Herhaling theorie leesvaardigheid klas 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Herhaling theorie leesvaardigheid klas 1

Lezen

Samenvatting theorie H1 t/m H6

• leesstrategieën
• onderwerp
• deelonderwerp(en)
• inleiding, slot en hoofdgedachte
• tekstverbanden en signaalwoorden
• tekstdoel en -soort
• tekst en beeld

Onderwerp

Het onderwerp van een tekst

• Iedere tekst gaat ergens over.
• Als je het onderwerp van een tekst wilt weten, stel je jezelf de vraag: Waar gaat deze tekst over?
• Het onderwerp schrijf je zo kort en precies mogelijk op. 
• Je antwoord bestaat uit één of enkele woorden (geen hele zin met werkwoorden)
  

Zo vind je het onderwerp van een tekst:

- kijk naar de titel

- kijk naar de illustraties (plaatjes)

- kijk naar eventuele tussenkopjes

- let op anders gedrukte woorden

- lees de eerste alinea

Als je dit doet, dan gebruik je de strategie: oriënterend lezen

Daarna schrijf je in 1 of een paar woorden op waar de tekst overgaat!

Deelonderwerp

Een tekst bestaat vaak uit drie delen

Inleiding - middenstuk - slot.

In het middenstuk staat de meeste informatie (kern).

Er worden verschillende aspecten van het onderwerp besproken. Dit noem je: deelonderwerpen (tussenkopjes).

Hoe vind je deelonderwerpen?

Je leest de tekst globaal.

Dit betekent: de eerste en laatste zin van alle alinea's lezen.

Als je iets wilt opzoeken, ga je zoekend lezen. 

Let dan op: tussenkopjes, anders gedrukte woorden, opvallende tekens.

Inleiding, slot en hoofdgedachte

Inleiding

• Hierin wordt duidelijk wat het onderwerp van een tekst is.
• Je vindt hier vaak een voorbeeld, een grappig verhaaltje (anekdote).
• De lezer wordt nieuwsgierig gemaakt naar de rest van de tekst.
• Kan uit meerdere alinea's bestaan.
  

Slot

• Het laatste deel van een tekst.
• Je vindt hier een conclusie of samenvatting.
• Er wordt naar de toekomst gekeken.
• Er wordt aangehaakt bij de inleiding.

Hoofdgedachte

De hoofdgedachte is een volledige zin die samenvat wat in de tekst over het onderwerp gezegd wordt.

De hoofdgedachte vind je vaak in de inleiding of het slot van een tekst. Soms staat de hoofdgedachte letterlijk in de tekst, soms moet je de hoofdgedachte zelf samenstellen.

Tekstverbanden en signaalwoorden

In een goede tekst hangen woorden, zinnen en alinea's met elkaar samen. Dat noem je een tekstverband.

Je kunt een tekstverband vaak herkennen aan signaalwoorden.

Tekstsoorten - en doelen

Tekstdoelen

• Elke tekst wordt geschreven met een reden.
• De schrijver wil iets bereiken --> heeft een doel.
• Dit noemen we een tekstdoel (of schrijfdoel).
• Bij een tekstdoel hoort een tekstvorm.

Tekstdoelen en -soorten

Tekst en beeld

Vaak staan er illustraties (plaatjes) bij een tekst, zoals foto's, tekeningen, schema's, kaartjes en tabellen.

Doelen:

• de tekst verfraaien
• de aandacht trekken
• informatie uit de tekst verduidelijken
• informatie uit de tekst aanvullen