9.1 Chemie in cellen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Thema 9 Stofwisseling in de cel

In de les: 

• Bespreking repetitie Thema 1 Vertering
• §9.1 Chemie in cellen

Weektaak:

• Opdrachten bij §9.1 volgens leerdoelenkaart
• Opdrachten bij §9.2 volgens leerdoelenkaart

§9.1 Chemie in cellen

(basale) stofwisseling, metabolisme, chemische energie, organische stoffen, anorganische stoffen, assimilatie, dissimilatie, autotroof, heterotroof, ATP, NAPH, mitochondrium, matrix, intermembraan ruimte, binnen en buiten membraan 

Stofwisseling/metabolisme

Het geheel van chemische omzettings- 

processen in een organisme

Grondstofwisseling: alle 

stofwisselingsprocessen die in rust 

doorgaan (hartslag, ademhaling, 

peristaltiek) -> meten adv 

zuurstofverbruik

Welke van deze stoffen is anorganisch?

1. 
2. 
3. 
4. 

Organisch

Anorganisch

CO2

Glucose

Eiwit

N2

H2O

DNA

Zetmeel

Chemische energie

• Het maken van een C-H binding kost veel energie, die wordt opgeslagen tussen deze bindingen  (= chemische energie)
• Maar... als deze bindingen losgekoppeld worden komt er ook veel energie vrij!
• Bij anorganische stoffen heb je deze bindingen niet en deze stoffen hebben dus ook geen/weinig energie.

assimilatie vs dissimilatie (assemble vs destroy)

De opbouw van energierijke stoffen uit andere stoffen noem je assimilatie

Voortgezette assimilatie: van glucose naar:

• eiwitten
• vetten 
• suiker
• zetmeel
• cellulose

Functie van assimilatieproducten:

• Brandstoffen: leveren energie
• Bouwstoffen: cellen, weefsel, herstel
• Reservestoffen: bollen, knollen, zaden

Anorganische stoffen

Organische stoffen

Andere organische stoffen

Dissimilatie

Assimilatie

Voortgezette assimilatie

Wat is ook alweer autotroof en heterotroof?

1. Autotroof: gebruikt CO2 en stoot het niet uit heterotroof: verbruikt geen CO2 en stoot wel uit
2. Autotroof: kan uit organische stoffen energie halen Heterotroof: kan uit anorganische stoffen organische stoffen maken
3. Autotroof: kan uit anorganische stoffen organische stoffen maken Heterotroof: kan uit organische stoffen andere organische stoffen maken.
4. Autotroof: heeft geen zuurstof nodig Heterotroof: heeft wel zuurstof nodig

The circle of life

Dissimilatie in de cel

Glucose wordt afgebroken tot pyrodruivenzuur in het cytoplasma

Pyrodruivenzuur wordt verbrand in het mitochondrium

De energiedragers

ATP/ADP  en NAD+/NADP+ zijn 'accu'moleculen in de cel

Fosforylering: 

• Dissimilatie: door een P-groep van ATP af te splitsen ontstaat ADP, P en energie
• Assimilatie: energie uit een ander proces (zoals verbranding!) wordt gebruikt om ADP  en P weer te binden tot  ATP

Hoe werkt dit voor NAD+/NADP+?

Het leerdoel van de les was: "Je kunt omschrijven wat stofwisseling, assimilatie, en dissimilatie zijn en wat er bij deze reacties met de energie gebeurt." Hoe sta jij in dit doel?

1. Ik snap er nog helemaal niks van.
2. Voorzichtig weet ik wat er bedoeld wordt, maar ik moet echt gaan oefenen.
3. Ik snap het best wel maar ik moet wel opgaven maken om het te onthouden.
4. Ik snap het helemaal. Geef mij maar wat moeilijker opgaven.

§9.1 Chemie in cellen

(basale) stofwisseling, metabolisme, chemische energie, organische stoffen, anorganische stoffen, assimilatie, dissimilatie, ATP, NAPH, mitochondrium, matrix, intermembraan ruimte, binnen en buiten membraan 

Thema 9 Stofwisseling in de cel

In de les: 

• Bespreking repetitie Thema 1 Vertering
• §9.1 Chemie in cellen

Weektaak:

• Opdrachten bij §9.1 volgens leerdoelenkaart
• Opdrachten bij §9.2 volgens leerdoelenkaart