Maximum- en minimumprijzen

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Programma

Herhaling minimum- en maximumprijzen

Opgave 3.1 

Belastingen en subsidies

Maken opgave 3.8

Afsluiting

Miminumprijzen

• De overheid vindt soms de prijs die ontstaat op een markt van vraag en aanbod te laag.
  
• De overheid is bang dat de producent zal stoppen.
• Is dat erg? 
• Denk aan noodzakelijke goederen zoals voedsel en fossiele brandstof.
• Ze kunnen dan ingrijpen door een minimumprijs in te stellen.

Geef een voorbeeld van een minimumprijs op de arbeidsmarkt.

Het minimumloon is een voorbeeld van een minimumprijs op de arbeidsmarkt. Het loon mag dan niet onder het minimumloon liggen.

Het minimumloon ligt dan boven de evenwichtsprijs op de arbeidsmarkt.

Maximumprijzen

• De overheid vindt soms de prijs die ontstaat op een markt van vraag en     aanbod te hoog. 
• Ze kunnen dan ingrijpen door een maximumprijs in te stellen.
• De producenten mogen hun product of dienst dan niet voor een prijs   boven de maximumprijs aanbieden.
• Let op: een maximumprijs ligt onder de evenwichtsprijs!
• Voorbeeld: treinvervoer.

Noem een ander voorbeeld van een markt waar de overheid een maximumprijs heeft ingevoerd

Wat ontstaat er door een maximumprijs?

Een vraagoverschot en een aanbodtekort

Dit kan opgelost worden door een systeem van toeslagen in te voeren (denk aan de woningmarkt).

Opgave 3.1

a + b thuis zelf gemaakt => vragen?

Wat is de evenwichtsprijs en wat is de evenwichtshoeveelheid?

c: Bereken het consumenten- en het producentensurplus.

Opgave 3.1 c

Berekening 

consumentensurplus:

0,5 * 16 miljoen *  (0,21 - 0,13) = € 640.000

producentensurplus

0,5 * 16 miljoen * (0,13 - 0,05) = € 640.000

Opgave 3.1 d: 

Maximumprijs 10 euro cent ligt onder de evenwichtsprijs van 13 eurocent

Wie worden er beschermd door de maximumprijs bij opgave 3.1?

Opgave 3.1 f

Aanbod en vraag van reizigerskilometers bij maximumprijs?

Aflezen Qa uit de grafiek bij pmax = 10 cent

Qa = 10 miljoen reizigerskilometers

Deze worden ook afgelegd, want bij pmax = 10 cent worden er meer reizigerskilometers gevraagd.

Leidt de maximumprijs tot een aanbodtekort of aanbod overschot?

1. aanbodtekort
2. aanbodoverschot

Hoeveel bedraagt het consumentensurplus bij de maximumprijs?

1. 800.000
2. 850.000
3. 1.100.000
4. 1.040.000

Berekening

0,5 * 10 miljoen * (0,21-0,1) =  € 850.000

Hoeveel is het producentensurplus na invoering van de maximumprijs?
(alle prijzen zijn in euro's)

1. 640.000
2. 600.000
3. 1.040.000
4. 250.000

Berekening

0,5 * 10 miljoen * (0,1-0,05) =  € 250.000

Wat is de afname van het totale surplus? (alle prijzen zijn in euro's)

1. 1.280.000
2. 1.100.000
3. 180.000

Berekening

Totale surplus voor de maximumprijs:

CS + PS =  € 640.000 + € 640.000 = € 1.280.000

Totale surplus bij de maximumprijs:

€ 850.000 + € 250.000 = € 1.100.000

Afname totale surplus: 

€ 1.280.000 - € 1.100.000 = € 180.000

Indirecte belasting en subsidie

Invoeren indirect belasting (accijns, heffing): 

Stijging in de kosten. Hierdoor neemt het aanbod af.

Invoeren indirecte subsidie: 

Daling van de kosten. Hierdoor neemt het aanbod toe.

Effect aanbodcurve

Bij indirecte belasting verschuift de aanbodscurve naar links

Bij indirecte subsidie verschuift de aanbodscurve naar rechts.

Figuur 3.8  op bladzijde 37 laat dit zien.

Afsluiting

Wat hebben we gedaan?

Wat gaan we de volgende les behandelen?

Huiswerk: opgaven 3.1 tot en met 3.8