6.2 - Verteringsstelsel (II)

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 6 - Voeding, vertering en gezondheid

Hoofdstuk 6

6.1 - Gezonde voeding

6.2 - Verteringsstelsel

6.3 - Enzymen

6.4 - Transport door de darm, opname van stoffen

6.5 - Opslag en afbraak in de lever

Herhaling 6.1

Welke kleur heeft moedermelk na de geboorte, en door welke stof komt dit?

Wat zorgt voor de kleurverandering van moedermelk?

1. Toename van hoeveelheid eiwitten
2. Toename van hoeveelheid vetten en melksuikers
3. Toename van hoeveelheid water
4. Toename van hoeveelheid koolhydraten

Wat is de reden dat een jonge baby sneller afkoelt dan een ouder kind?

Pasgeboren kinderen moeten geen bacteriën binnen krijgen, omdat hun immuunsysteem nog niet goed is ontwikkeld

1. Waar
2. Niet waar

Wat kan een reden zijn dat twee mensen verschillende darmflora hebben?

Welvaartsziekten komen door een tekort aan gezond voedsel

1. Waar
2. Niet waar

6.2 - Verteringsstelsel

bladzijde 203 - 207

BiNaS 67, 71, 82, 95

Doelen van deze les

Je kan uitleggen hoe ons voedsel verteerd wordt

Je kan de organen van het verteringsstelsel benoemen met hun functie

Je weet wat er gebeurt met stoffen die te veel in het lichaam komen

Heb je de tekst van tevoren gelezen en snap je het?

1. Ja ik heb het gelezen en ik snap het
2. Ja ik heb het gelezen en ik snapte het een beetje
3. Ja ik heb het gelezen en ik snapte het niet
4. Nee ik heb het niet gelezen

Je verteringsstelsel is een..

1. orgaan
2. orgaanstelsel

Welk type vertering is vertering door middel van speeksel?

1. Mechanische vertering
2. Chemische vertering

Vertering met behulp van je tanden is

1. mechanische vertering
2. chemische vertering

Te veel stoffen

Veel koolhydraten/suikers -> opgeslagen als vet

Kleurstoffen -> komen in bloed, zorgen voor druk gedrag

Kleur-/Geur-/Smaakstoffen: additieven

ADI -> Aanvaardbare Dagelijkse Inname (Binas 95B)

Hoeveelheid per kg lichaamsgewicht

Tanden

Melkgebit - na 4 maanden

Volwassen gebit - vanaf 6 jaar

Verstandskiezen - tussen 18-24 jaar

Functie: mechanische verkleining

Polymeren bestaan uit

1. Vrijwel identieke moleculen
2. Glycerol en vetzuren
3. Vitamines en water
4. Vetzuren

Verteren

Chemische afbraak - met verteringssappen (verteringsenzymen)

macromoleculen - eiwitten, koolhydraten, vetten -> te groot om op te nemen

polymeren - stoffen opgebouwd uit identieke moleculen (lange suikerketens bijv.)

De vertering begint in je maag

1. Waar
2. Niet waar

In de cellen van welk orgaan worden verteringsenzymen gemaakt?

1. Maag
2. Twaalfvingerige darm
3. Dikke darm
4. Alle antwoorden zijn goed

Waar wordt vet verteerd?

1. Mondholte
2. Maag
3. Twaalfvingerige darm
4. Dikke darm

Bacteriën in je darm helpen bij de vertering

1. Waar
2. Niet waar

Sommige bacteriën in je dikke darm maken stoffen die we nodig hebben

1. Waar
2. Niet waar

Stapsgewijze vertering

Mondholte

Slokdarm

Maag

Twaalfvingerige darm

Dunne darm

Dikke darm

Endeldarm

Stapsgewijze vertering

Mondholte:

 - speeksel (speekselklieren)

Afbraak zetmeel

Stapsgewijze vertering

Slokdarm:

- spieren duwen voedsel omlaag 

Maag:

- Maagsapklieren - cellen maken maagzuur, pepsinogeen of slijm

Maagzuur - afbraak bacteriën, verlaging pH

Pepsinogeen - enzym dat, geactiveerd, eiwitten splitst

Slijm - bescherming maagwand tegen zuur

Stapsgewijze vertering

Twaalfvingerige darm:

Enzymen uit alvleesklier

Vertering DNA, vetten, zetmeel, eiwitten

Gal uit lever

Vertering vetten

Stapsgewijze vertering

Dunne darm:

Darmsapklieren - enzymen

Vertering koolhydraten, eiwitten

Stapsgewijze vertering

Blinde darm en Dikke darm:

Grote darmflora.

Bij diaree verdwijnen veel bacteriën, hersteld vanuit blinde darm (appendix)

Vitamine K gemaakt door bacteriën

Endeldarm:

tijdelijke opslag ontlasting

ADI staat voor

1. Algemene dagelijkse inname
2. Aanvaardbare dagelijkse inname
3. Algemene daadwerkelijke inname
4. Aanvaardbare daadwerkelijke inname

Kleur-, geur- en smaakstoffen zijn niet slecht voor je

1. Waar
2. Niet waar

Infographic 6.2-6.5

- Duidelijke weergave organen verteringsstelsel (6.2)

- Steekwoorden/tekening werking organen (6.2)

- Duidelijke uitleg (steekwoorden/tekening) werking enzymen (met specifieke voorbeelden) (6.3)

- Duidelijke uitleg opname voedingsstoffen (6.4)

- Duidelijke uitleg werking lever (6.5)

Richtlijn: alle leerdoelen H6 (blz 231)

Aan het werk

Deze les maken: 

Volgende les: 6.3