Samenstellingen ath

Samenstellingen
Week 41
- Les 14: aaneenschrijven en tussenklanken
- Les 42: samenstellingen met koppelteken en getallen
1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 1

In deze les zitten 18 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Samenstellingen
Week 41
- Les 14: aaneenschrijven en tussenklanken
- Les 42: samenstellingen met koppelteken en getallen

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen
- Ik kan zelf correcte samenstellingen maken en fouten verbeteren.
- Ik kan uitleggen hoe de betekenis van een tekst of woord kan veranderen door fouten met samenstellingen.
- Ik kan nieuwe voorbeelden van correcte of foutieve samenstellingen vinden en bedenken.

Slide 2 - Tekstslide

Aaneenschrijven
- hoofdregel =
           } één persoon / dier / ding = één woord
           feestbeest, feestwinkel
           } dit geldt ook voor andere woorden dan zelfstandig                           naamwoorden: daarnaast, eraf
- Engelse leenwoorden
            bodyguard airbag



Slide 3 - Tekstslide

Maak van de volgende woorden een samenstelling: eik boom

Slide 4 - Open vraag

Maak van de volgende woorden een samenstelling: droom baan

Slide 5 - Open vraag

Tussenklanken: -s
- als je een –s hoort:  lievelingskleur

- tweede deel begint met een s -> Vervang tweede deel ter controle:  kappersschaar – kappersopleiding

Slide 6 - Tekstslide

Tussenklank: -er & -en
Tussenklank -en
- eerste deel samenstelling heeft een meervoud op –en:
stoelendans

Tussenklank -er
- eerste deel samenstelling heeft een meervoud op –eren:
 kalverliefde



Slide 7 - Tekstslide

Tussenklank -e
- eerste deel samenstelling heeft een meervoud op
 –s (horloges) of - s & -n (groenten/groentes): 
 etalagepop,   secondewijzer
- eerste deel heeft geen meervoud / er bestaat er maar één van:
 aardewerk,   maneschijn
- versterkt een bijvoeglijk naamwoord:
 beresterk



Slide 8 - Tekstslide

Maak van de volgende woorden een samenstelling: kind arts

Slide 9 - Open vraag

Maak van de volgende woorden een samenstelling: woord lijst

Slide 10 - Open vraag

Maak van de volgende woorden een samenstelling: dorp straat

Slide 11 - Open vraag

Samenstellingen met een koppelteken (-)

- klinkerbotsing: na-apen, zo-even
- combinatie titels en beroepen: singer-songwriter
- aardrijkskundige namen en samenstellingen: Zuid-Afrika

- afkortingen, letters, speciale tekens: x-as, 48+-kaas
- samenstellingen met hoofdletters: anti-Europees, on-Nederlands




Slide 12 - Tekstslide

Samenstellingen met een koppelteken (-)
- na de voorvoegsels:
 adjunct, aspirant, assistent, bijna, collega, ex, interim, kandidaat, leerling, meester, niet, non, oud, sint, substituut
 aspirant-lid, non-actief
- voor deze woorden:  -generaal, -president, -testamentair, -verbaal of -militair
minister-president, proces-verbaal

Slide 13 - Tekstslide

Maak van de volgende woorden een samenstelling: IQ test

Slide 14 - Open vraag

Maak van de volgende woorden een samenstelling: lente ui

Slide 15 - Open vraag

Samenstellingen: cijfers
-  Getallen in letters schrijf je aan elkaar: zeventig, achttien
- na een getal in cijfers schrijf je een koppelteken: 22-jarige, 40-urige werkweek 

Let op!
Na duizend, na en voor miljoen & miljard komt een spatie: zes miljoen driehonderdduizend tien (=6.300.010)

Slide 16 - Tekstslide

Maak van het volgende getal een samenstelling: 7.310.090

Slide 17 - Open vraag

Zelf aan de slag

-  Maak les 14 en 42: kijk zelf welke opdrachten je nodig hebt.
- Maak je (her)schrijfopdracht af!

Slide 18 - Tekstslide