21/5: herhalen argumenteren, groepsmondeling voorbereiden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom!

Pak alvast: leesboek, laptop, Nieuw Nederlands

Laptops blijven dicht

Deze les

Herhalen argumenteren 2.1 en 2.2

Voorbereiden groepsmondeling

Lesdoelen

Aan het eind van de les...

... heb je jouw kennis over argumenteren 2.1 en 2.2 opgefrist;

... heb je jouw groepsmondeling voorbereid.

Standpunt of argument?

Het zal mij verbazen als dit jaar de carnavalsoptocht in De Bosch doorgaat. [Er wordt namelijk een erg harde wind voorspeld.]

Verschillende argumenten

'Omdat Nederland behoort tot de twintig meest welvarendste landen van de wereld, zouden we in ons land meer vluchtelingen moeten toelaten.'

'We moeten meer vluchtelingen toelaten. Het is immers onze morele plicht om medemensen te helpen.'

Feitelijk en waarderend

• Feitelijk = objectief. Te controleren, waar of onwaar!
• Waarderend = subjectief. Wenselijk, gepast, goed of slecht, etc. 
• Waarderend argument moet je vaak verder ondersteunen.

Feitelijk of waarderend?

• 'Ik vind een telefoon onmisbaar, want zonder telefoon zou ik echt ongelukkig zijn.'
• 'Amsterdam is een goede stad voor een ckv-excursie, omdat de stad veel verschillende musea heeft.'
• 'De kans is erg klein dat je iets wint bij de Postcodeloterij. Je kunt er beter niet aan deelnemen.'

Tegenargument/ weerlegging

• 'Er moet minder getoetst worden, want het aantal toetsen loopt de spuigaten uit.'
• Niet mee eens? Dan kan je twee dingen doen:
• Ingaan op het standpunt = tegenargument: 'Daar staat tegenover dat toetsen wel nuttig zijn; ze geven immers inzicht in de vaardigheden van de leerlingen.'
• Ingaan op het argument = weerlegging: 'Twee toetsen per week is toch niet enorm veel? Je hebt dan wekelijks drie lesdagen zonder een toets.'
  

Onderscheid tegenargument/ weerlegging

• Tegenargument: gaat in op het standpunt
• Weerlegging: gaat in op het argument
• Staat niet duidelijk in de stof dus noteer!
• Onderscheid komt terug bij schrijven in havo 5
  

Argumentatiestructuur

Een argumentatiestructuur is een blokjesschema waarin je duidelijk maakt op welke manier argumenten met elkaar en met het standpunt samenhangen. 

Argumentatiestructuren

• Enkelvoudige argumentatie = één standpunt en één argument
• Onderschikkende argumentatie = een argument wordt ondersteund door één of meer subargumenten 
• Nevenschikkende argumentatie = twee of meer argumenten ondersteunen gezamenlijk het standpunt (afhankelijk en onafhankelijk)

Enkelvoudige argumentatie 

Eén argument bij een standpunt

Iedereen zou moeten stoppen met roken.

Het is slecht voor je gezondheid.

want

Onderschikkende argumentatie

 Een gebruikt argument wordt door een ander argument ondersteund

Iedereen zou moeten stoppen met roken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Roken kan kanker veroorzaken.

want

want

Onderschikkende argumentatie

• Je geeft niet alleen het argument, maar vertelt ook nog eens extra waarom dat argument klopt
• Dus een argument voor een argument
• = Subargument of een onderbouwing

Nevenschikkende argumentatie

Onafhankelijk: ieder argument is op zich een zelfstandig argument voor het standpunt

Iedereen zou moeten stoppen met roken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Het kost veel geld.

Nevenschikkende argumentatie

Afhankelijk: argumenten hebben elkaar nodig om het standpunt te ondersteunen. 

De argumenten werken alleen in combinatie met elkaar; los van elkaar ondersteunen ze het standpunt niet.

Iedereen zou moeten stoppen met roken.

Roken kost veel geld.

Het is belangrijk om te sparen.

Argumentatiestructuur opstellen

1. Zoek het standpunt. Dit is de basis van je schema. Kijk goed naar de signaalwoorden die horen bij het standpunt.
2. Zoek de argumenten. Kijk goed naar de signaalwoorden die horen bij het argument. Kijk daarna of de argumenten die je hebt gevonden met elkaar in verband staan en probeer zo het juiste schema te maken. 
3. Onthoud: van boven naar beneden lees je het schema met ‘want’ en van beneden naar boven lees je het schema met ‘dus’.

Aan de slag, keuze:

• Oefenen met theorie en opdrachten H2 NN 
• Groepsmondeling voorbereiden (let op: individueel maar alles als 1 groep inleveren)
• Eerst 20 minuten in stilte

Vooruitblik

Volgende les: argumentatieschema's + start drogredenen

Argumentatieschema's

• Het geheel van argumenten en standpunt = argumentatie
• Verband tussen argument en standpunt = argumentatieschema
• Verschillende argumentatieschema's:

1. Autoriteit
2. Kenmerk of eigenschap
3. Oorzaak en gevolg
4. Vergelijking
5. Voorbeelden
6. Voor- en/ of nadelen

Argumentatie o.b.v. autoriteit

• Standpunt wordt ondersteund door uitspraak van een deskundige bron (bijv. wetenschappelijk onderzoek)
• Bijvoorbeeld: 'Het is de hoogste tijd dat de lonen in Nederland omhooggaan. De president van de Nederlandsche Bank heeft dat laatst in een interview ook gezegd.'

Argumentatie o.b.v. kenmerk of  eigenschap

• Een kenmerk of eigenschap van een bepaalde groep wordt uitgelicht.
  
• Bijvoorbeeld: 'Die docent Nederlands is een goede docent, want ze geeft heldere uitleg en spreekt op een rustige toon.'
  

Argumentatie o.b.v. oorzaak en gevolg

• Een feit of een gebeurtenis zal leiden tot een ander feit of een andere gebeurtenis. 
• Bijvoorbeeld: 'Volgens mij is het lastig voor jongeren om geconcentreerd een boek te lezen. Jongeren zijn namelijk snel afgeleid, bijvoorbeeld door meldingen op hun mobiel.'

Argumentatie o.b.v. een vergelijking

• Er wordt een vergelijking gemaakt: omdat iets in het ene geval zo is, zal het bij het andere ook vast zo zijn.
• Bijvoorbeeld: 'Waarom al om 8.20 uur naar school? Kijk naar Engeland, daar starten de scholen later en de schoolresultaten zijn goed.'

Argumentatie o.b.v. voorbeelden

• Het standpunt wordt ondersteund met argumenten die voorbeelden zijn.
• Bijvoorbeeld: 'Fastfood is verre van gezond, want het bevat veel koolhydraten en suikers, maar vrijwel geen vezels.'

Argumentatie o.b.v. voor- en nadelen

• Er is sprake van een afweging: de voordelen worden vergeleken met de nadelen, waarna een oordeel volgt.
  
• Bijvoorbeeld: 'Sporten is goed voor je. Het kan namelijk je concentratie en leerprestaties verbeteren. Veel sporten kan wel blessures en zelfs botbreuken opleveren. Ik sport zelf dus zo'n drie tot vier keer per week.'

Voor- óf nadeel

• In plaats van afweging één van de twee
• Bijvoorbeeld: 'Mensen zouden eens wat vaker de fiets moeten pakken, want dat is goed voor het milieu, de conditie en maakt het fileprobleem kleiner.