieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6
In deze les zitten 13 slides, met tekstslides.
Lesduur is: 45 minOnderdelen in deze les
Hoe ervaren wij ons bestaan als mens?
2.3 Bemiddelde onmiddellijkheid
Wij staan in verhouding tot onszelf
-> wij zijn van nature kunstmatig
-> Wij willen onze bestaanservaring uitdrukken
-> Wij verlangen boven onszelf uit te stijgen én vaste grond onder de voeten te hebben
-> wij zijn van nature kunstmatig
-> Wij willen onze bestaanservaring uitdrukken
-> Wij verlangen boven onszelf uit te stijgen én vaste grond onder de voeten te hebben
Slide 1 - Tekstslide
Plessner
Door excentrische positionaliteit is de mens (ook) altijd toeschouwer van zichzelf.
-> existentiële vragen
(Wat wil ik? Wat moet ik doen?)
Je bestaat én moet dat bestaan ook vormgeven.
Slide 2 - Tekstslide
Drie antropologische wetten
Biologische basis van Plessners filosofie:
Excentrische positionaliteit
1. Natuurlijke kunstmatigheid
2. Bemiddelde onmiddellijkheid
3. Utopische standplaats
Slide 3 - Tekstslide
Bemiddelde onmiddellijkheid
Verhouding tussen mens en wereld
- Directe ervaring van de wereld
- Ervaring van de wereld wordt bemiddeld door het lichaam
De onmiddellijkheid van de ervaring is tegelijkertijd ook bemiddeld:
Bemiddelde onmiddellijkheid
Slide 4 - Tekstslide
Bemiddelde onmiddellijkheid
De onmiddellijkheid en het bemiddelde treden tegelijkertijd op.
Het is de mens die zelf de ervaring mogelijk maakt en er dus onontkoombaar deel van uit maakt.
Slide 5 - Tekstslide
Expressiviteit
De bemiddelde onmiddellijkheid zorgt er ook voor dat de mens zich gaat uitdrukken en dat deelt met anderen.
Menselijk bewustzijn van de eigen ervaring; besef dat ook anderen de wereld ervaren en mogelijkheid om ervaring te delen met anderen.
Subjectief bewustzijn uitdrukken in objectieve vorm - taal
Slide 6 - Tekstslide
Bemiddelde onmiddellijkheid
Niet alleen op zintuiglijk niveau, maar ook op reflectie niveau.
We zijn ons bewust van onze ervaring, dat bewustzijn wordt ook onderdeel van die ervaring.
Jij realiseert je dat je een ervaring van empathie hebt
(dat moment niet zelf diegene bent die bijv. pijn ervaart)
Slide 7 - Tekstslide
Medewereld / Mitwelt
Mensen zijn ook maatschappelijke wezens: expressies zijn ook toegankelijk voor anderen in een gezamenlijke wereld.
Mitwelt:
de wereld waarin we met anderen zijn en van waaruit onze ervaringen betekenis en structuur kunnen krijgen.
Slide 8 - Tekstslide
Intrinsiek maatschappelijk karakter
Doordat we ons steeds op nieuwe manieren uitdrukken ontstaat geschiedenis.
De drang om ons uit te drukken, om te creëren en dit te delen met anderen maakt dat een intrinsiek maatschappelijk karakter hebben.
Slide 9 - Tekstslide
Rol technologie
We ervaren de wereld ook via instrumenten (brillen, telescopen, hologrammen)
Een bemiddelaar/medium tussen mens en wereld.
(hfst 8 - Kockelkoren)
Slide 10 - Tekstslide
Eindterm 5
De kandidaten kunnen de opvattingen van Descartes, Sheets-Johnstone, Plessner, De Beauvoir en Fanon over de vraag naar de mens, en de verschillende manieren waarop het lichaam daarbij een rol speelt uitleggen, vergelijken, toepassen en evalueren.
Daarbij kunnen zij de volgende standpunten betrekken:
• mensen zijn een reflecterend, bewegend lichaam (Sheets-Johnstone);
• mensen staan lichamelijk in verhouding tot zichzelf (Plessner);
• mensen staan lichamelijk in verhouding tot anderen (De Beauvoir, Fanon).
Slide 11 - Tekstslide
Eindterm 7
De kandidaten kunnen uitleggen en evalueren dat volgens Plessner mensen in een verhouding tot zichzelf staan.
Daarbij kunnen zij betrekken:
• het begrip ‘excentrische positionaliteit’ en de drie antropologische wetten;
• een uitleg van Plessners’ eerste antropologische wet (natuurlijke kunstmatigheid) dat mensen van nature kunstmatig zijn;
• een uitleg van Plessners’ tweede antropologische wet (bemiddelde onmiddellijkheid) dat mensen hun bestaanservaring willen uitdrukken;
• een uitleg van Plessners’ derde antropologische wet (utopische standplaats) dat mensen verlangen boven zichzelf uit te stijgen én vaste grond onder de voeten te hebben;
• een uitleg met tekstfragment 2 van Plessners opvattingen dat de problematiek van lachen en wenen de dubbelzinnige verhouding van de mens tot het eigen lichaam verduidelijkt en de oorsprong van lachen en wenen de bestaanservaring typeert.
Slide 12 - Tekstslide
Expressiviteit
Menselijk bewustzijn van de eigen ervaring uitgedrukt in een objectieve vorm.
Mitwelt / Medewereld
De wereld waarin we met anderen zijn en van waaruit onze ervaringen betekenis en structuur kunnen krijgen.
