12. 12 feb: literatuur: spot (les 10)

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Communiceren doe je samen 2

Welkom vwo4d

Op tafel:

Map/schrift, pen, oefenboek

• Jas uit en over je stoel.
  
• Telefoon in je tas.
• Tas op de grond.

Communiceren doe je samen 2

• Startopdracht
• Huiswerk nakijken
• Uitleg theorie
• Aan de slag

Vandaag woensdag 12 februari:

Communiceren doe je samen 2

Startvraag: 

Kies het juiste stijlfiguur. Kies uit: vergelijking met een verbindingswoord, metafoor, personificatie, synesthesie.

1. Als Pieter spreekt geeft zijn stem een warme klank in tegenstelling tot wanneer Ada spreekt, zij heeft een scherpe stem.
2. De bomen fluisteren in de wind.
3. De oceaan van verdriet komt op me af als ik naar de begrafenisstoet kijk.
4. Ik verf mijn kamer in koude kleuren.

Communiceren doe je samen 2

Startvraag bespreken

1. Als Pieter spreekt geeft zijn stem een warme klank in tegenstelling tot wanneer Ada spreekt, zij heeft een scherpe stem.

• warm > voelen + klank > horen > synesthesie
• scherp > proeven + stem > horen > synesthesie

2. De bomen fluisteren in de wind. 

• Bomen fluisteren? > personificatie

3. De oceaan van verdriet komt op me af als ik naar de begrafenisstoet kijk. 

• 'Oceaan' wordt gebruikt om het verdriet te beschrijven. Het suggereert dat het verdriet groot en overweldigend is, net als de oceaan. > alleen een beeld, geen werkelijkheid. > metafoor

4. Ik verf mijn kamer in koude kleuren. 

• koud > voelen > synesthesie
  
• kleuren > zien > synesthesie

Leerdoelen

1. R
2. T1
3. T2
4. I

Communiceren doe je samen 2

Opdracht 5 pg 148 - huiswerk nakijken

• a De oude mensen worden vergeleken met vissers die stil in de nacht langs grote rivieren zitten en genoeg aan zichzelf hebben.
• b De zin ‘Ik houd veel van … gaan’ maakt duidelijk dat het een positief beeld is voor het lyrisch ik.
  
• c Als ouderdom (en doodgaan) herstellen van het leven is, dan is leven een ziekte.
  
• d De oude mensen groeien toe naar de dood, terwijl opgroeiende kinderen zich voorbereiden op het leven. De oude mensen groeien ongemerkt naar het doodzijn toe. Ook dat staat in tegenstelling met de drang die de meeste kinderen voelen om ‘groot te worden’. Ten derde wordt de dood voorgesteld als iets zachts (‘slaap’, ‘licht’). Dat staat in contrast met de harde werkelijkheid waarmee volwassenen het te stellen hebben.

Communiceren doe je samen 2

Besproken begrippen over stijlfiguren en beeldspraak uit de literatuur:

• beeldspraak
• vergelijkingen met verbindingswoord
• metafoor
• personificatie
• synesthesie

• Lyrisch ik

• paradox
• retorische vraag
• hyperbool
  
• repetitio
  
• drieslag

Communiceren doe je samen 2

Spot

Steeds een beetje erger: 

• ironie
• sarcasme
• cynisme

En ook:

• parodie 

• zelfspot 

Maak aantekeningen!

Communiceren doe je samen 2

Communiceren doe je samen 2

Spot

Steeds een beetje erger: 

• ironie: het tegenovergestelde van wat je bedoelt
• sarcasme: bedoeld om te kwetsen
• cynisme: verbitterd, je gelooft niet dat het goed komt.
• parodie > op spottende wijze iets namaken/nadoen.
• zelfspot > spot op iets wat op jou van toepassing is. 

Welke vorm van spot zie je hier? 

Parodie op De Schreeuw van Edvard Munch

Communiceren doe je samen 2

Welke vorm van spot? 

• parodie

Communiceren doe je samen 2

Twee fragmenten zien: 

Eerst neutraal

Daarna ... > welke vorm van spot zie je? En hoe? 

Wat voor spot zie je hier? 

• Klikbeet is een satirisch programma dat kritiek levert op de maatschappij. 

• Hierbij kritiek op het beleid omtrent corona (en hoe mensen zich gedragen). 

Communiceren doe je samen 2

Aan de slag: 

Maak opdracht 2 op pg 152 van je oefenboek. 

Communiceren doe je samen 2

Opdracht 2 bespreken

• a In regels 1-3 wordt toegewerkt naar een climax en in regel 4 lezen we een drieslag of tricolon.
  
• b De woorden ‘geschoten’ en ‘gestoken’ zijn een hyperbool (sterke overdrijving).
  
• c De bijna laconieke ironie in de laatste strofe laat zien dat de humor het doel is en niet slechts een middel om een serieuze boodschap over te brengen aan de lezer.

Communiceren doe je samen 2

Lees het gedicht. 

1. Leg het lyrisch ik uit.
2. Welk stijlfiguur zie je terug in de laatste strofe? 
3. Leg de wending (een verandering) tussen strofe 2 en 3 uit.

Opdracht

Begrippen uit deze les

ironie

sarcasme

cynisme

parodie

zelfspot 

Communiceren doe je samen 2

Metonymia: beeldspraak waarin één aspect van de werkelijkheid gebruikt wordt om een beeld te bepalen. 

• Pars pro toto

Stijlfiguur: 

• Climax