5.2 Grondwet en grondrechten

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

5.2 Grondwet en grondrechten

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je uitleggen:

•  hoe de Grondwet burgers beschermt tegen de macht van de overheid.
• dat sommige grondrechten kunnen  botsen.
• wat mensenrechten zijn.
• wat een boycot is. 

Bespreken huiswerk

Werkboek opgaven: 1, 6, 9, 11, 12, 13 en stencil

Wat weet je al over de grondwet

Lezen blz. 76

Samenvatting

Maak een (korte) samenvatting over de grondwet en grondrechten

1. Grondwet en grondrechten

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

De belangrijkste Nederlandse wet. In de Grondwet zijn onder meer de bevoegdheden van koning, regering en parlement geregeld. Ook zijn in de Grondwet de belangrijkste rechten en plichten van de burgers vastgelegd. Op deze slide staan de 23 grondrechten die momenteel in Nederland gelden.

In de volgende opdracht gaan de leerlingen hun eigen grondwet samenstellen met 10 grondrechten.

Wat is het verschil tussen de grondwet en gewone wetten?

1. De grondwet is een verzameling richtlijnen, geen wetten
2. De grondwet is moeilijker te wijzigen dan gewone wetten
3. Er is geen verschil; de grondwet is gewoon een andere naam voor gewone wetten
4. Gewone wetten gelden alleen voor bepaalde groepen, de grondwet voor iedereen

Botsende grondrechten

Welke twee grondrechten botsen in het volgende voorbeeld? Schrijf het antwoord in je schrift.

Voorbeeld:

Een homoseksuele leraar solliciteert op een christelijke basisschool. In zijn sollicitatiegesprek vertelt hij eerlijk

dat hij een relatie met een man heeft. De directeur van de basisschool besluit dat de leraar daarom niet op de

school mag komen werken. Volgens de directeur is het gedrag van de homoseksuele leraar in strijd met de

grondslag van de school

Artikel 1: Verbod op discriminatie (gelijkheidsbeginsel)

Artikel 23: Vrijheid van onderwijs (en daarbij vrijheid van godsdienst)

Bepalen de sociale grondrechten
voor hoeveel banen de overheid ieder jaar moet zorgen?

Lezen blz. 77

Welke schendingen van mensenrechten
in Nederland worden in de video genoemd?

Verschil tussen mensenrechten en grondrechten

• De term grondrechten heeft meestal betrekking op de nationaal erkende, in de grondwet of wetten vastgelegde fundamentele rechten, zoals non-discriminatie, gelijkheid voor de wet, recht op een eerlijk proces en recht op sociale voorzieningen. 
• Daarentegen duidt de term mensenrechten op internationaal erkende of nastrevenswaardige rechten.

Een boycot

• Wat is een boycot? Schrijf het begrip in je schrift.
  
  
• Waarom kan een land een boycot instellen?
  
  
• Welke andere reden is er om een boycot in te stellen? 

Naar het werkboek:

Opdracht 5.2: 6, 7, 11 en 12

Maak ook de samenvatting van 5.2 en de begrippenlijst achter in het hoofdstuk