Uitspraak van een VOC-bestuurder
"Uit ervaring behoort u, mijne heren, toch te weten dat in Azië de handel alleen gedreven en gehandhaafd kan worden onder de bescherming van uw eigen wapenen, en dat de wapenen betaald moeten worden uit de winsten die we met de handel moeten maken. Daarom is het niet mogelijk de handel zonder de oorlog, noch de oorlog zonder de handel vol te houden en voort te zetten"