Les 2 - Gedicht en muziek

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Les 2 - Gedicht en muziek

Beeldspraak en stijlfiguren

Vandaag

Vandaag gaan we het hebben over beeldspraak en stijlfiguren.

Aan het einde van de les weet je weer precies hoe het zit en kun je de begrippen toepassen.

Beeldspraak

Er zijn veel verschillende soorten beeldspraak, maar tijdens dit project behandelen we er twee: vergelijking en metafoor.

Laten we je kennis even testen...

Beeldspraak is...

1. letterlijk taalgebruik
2. figuurlijk taalgebruik

Vergelijking of metafoor?

Wat een klier van een vent is die Peter toch!

1. metafoor
2. vergelijking

Vergelijking of metafoor?

Die lelijke otter heeft bij de buren ingebroken.

1. vergelijking
2. metafoor

Stijlfiguren

Muzikanten en dichters spelen graag met taal, dat kan door middel van rijm of beeldspraak. Maar er is nog een andere manier waarop ze met taal spelen: met stijlfiguren. Stijlfiguren zijn middelen om dat wat je wilt zeggen, treffender of sterker uit te drukker.

Stijlfiguren

Er zijn enorm veel stijlfiguren waar we ook dagelijks mee in aanraking komen. Denk bijvoorbeeld aan de reclames van Telfort waarbij woordspelingen worden gebruikt:

Stijlfiguren

Onderstaande stijlfiguren moet je in ieder geval kennen: 

- Herhaling: je herhaalt woorden of zinnen of je zegt meerdere keren hetzelfde, maar telkens net iets anders.

- Opsomming: je zet een aantal dingen op een rij of noemt ze na elkaar.

- Tegenstelling: je zet dingen tegenover elkaar, waardoor de verschillen opvallen.
- Overdrijving: je maakt iets erger of groter dan het daadwerkelijk is.

Welk stijlfiguur
herken jij?

1. opsomming
2. herhaling
3. tegenstelling
4. overdrijving

Waar is sprake van een overdrijving?

1. Dag in, dag uit, werken we aan ons doel.
2. Hij hield van wandelen in het bos, luisteren naar de vogels en genieten van de zonsondergang.
3. Ik heb dat boek al zeker duizend keer gelezen.

Aan de slag!

Luister naar onderstaande nummers en zoek de songteksten op.

1) Lente Me, Toon Hermans, 1993 

2) Mag ik dan bij jou, Claudia de Breij, 2010

3) Ik wou dat ik jou was, Veldhuis en Kemper, 2003   

Je slaat één songtekst op en je beantwoordt vervolgens de volgende vragen...

Aan de slag! (10 min. in stilte/met oortjes)

1. Welk rijmschema heken jij in dit nummer?

2. Kun je alliteratie in het nummer vinden?

3. Kun je assonantie in het nummer vinden?

4. Welke beeldspraak (vergelijking of metafoor) kun je vinden?
5. Welke stijlfiguren (opsomming, herhaling, tegenstelling en overdrijving) kun je vinden?
6. Waar gaat het nummer volgens jou over?

Klaar? Bespreek op het teken van de docent je bevindingen in duo's. 

Afronding

Nog vragen waar jullie niet uit kwamen?

Terugblik op de les:

- Je weet het verschil tussen letterlijk taalgebruik en beeldspraak.

- Je weet het verschil tussen de vergeliljking en de metafoor.

- Je hebt gezien hoeveel bovenstaanden in muziek voorkomen.

Tijd over? Lees uit je boek