Les 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Wat gaan wij doen?

Wat hebben wij vorige keer gedaan?

Wat gaan wij nu doen?

Wij hadden het over...

De Opstand/80 jarige oorlog

Politieke situatie in Europa (1550)

Opkomst van het protestantisme

Lage Landen, Duitsland, Frankrijk

Wat gaan wij nu doen?

Wij duiken in het bestuur van de Republiek

Wie had het voor het zeggen?

De politieke situatie in de Lage Landen

Hoe werden landen in de 16de eeuw bestuurd?

De vorst had de macht in handen (koning, keizer, hertog, heer, sultan, kalief, tsaar, emir, etc.)

De vorst werd gesteund door de adel (leger), ambtenaren en religieuze instituties

In de Republiek was het allemaal heel anders...

De Republiek......

Was ook een Republiek (heeft geen vorst)

Was verdeeld in 7 gewesten (provincies)

Holland, Zeeland, Utrecht, Friesland, Groningen, Overijssel, Gelre

Elk gewest bestuurde zichzelf > Gewestelijke Staten

De Republiek...

Staten Generaal: vergadering tussen vertegenwoordigers van gewesten

Hier werden gesprekken gevoerd over handel, oorlog etc.

Onthoud: elk gewest is onafhankelijk!

Functies en posities

stadhouder: leider van het leger van een gewest

raadspensionaris: hoogste politieke ambtenaar van een gewest

Nogmaals: in theorie waren alle gewesten gelijk....

maar; Holland was de machtigste en bepaalde wat er gebeurde

Wie had de macht in de Republiek?

Officieel: de adel

In de praktijk: de regenten

Regenten: rijke handelaren en kooplieden die politieke macht in handen hadden

Probeer deze vragen te beantwoorden:

-Hoe keek de rest van Europa naar de Republiek en zijn bestuursvorm?

-In de Republiek had je godsdienstvrijheid; iedere inwoner was gelijk ongeacht zijn/haar religie. Was dat in de praktijk ook zo?

-Zijn er gelijkenissen tussen het bestuur van de Republiek en het bestuur van NL anno 2021? Leg uit waarom wel/niet

Wij hebben geleerd...

Dat de Republiek een unieke bestuursvorm had, zeker voor die tijd

Dat het op lokaal niveau bestuurd: Gewestelijke Staten

Dat het op nationaal niveau bestuurd: Staten-Generaal

Dat de regenten de macht in handen hadden

Dat elk gewest een Stadhouder en raadpensionaris (elk gewest had er 1)

Dat elk gewest op papier gelijk was: in de praktijk voerde Holland de boventoon