Menselijke interactie

• Opvoedkunde
• Secundair onderwijs

Menselijke interactie

ijsberg van Mc. Clelland

Opdracht: interactie moet je doen!

Bekijk de video en beantwoordt daarna de vragen in de cursus.

Begrip: menselijke interactie

Menselijke interactie is een proces waarbij verschillende mensen of groepen elkaars handelen wederzijds beïnvloeden

twee mogelijkheden om te communiceren:

1. verbaal (= met woorden)
2. non-verbaal (= lichaamstaal)

Hoe reageer jij als:
je bij de bakker staat aan te schuiven en iemand steekt voor?

Hoe reageer jij als:
iemand je in een overvolle bus aanstaart?

Hoe reageer jij als:
iemand een racistische opmerking maakt?

Hoe reageer jij als:
je een (oude) vriend(in) tegenkomt op straat?

Hoe reageer jij als:
je een leerkracht tegenkomt in de supermarkt?

Zelfbeeld

Het zelfbeeld is het geheel van gedachten, ideeën en waarnemingen die je over jezelf hebt.

Hoe zie jij jezelf?

Hoe zou je willen zijn?

Hoe zien anderen jou?

Zelfkennis

Wanneer je bepaalde zaken over jezelf kan benoemen, spreken we van zelfkennis.

Aspecten van identiteit

1. zelfbeeld
2.  zelfwaardering
3. zelfhandhaving
4. zelfbeschikking
5. zelfpresentatie

Zelfbeeld

= het geheel van gedachten, ideeën en waarnemingen die je over jezelf hebt

Komt tot stand door:

• positieve of negatieve ervaringen
• invloed van mening van anderen

5 aspecten van identiteit:

1. zelfbeeld
2. zelfwaardering
3. zelfhandhaving
4. zelfbeschikking
5. zelfpresentatie 

Facetten van het zelfbeeld

1. fysieke zelfbeeld
2.  Emotionele zelfbeeld
3. Sociale zelfbeeld
4. Cognitieve zelfbeeld
5. Materiële zelfbeeld

Omschrijving facetten zelfbeeld:

Sociale zelfbeeld = het beeld dat je hebt over de manier waarop je omgaat met anderen

Emotionele zelfbeeld= je zelfwaardegevoel: hoe je kijkt naar je emoties, hoe groot je zelfvertrouwen is

Cognitieve zelfbeeld = het beeld dat je hebt over je verstandelijke mogelijkheden

Fysieke zelfbeeld= het beeld dat je hebt over je uiterlijk en je lichamelijke prestaties

Materiële zelfbeeld = het beeld dat je hebt over materiële aspecten in je leven (geld, bezit, ...)

Opdracht 8: Ken ik mezelf en de ander?

Zie Google Classroom

Zelfwaardering

Zelfwaardering bepaalt hoe we ons voelen en heeft vervolgens een invloed op ons gedrag (waarneming, emoties, prestaties…).

Oefening 10: zelfbeeld en interactie

Situatie 1: Marianne spreekt Sofie aan. Sofie durft niet echt ‘nee’ zeggen, dus laat Marianne zitten. Marianne probeert een gesprek aan te knopen, Sofie probeert weg te kijken, op haar gsm te zitten of… ze zal alles doen om het gesprek uit te weg te gaan.

Situatie 2: Matti zal het werk wat moeten trekken, zal er mopjes willen insteken. Jonas zal niet veel moeite steken in interactie en het werk meer aan Matti proberen overlaten. Mogelijk vinden ze een gemeenschappelijke grond in het onderwerp: misschien krijgt Matti Jonas daar mee in het verhaal?

Cartoon

wat vertelt de cartoon over het begrip onderwijzer?

Tot welke groep reken je jezelf?

Wie heeft het bij het rechte eind? Iedereen en niemand: omdat een leerkracht dit vanuit zijn eigen standpunt ervaart, zal je er een eigen beeld van vormen. De waarheid ligt vaak ergens in het midden

Sociale perceptie

Sociale perceptie is het geheel van processen dat aan de basis ligt van het begrijpen van (het gedrag van) anderen.

Selectieve waarneming kan voor problemen zorgen

We ontwikkelen vooroordelen over mensen, waardoor we hen geen kans meer geven.

Selectieve waarneming brengt ook positieve zaken mee:

we zien kleine kantjes niet echt, of we zien ze door de vingers

Eigen opvattingen

1. oordeel
2. sociale vergelijking
3. referentiegroep 

Referentiegroep

 is een categorie mensen waarvan je denkt dat je erbij hoort en waarmee je je meestal vergelijkt.

4 stappen:

1. Observatie
2. Verklaring
3. Beeldvorming
4. Actie

Stappen in sociale perceptie:

1. observatie
2. verklaring
3. beeldvorming
4. actie 

1. Observatie

Observeren van de persoon, de situatie en het gedrag om de persoon beter te begrijpen.

2. Verklaring

Verklaring = attributie

Zoeken naar een verklaring van een bepaald gedrag

Loskoppelen van je eigen interpretatie

3. Beeldvorming

Op basis van de observatie en verklaring gaan we een beeld vormen van de persoon

4. Actie

We gaan aan de slag na de impressie (beeldvorming) en stellen een bepaald gedrag tegenover anderen.

Context

Persoonskenmerken                                  omgevingskenmerken

psychische functies                                    sociale omgeving

lichamelijke functies                                   culturele omgeving

                                                                               fysische omgeving

Sociale attributie

Wat is de attributietheorie?

We proberen te verklaren waarom iemand een bepaald gedrag stelt.

Soorten attributies:

interne -> externe attributie

stabiele -> onstabiele attributie

controleerbare -> oncontroleerbare attributie

Fundamentele attributiefout

Oordeel niet te snel!

Wat is een fundamentele attributiefout?

Je beoordeelt gedrag van anderen zonder rekening te houden met de persoonseigenschappen of de omgevingsfactoren.