Hoofdzinnen en bijzinnen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Les

Hoofdzinnen en bijzinnen

Wat gaan we vandaag doen?

Inleiding (5 min): 

Inhoud en doel van de les bespreken & voorkennis activeren (hoofd- en bijzinnen).

Kern (15 min): 

Les: Hoe kun je hoofdzinnen van bijzinnen onderscheiden? Oefenen met uitleg.

Slot (10 min): 

Een korte test. Is het leerdoel behaald? Uitleg huiswerk (verschillende niveaus).

Doel:

Je kunt hoofdzinnen van bijzinnen onderscheiden.

Hoofdzinnen en bijzinnen

Hoofdzin 

Een hoofdzin:

- zelfstandige zin

- persoonsvorm (meestal) op de tweede plaats

Bijzin

Een bijzin:

- afhankelijke zin (kan niet bestaan zonder hoofdzin)

- persoonsvorm (meestal) verder naar achteren

Voorbeelden hoofdzin 

Voorbeelden hoofdzin:

- Ik vertrouw die hond niet.

- Je moet die hond meteen corrigeren.

* De persoonsvorm (pv) is rood

Voorbeelden bijzin

Je kunt deze zinnen uitbreiden met een andere zin: een bijzin.

De zinnen zijn verbonden met een voegwoord. Elke zin heeft een pv

- Ik vertrouw die hond niet, omdat hij al vaak gebeten heeft.

- Je moet die hond meteen corrigeren als hij bijt.

Hoofdzin en bijzin

Extra tip:

Als er geen ander zinsdeel tussen het onderwerp en de pv kan staan gaat het om een hoofdzin:

De dierenwinkel sluit om zes uur, hoewel de meeste andere dierenzaken langer open blijven. 

Hoofdzin en bijzin

Een samengestelde zin bevat minimaal één hoofdzin en verder één of meer hoofdzinnen en/of bijzinnen.

Welk deel van de zin is de hoofdzin?

De paarden gaan niet naar buiten, omdat het -15 graden is.

1. De paarden gaan niet naar buiten
2. omdat het -15 graden is

Uitleg

persoonsvorm

onderwerp

voegwoord

De paarden gaan niet naar buiten, omdat het -15 graden is.

Welk deel van de zin is de hoofdzin?

Hij kon niet slapen, omdat de koe zo'n pijn had.

1. Hij kon niet slapen
2. omdat de koe zo'n pijn had

Uitleg

persoonsvorm

onderwerp

voegwoord

Hij kon niet slapen, omdat de koe zo'n pijn had.

Welk deel van de zin is de bijzin?

Omdat ik de hond nog uit moest laten, kwam ik te laat.

1. Omdat ik de hond nog uit moest laten
2. kwam ik te laat

Uitleg

persoonsvorm

onderwerp

voegwoord

Omdat ik de hond nog uit moest laten, kwam ik te laat

Welk deel van de zin is de bijzin?

Als het weer zo blijft, kunnen de jonge katjes nog niet naar buiten.

1. Als het weer zo blijft
2. kunnen de jonge katjes nog niet naar buiten

Uitleg

persoonsvorm

onderwerp

voegwoord

Als het weer zo blijft, kunnen de jonge katjes nog niet naar buiten.

Vragen

Nog vragen of onduidelijkheden?

Afsluiting

- Een korte test. 

- Is het leerdoel behaald? 

- Uitleg huiswerk (verschillende niveaus)

Kies het juiste antwoord.

Ik ga naar de stad en ik koop een nieuwe hamsterkooi.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin

Kies het juiste antwoord.

Of ik kan stagelopen bij die manege, moet ik nog gaan onderzoeken.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin

Kies het juiste antwoord.

Ik heb al online gezocht naar een stageplek, maar ik heb nog niks gevonden.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin

Kies het juiste antwoord.

Ik heb een nieuwe kattenmand nodig, omdat de oude kapot is gegaan.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin

Kies het juiste antwoord.

Vandaag ga ik de dieren eerder voeren, omdat mij dat beter uitkomt.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin

Voor welke opdracht kies je?

1. extra oefenen -> NN
2. NN -> + opdracht

Aan de slag!

NU Nederlands

2.4 Hoofdzinnen en bijzinnen

+

extra oefening naar keuze

Succes :)