4.2 Patronen: demografisch, cultureel en politiek

Welkom!
Als de timer is afgelopen heb je...
  • Tas op de grond
  • Leer- en opdrachtenboek op tafel
  • Telefoon in je tas of telefoontas
timer
3:00
1 / 40
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

In deze les zitten 40 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Welkom!
Als de timer is afgelopen heb je...
  • Tas op de grond
  • Leer- en opdrachtenboek op tafel
  • Telefoon in je tas of telefoontas
timer
3:00

Slide 1 - Tekstslide

Leg je telefoon weg (diep in je tas / telefoontas)

Slide 2 - Tekstslide

Voorkennis bij dit hoofdstuk
Bekijk onderstaande begrippen. Kun je elk begrip in eigen woorden omschrijven? 

  1. Demografisch transitiemodel
  2. Wereldsysteem
  3. Diffusie

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

wat beeld deze kaart af?

Slide 5 - Open vraag

Wat wil de maker van deze cartoon ons vertellen?
Wat is de centrale boodschap?

Slide 6 - Tekstslide

Wat wil de maker van deze cartoon ons vertellen?
Wat is de centrale boodschap?

Slide 7 - Open vraag

Hoe zat het ook alweer? (1)
Schrijf in een hoe-hoe zin het verband tussen de verdeling van de beroepsbevolking en de welvaart van een land.

Hoe...

Slide 8 - Tekstslide

Schrijf in een hoe-hoe zin het verband tussen de verdeling van de beroepsbevolking en de welvaart van een land.

Slide 9 - Open vraag

Centrale vragen vandaag: §4.2


  • Hoe kan je de ongelijke bevolkingsspreiding verklaren?
  • Op welke twee manieren kan de bevolkingsomvang van een gebied veranderen?
  • In welke cultuurgebieden kun je de wereld indelen?
  • Wat kunnen we met het demografisch transitiemodel verklaren?

Slide 10 - Tekstslide

Theorie §4.2


Patronen: demografisch, cultureel en politiek

Slide 11 - Tekstslide

§4.2 Patronen: demografisch, cultureel en politiek

Slide 12 - Tekstslide

Demografisch

Slide 13 - Tekstslide

Bevolkingsdichtheid en bevolkingsspreiding?

Slide 14 - Tekstslide

Wat valt je op?

Slide 15 - Tekstslide

Mekongdelta
Bevolkingsdichtheid: 
425 mensen per km2

Hoe valt dit te verklaren?

Slide 16 - Tekstslide

Bevolkingsspreiding verklaren
  • de natuurlijke                         mogelijkheden
  • de ligging (t.o.v. economische kerngebieden)
  • het koloniale verleden (kustgebieden)

Slide 17 - Tekstslide

Verandering bevolkingsdichtheid
  1. Hoog geboorteoverschot
Dichtheid neemt toe. Vruchtbaarheidscijfer neemt af, maar bevolkingsaantal neemt absoluut nog toe. 
-> Arme landen: 
  • Demografisch: jonge leeftijdsopbouw
  • Onderwijs: laag opleidingsniveau
  • Religie: geloof
  • Cultuur: aanzien
  • Gezondheidssituatie: hoge zuigelingensterfte/kindersterfte
  • Economisch: armoede = veel kinderen
  • Geografisch: lage verstedelijkingsgraad, platteland hoger vruchtbaarheidscijfer

Slide 18 - Tekstslide

Van welke plekken kun je de bevolkingsdichtheid nu verklaren?

Slide 19 - Tekstslide

Wat valt op aan de ligging van steden?

Slide 20 - Tekstslide

Waarom is hier sprake van een ongelijke bevolkingsspreiding?

