Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Thema 2. Voeding en vertering

H.1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

Voedingsmiddelen

Alles wat je eet en drinkt. 

Voedingsmiddelen verdelen we in 2 groepen:

- plantaardig

- dierlijk 

Plantaardige voedingsmiddelen

alles van planten

Dierlijke voedingsmiddelen

alles van dieren

Is kaas een dierlijk of plantaardig voedingsmiddel?

1. plantaardig
2. dierlijk

Is beschuit een dierlijk of een plantaardig voedingsmiddel?

1. plantaardig
2. dierlijk

Is slagroom een voorbeeld
van een plantaardig of een
dierlijk voedingsmiddel?

1. Plantaardig
2. Dierlijk

Is halvarine (bijvoorbeeld kuipje Becel, Blueband of Bona) plantaardig of een dierlijk product?

1. Plantaardig
2. Dierlijk

Net even anders

- Halvarine (voor op brood): is gemaakt van plantaardige oliën

- Sojamelk: is gemaakt van sojabonen, dus ook plantaardig

Voedingsstoffen

Te verteren voedingsstoffen (te groot)

• Koolhydraten
• eiwitten
• vetten

Kant en klare voedingsstoffen

• Vitamines
• Mineralen
• Water

Voedingsvezels

• veel plantaardige voedingsmiddelen bevatten voedingsvezels 
• voedingsvezels verteer je niet --> helpen daarom bij darmperistaltiek
• Voedingsvezels geven vol gevoel
• Let op: voedingsvezels is GEEN voedingsstof!!!

Voedingsmiddelen heb je nodig voor 4 functies

In voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen:

1. Bouwstoffen; groei en herstel
2. Brandstoffen; energie
3. Reservestoffen; opslag
4. Beschermende stoffen; zorgen dat je niet ziek wordt 

Welke 4 functies kun je noemen van voedingsstoffen?

• Brandstoffen: leveren energie
• Bouwstoffen: nodig voor groei, ontwikkeling en herstel
• Reservestoffen: opgeslagen brand of bouwstoffen
• Beschermende stoffen: gezondheid

Voedingsstoffen

Te verteren voedingsstoffen (te groot)

• Koolhydraten
• eiwitten
• vetten

Kant en klare voedingsstoffen

• Vitamines
• Mineralen
• Water

Eiwitten

Eiwitten zijn bouwstoffen

Teveel aan eiwitten? 

• Eiwit als brandstof 
• Eiwit als reservestof (vet)

Cytoplasma

Spieren

Koolhydraten

Koolhydraten zijn brandstoffen, maar kunnen ook dienen als bouwstof. Suikers (glucose), zetmeel, voedingsvezels en glycogeen (opgeslagen glucose)

Teveel aan koolhydraten?

• Koolhydraten als reservestof (vet)

. 

Vetten

Vetten zijn brandstoffen, maar kunnen ook dienen als bouwstof en reservestof. 

Verzadigde en onverzadigde vetten. 

Water

Water is een bouwstof                vervoer van stoffen. 

Het menselijk lichaam bestaat uit 60% water. 

Te veel? Plassen maar!

Mineralen 

Mineralen zijn bouwstoffen en dienen ook als beschermende stof. 

Mineralen worden ook wel zouten genoemd. 

• Calcium (kalk)
• Natrium
• Magnesium
• IJzer

Vitamines

• Het zijn bouwstoffen
• Ze werken als beschermende stoffen tegen ziektes
• In gezond eten zitten alle vitamines  mooi verdeeld
• Vitamines zitten niet alleen in groente, je hebt bv ook vlees of peulvruchten nodig