§3.1: Kenmerken van reacties Havo 3

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Par. 3.1: Kenmerken van reacties

Chemische reacties

Reactietemperatuur

Wet van behoud van massa

Energie-effect

Havo 3 (14-1-2024)

Deze les

- Intro H3 

- Uitleg §3.1

- Demo exotherm/endotherm 

- Maken opdr. §3.1

Na deze les kun je:

- Onderscheid maken tussen een chemische reactie, faseovergang en scheiding. 

- Uitleggen wat de wet van behoud van massa inhoudt.

- Uitleggen wat het verschil is tussen een endotherme en exotherme reactie en deze herkennen.

Hoofdstuk 3 (en 2)

§3.1 - Reactiekenmerken

§3.2 - Reactievergelijkingen

§3.3 - doen we niet

Practicum reactiesnelheid (§3.1, weging 1)

SO Reactievergelijkingen (§3.2, weging 1)

PTO H2 + H3 (weging 2)

Chemische reactie, faseovergang of scheiding?

Chemische reactie, faseovergang of scheiding?

Chemische reactie: er worden nieuwe moleculen gevormd, stofeigenschappen veranderen.

• Beginstoffen --> reactieproducten.

Faseovergang: moleculen veranderen niet.

Scheiding: moleculen kunnen worden gesorteerd. (soort bij soort leggen)

Chemische reactie vs. faseovergang

https://schooltv.nl/video/scheikundige-reactie-bij-een-scheikundige-of-chemische-reactie-ontstaan-een-nieuwe-stof

Het bakken van brood

1. Fase-overgang
2. Scheiden van een mengsel
3. Chemische reactie

Als je suiker verwarmt, wordt het vloeibaar.

1. Fase-overgang
2. Scheiden van een mengsel
3. Chemische reactie

Je verhit suiker. Er ontstaat een zwarte stof.

1. Fase-overgang
2. Scheiden van een mengsel
3. Chemische reactie

Kenmerken van reacties

- Reactieproducten

- Reactietemperatuur.

- Wet van behoud van massa.

- Energie-effect.

Reactietemperatuur

Wanneer gaat hout branden?

Reactietemperatuur

Ontbrandingstemperatuur = de minimale temperatuur die nodig is om een chemische reactie te laten verlopen.

Onder deze temperatuur verloopt de reactie niet vanzelf.

Wet van behoud van massa

- Wet van Lavoisier

- Totale massa beginstoffen = totale massa reactieproducten.

- Aantal atomen voor en na de reactie is gelijk.

- Er kan nooit stof verdwijnen/ontstaan.

3 gram ijzer reageert met 5 gram zuurstof. Hoeveel gram ijzeroxide (roest) ontstaat er?

1. 3 gram
2. 5 gram
3. 8 gram
4. 2 gram

Endotherm

Er moet steeds energie toegevoegd om de reactie/het proces door te laten gaan.

Als de energietoevoer stopt, stopt ook de reactie/het proces.

Vb. koken van een ei, smelten van ijs.

Exotherm

Een reactie/proces waarbij energie vrij komt (vb. warmte, licht).

Vb. verbrandingsreactie, handwarmer, stollen.

Exotherm of endotherm? Het opladen van je batterij

1. exotherm
2. endotherm

Exotherm of endotherm? Het verdampen van water

1. exotherm
2. endotherm

Exotherm of endotherm? Het verbranden van benzine.

1. Exotherm
2. Endotherm