7.2 Misdaad en straf - les 2

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

7.2 Misdaad en straf - les 2

Leerdoelen

Aan het einde van deze paragraaf:

• Kunnen jullie verschillende misdaden en straffen uitleggen.
  
• Begrijpen jullie meer van het Nederlands rechtssysteem 
  

Lees blz. 86: Misdaad. 

Onderwereld: 

Het milieu (de leefomgeving) van criminelen. De criminele netwerken en activiteiten in de onderwereld zijn voor de gewone buitenwereld moeilijk zichtbaar.

Criminaliteit: alle misdrijven die in de wet staan omschreven.

Criminelen:  mensen die zich niet volgens de regels van de overheid gedragen.

Zinloos geweld:Benaming voor geweld dat wordt gebruikt omwille van het geweld. Niet zozeer om de discussie of probleem die eraan vooraf gaan.

Teken een Cornell-schema

Maak aantekeningen bij het volgende filmpje

Na een vonnis kan de veroordeelde in hoger beroep gaan. Ook een officier van justitie kan in hoger beroep gaan. De zaak wordt dan opnieuw bekeken door een hogere rechterlijke instantie: het gerechtshof. 

Deze vind je in Amsterdam, Arnhem-Leeuwarden,  Den Haag en Den Bosch,  

Gerechtshoven 

Hoger beroep !

De Rechtzaak 

1. 

De opening

De rechter controleert de persoonsgegevens van de verdachte.

2. 

De aanklacht

De officier van justitie leest de aanklacht (=ten laste legging) voor.

3. 

Het getuigenverhoor

Mensen die iets gehoord of gezien hebben dat met de zaak te 

maken kan hebben. Hiervoor leggen getuigen een eed af. Getuigen mogen niet liegen (=meineed) en geen aannames doen. 

Dankzij het spreekrecht  mag ook het slachtoffer een verklaring afleggen. 

4. 

Het verhoor van de verdachte

Eerst mag de verdachte zelf zijn verhaal doen en vervolgens  ondervragen de rechters, de officier van justitie en je eigen advocaat jou.

5. 

Officier van justitie.

De officier legt uit waarom hij de verdachte schuldig vindt en eist een bepaalde straf. Dit heet het requisitoir.

6. 

Het pleidooi

De advocaat mag de verdachte een laatste keer verdedigen. Hij kan nogmaals bijzondere omstandigheden aanhalen. Of wijzen op het feit dat de verdachte geen strafblad heeft. Dit heet het pleidooi.

7. 

Het laatste woord

Als verdachte heb je altijd het laatste woord.  Je kunt ook nog iets zeggen over de strafeis van de officier.  De verdachte kan bijvoorbeeld ook aangeven of hij/zij spijt heeft. 

8. 

De uitspraak

De rechter vertelt of je schuldig of onschuldig bent en welke straf hij wil geven.  Dit kan een gevangenisstraf zijn,  een voorwaardelijke straf of boete. 

Meestal is de uitspraak of het vonnis twee weken later. 

Wanneer ben je schuldig?

• Gaat het om een strafbaar feit?
• Is bewezen dat de verdachte het gedaan heeft?
• Is de verdachte strafbaar?
  

3x ja = schuldig

Is de verdachte toerekeningsvatbaar?

Een verdachte die geestelijk gestoord was tijdens zijn daad, kan ontoerekeningsvatbaar worden verklaard.

In dat geval kan de rechter beslissen om de verdachte verplicht op te laten nemen in een tbs-kliniek waar hij wordt behandeld voor zijn stoornis.

Juryrechtspraak

In de VS

Burgers (jury) beslissen of de verdachte schuldig is..... (VS)

Juryrechtspraak. Voor- en nadelen

Duur.

Duurt lang... (geen contact juryleden met de buitenwereld)

Onafhankelijke rechtsspraak is in het geding.

Volk heeft gevoel dat ze inspraak hebben en erbij horen = goed!

Burgers controleren de overheid... = goed!

Zorgt voor vertrouwen bij het volk

7.2 De rechtzaak

Belangrijke personen bij een rechtszaak

Bij een rechtszaak zijn de volgende personen aanwezig:

• de verdachte, bijgestaan door een advocaat.
  
• de officier van justitie die de verdachte aanklaagt.
  
• de rechter die bepaalt of iemand schuldig is en of hij een straf krijgt. 

         Rechters zijn in Nederland onafhankelijk en onpartijdig.

Wie is wie?

1. Verdachte
2. Rechter
3. Advocaat
4. Getuige(n)
5. Pers
6. Publiek
7. Officier van Justitie
8. Griffier

Officier van Justitie

Getuige(n)

Verdachte

Advocaat

Griffier

Rechter

Pers

Publiek

We lezen verder op blz. 88

Reclassering: Toezicht houden op verdachten en veroordeelden, geven van gedragstrainingen en het begeleiden bij de uitvoering van een werkstraf.

Geestelijk verzorger: Professional die begeleiding, hulp en advies geeft aan mensen.

Psychiater: Behandelt mensen met complexe, psychische klachten.

Opdracht

Schrijf de 10 geboden (10 woorden) in je schrift.

 

Zet bij elk gebod of je het een misdaad vindt

Leg uit waarom je iets geen misdaad vindt

Zet bij elk gebod waarvan jij vindt dat het bestraft moet worden een voor jouw passende straf

Tips en tops
Wat miste je? Wat vond je goed?

Huiswerk

Leer de begrippen en je Cornell-schema