9.4 duurzame ontwikkeling

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

9.4 Duurzame ontwikkeling

stikstofcrisis, vluchtelingenstromen, hongersnoden, overstromingen, bosbranden, milieurampen, tornado's, droogte, milieuvervuiling, verlies van biodiversiteit, plastic soep, uitputting van de aarde, verdwijnen van tropisch regenwoud en koraalriffen, opwarming van de aarde, diabetes, astma, ziekte van Parkinson door bestrijdingsmiddelen, overbevissing, vogelgriep,  kledingindustrie, vliegen, klimaatverandering 

Doelen

• 9  Je beschrijft duurzame ontwikkeling
•  10 Je beschrijft de rol van biobrandstoffen in de energietransitie.
• 11 Je beschrijft hoe we onze voedselsystemen kunnen verduurzamen.
• 12 Je legt maatregelen uit die bijdragen aan duurzaam gebruik van grondstoffen. 

Sustainable Development Goals

Verenigde Naties (VN / UN)

193 lidstaten

2015: 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen om de wereld te verbeteren

om de beurt 1 oplezen

energietransitie 

Fossiele brandstoffen hebben negatieve gevolgen voor de wereld,  daarom is de energietransitie in gezet:

-> hierbij wordt overgeschakeld naar duurzame energiebronnen 

Biobrandstoffen

• Eerste generatie: planten (koolzaad, suikerbieten) worden gebruikt voor biobrandstof
• Tweede generatie: Afvalstoffen worden gebruikt voor biobrandstof (o.a. oud frituurvet)
• Derde generatie: Algen of zeewier worden speciaal verbouwd voor biobrandstof 

Wat zijn de voor- en nadelen van iedere generatie?

Olifantsgras

• Olifantsgras is zeer geschikt als biobrandstof
• Olifantsgras wordt niet gegeten
• Welke generatie biobrandstof?
• Waarom?

Je kan olifantsgras niet direct in de gasleiding stoppen. Het moet eerst anaeroob omgezet worden in:

1. CO
2. CO2
3. CH4
4. een mengsel van koolwaterstoffen

3e generatie biobrandstof nu nog te duur

Doelen

• 9  Je beschrijft duurzame ontwikkeling
•  10 Je beschrijft de rol van biobrandstoffen in de energietransitie

Huiswerk:  Maak opgave 45 t/m 54 bij leerdoel 9 en 10

Doelen

• 11 Je beschrijft hoe we onze voedselsystemen kunnen verduurzamen.
• 12 Je legt maatregelen uit die bijdragen aan duurzaam gebruik van grondstoffen. 

duurzame voedselsystemen

Lees blz. 31 en noteer in je schrift een rijtje oplossingen voor duurzame voedselsystemen

video: https://schooltv.nl/video-item/eenvandaag-in-de-klas-het-voedsel-van-de-toekomst

duurzaam gebruik van grondstoffen

Lees blz. 32 en noteer in je schrift een rijtje mogelijkheden voor duurzaam gebruik van grondstoffen

Biobrandstof

Wat maakt de tweede generatie biobrandstof duurzamer dan de eerste?

Vind jij de derde generatie biobrandstoffen een verbetering? Leg uit waarom

biobrandstof rekenen we bij de vernieuwbare hulpbronnen , fossiele brandstoffen bij de niet-vernieuwbare. Leg uit.

Biodiesel wordt geproduceerd uit oliehoudend afval of frituurvet.
Biodiesel hoort dus bij de:

1. 1e generatie
2. 2e generatie
3. 3e generatie

Doelen van dit hoofdstuk

• 9  Je beschrijft duurzame ontwikkeling
•  10 Je beschrijft de rol van biobrandstoffen in de energietransitie.
• 11 Je beschrijft hoe we onze voedselsystemen kunnen verduurzamen.
• 12 Je legt maatregelen uit die bijdragen aan duurzaam gebruik van grondstoffen. 

Huiswerk : Maak par 9.4 opgave 55 t/m 66

Huiswerk

Maak paragraaf 9.4 af

Een stad heeft zijn eigen microklimaat. In welke abiotische factoren verschilt de stad van de omgeving?

1. temperatuur, neerslag en fijnstof
2. temperatuur en fijnstof en plantengroei
3. temperatuur, fijnstof en vocht in de bodem
4. temperatuur, neerslag en vocht in de bodem

De duif komt veel voor in de stad. Ook ratten, muizen en meeuwen doen het goed in de stad. Wat staat er blijkbaar aan het begin van de 'voedselketens' in een stad?

1. aan het begin staat altijd een producent
2. in de stad zijn te weinig producenten, dus er is eigenlijk geen begin
3. aan het begin staat afval
4. het begin van de voedselketen ligt buiten de stad