Slide 21 - Tekstslide

Bevolkingsontwikkeling
Demografische druk

Arme landen: groene druk

Rijke landen: grijze druk

Te verklaren vanuit demografisch transitiemodel

Slide 22 - Tekstslide

Demografisch Transitiemodel

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Link

Verandering bevolkingsdichtheid (1)
  • Hoog vestigingsoverschot:
mondiale migratiepatronen


Migratiestromen: 
  • Mondiaal : Z -> N
  • Continentaal: vluchtelingen
  • Nationaal: urbanisatie


Slide 25 - Tekstslide

Verandering bevolkingsdichtheid (2)
Hoog vestigingoverschot: Nationaal

Rijke landen: Hoge urbanisatiegraad, laag urbanisatietempo (suburbanisatie)
Arme landen: lage urbanisatiegraad, hoog urbanisatietempo (urbanisatie)

Regel: hoe hoger het ontwikkelingspeil, hoe hoger de verstedelijkingsgraad en hoe lager het verstedelijkingstempo.

Arme landen doorgaan dezelfde ontwikkelingen als rijke landen hebben gedaan, alleen veel sneller.

Slide 26 - Tekstslide

Verklaring
Urbanisatie arme landen: megasteden

Groei stad:
  • Grote trek van platteland naar stad
  • Stad groeit en slokt omliggende gebieden op. 
  • Natuurlijke bevolkingsgroei: geboorteoverschot vanwege jonge bevolking in stad


Slide 27 - Tekstslide

Cultureel

Slide 28 - Tekstslide

Culturele wereldkaart

Op basis waarvan wordt deze kaart ingedeeld?

Is deze kaart een vaststaand feit?

Slide 29 - Tekstslide

Verspreiding cultuur
Culturele diffusie: de verspreiding van ruimtelijke verschijnselen als cultuurelementen
-> vanuit kerngebied

Acculturatie: cultuurvermenging, aanpassen van cultuurelement aan eigen cultuur


Slide 30 - Tekstslide

Verspreiding cultuur
Door:
kolonialisme, internationale migratie, internationale handel, moderne communicatiemiddelen en toerisme

Op verschillende schaalniveau's:
Mondiaal: verwestersing
Nationaal: van ene land naar andere
Regionaal: van stad naar platteland

Slide 31 - Tekstslide

Politiek

Slide 32 - Tekstslide

Politieke wereldkaart

Slide 33 - Tekstslide

Politiek
196 soevereine staten

Soevereine staat: mag als enige macht uitoefenen over haar gebied en is internationaal erkend. 

Politieke stelsels:
  • Democratie
  • Beperkte democratie
  • Dictatuur



Slide 34 - Tekstslide

Regels
Regel 1: Sinds 1990 neemt aantal democratische landen toe. 

Regel 2: Het democratisch gehalte in rijke landen is in het algemeen hoger dan in arme landen.

Regel 3: Onderwijs kan bijdragen aan het democratisch gehalte van een land.

Slide 35 - Tekstslide

Wereldwijd machtssysteem
Hegemoniale staat: VS

Koude oorlog: bipolair (VS en USSR)

Tegenwoordig/toekomst: multipolair (VS, China, EU en Rusland)

Slide 36 - Tekstslide

Rol onderwijs
Regel 3: Onderwijs kan bijdragen aan het democratisch gehalte van een land.

Hoe dan?

Slide 37 - Tekstslide

Aan de slag: individueel uitwerken (Zs). Oortjes mogen.
1. Maak  H4.2 opdr.1,2,3,5.
2. Klaar? Dat lukt je niet binnen de gegeven tijd...


timer
15:00

Slide 38 - Tekstslide





Reflectie

Slide 39 - Tekstslide

Kernpunten les vandaag: §4.1


  • Hoe kan je de ongelijke bevolkingsspreiding verklaren?
  • Op welke twee manieren kan de bevolkingsomvang van een gebied veranderen?
  • In welke cultuurgebieden kun je de wereld indelen?
  • Wat kunnen we met het demografisch transitiemodel verklaren?

Slide 40 - Tekstslide