V3b De Sovjet Unie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Rusland vòòr 1917

- Tsaar was alleenheerser

- Daaronder stond de adel = grootgrondbezitters

- daaronder de middenklasse: ambtenaren, advocaten, doktoren, 

- daaronder de boeren die als lijfeigenen (bijna slaaf) op het land werkten

- Groot deel van de boeren was analfabeet

- weinig steden, kleine middenklasse --> agrarische samenleving

Geen modernisering

- weinig industrie

-  bevolking had geen inspraak

- geen modernisering van de landbouw --> menselijke arbeid bleef belangrijkst.

- onvrede nam toe 

Communisme

- Het socialisme is/was een politieke stroming die zich inzette voor de arbeiders

- sociaal democraten wilden verandering dmv algemeen kiesrecht dus via het parlement --> nieuwe wetten maken

- Het communisme wilde via revolutie de arbeiders aan de macht brengen --> Karl Marx

- Marx vond dat het kapitalisme de oorzaak was van alle ellende

Communisme <--> kapitalisme

- Marx pleit voor afschaffing van het kapitalisme en wilde een communistische staat opbouwen.

- kenmerken: iedereen is gelijk en heeft evenveel bezit

- Marx had zijn ideeën opgedaan in Engeland waar de industrie revolutie reeds vergevorderd was en er een grote arbeidersklasse bestond

- In Rusland was nauwelijks industrie en dus ook geen arbeidersklasse, 

- Lenin was een revolutionair en wilde met een kleine groep revolutionairen (bolsjewieken)  een communistische staat vestigen

Onrust, opstand, revolutie

- 1905: demonstraties tegen leefomstandigheden werden door soldaten bloedig onderdrukt. Wel kwamen er wat hervormingen maar de tsaar bleef de baas 

- In 1914 begint de Eerste Wereldoorlog die voor Rusland en de tsaar rampzalig verliep

- In 1917 opstanden door de oorlog en hongersnood

- Februarirevolutie --> tsaar afgezet --> voorlopige regering 

- Oktoberrevolutie: bolsjewieken olv Lenin grijpen de macht --> Rusland communistisch

3.3 Gevolgen revolutie

- Lenin en de bolsjewieken aan de macht 

-Burgeroorlog tot 1922 

- Rusland wordt éénpartij-staat

- iedereen was gelijk en verdiende evenveel

- gezondheidszorg en onderwijs verbeterden de leefomstandigheden van de Russen

-Alle macht bij de Communistische Partij

Gevolgen

- kritiek op het communisme was niet toegestaan --> geen vrijheid van meningsuiting --> de staat controleerde alles

- privébezit werd afgeschaft en alles, fabrieken, banken en grond,  kwam in handen van de staat ( nationalisatie)

- Verzet hiertegen van de boeren leidden tot voedseltekorten en grote hongersnoden --> hervorming van het communisme --> NEP

Na Lenin komt Stalin

- Lenin overlijdt in 1922

-Tot 1927 machtsstrijd tussen Trotski en Stalin

- Vanaf 1927 Stalin aan de macht

- Gevolgen: snelle industrialisatie, planeconomie, vijfjarenplannen.

- collectivisatie van landbouw --> boeren moesten hun bezit afstaan aan de staat en moesten op het land werken --> opbrengst was van de staat

- hiermee betaalde Stalin de industrialisatie

Belangrijke begrippen

- In 3.3. en het filmpje worden belangrijke begrippen behandeld: nl.

- Wereldrevolutie: overal moeten arbeiders in opstand komen en zich bevrijden van de ketenen van het kapitalisme

- planeconomie en vijfjarenplan: de staat bepaalde wat er geproduceerd zal worden. In het kapitalistisch systeem wordt de productie bepaald door de consument (= vraag en aanbod)

- 

Vervolg begrippen 3.3

- Collectivisering van de landbouw: grond en boerderijen werden eigendom van de staat en de landbouw werd gemechaniseerd --> meer opbrengst, minder mensen werken in de landbouw --> meer mensen beschikbaar om in de industrie te werken.

-oogst werd verkocht aan buitenland in ruil voor machines --> hongersnoden en miljoenen mensen stierven

- 

3.4 Voor het vaderland

- Sinds Stalin aan de macht was in de S.U. was er sprake van terreur. Stalin trekt alle macht naar zich toe en duldt geen kritiek of concurrentie.

- De geheime politie houdt de bevolking scherp in de gaten --> critici werden gevangen genomen en naar strafkampen in Siberië gestuurd

- Tijdens de Grote Terreur (1934-1938) kwam de vervolging van mogelijke tegenstanders tot een hoogtepunt.

- De SU werd een totalitaire staat !!!

De Tweede Wereldoorlog

-Stalin wantrouwde zowel Engeland en Frankrijk als Duitsland

-Door de zuiveringen waren veel hoge officieren verdwenen --> het leger was verzwakt --> SU was nog niet klaar om oorlog te voeren

- 29 augustus 1939 Stalin sluit met Hitler een verbond/verdrag/pact --> Molotov-Ribbentroppact.

- Duitsland valt Polen binnen --> Polen wordt verdeeld tussen Duitsland en Rusland. --> Engeland en Frankrijk verklaren Duitsland de oorlog

- 22 juni 1941: Duitsland valt Rusland binnen

- februari 1943: Slag bij Stalingrad - Duitsland verslagen--> keerpunt in WO2

-

Vragen bij filmpje over Stalingrad

1. Stalingrad lag ver van de hoofdstad Moskou. Waarom was Stalingrad voor de Duitsers een belangrijke plek om te veroveren? 

2. Kijkend naar de beelden kun je dan bedenken waarom en waardoor de strijd om Stalingrad bemoeilijkt werd?

3. Vertel in drie zinnen hoe de strijd verliep

4. Waarom moesten de Duitse legers zich overgeven?

https:

Socialistisch Realisme

Stalin – van 1928 tot zijn dood in 1953 leider van de Sovjet-Unie – had schrijvers eens ‘ingenieurs van de menselijke ziel’ genoemd. Zij konden – en moesten – het volk bewust maken van het communistisch ideaal. Dit gold niet alleen voor schrijvers, maar voor alle kunstenaars. Hoe moest die kunstvorm er dan uitzien? Socialistisch realistische kunst moest ‘realistisch in vorm’ zijn – want dat is begrijpelijk voor alle mensen – en ‘nationalistisch van inhoud’. Daarnaast diende de kunst de paradijselijke toestand te laten zien waartoe het socialisme uiteindelijk zou leiden.