NN H2 Havo - Grammatica ZD: naamwoordelijk gezegde (ook KWW's)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

H2 grammatica zinsdelen

Naamwoordelijk gezegde

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je:

hoe je het naamwoordelijk gezegde (NG) vindt.

- je herkent koppelwerkwoorden (KWW) in een zin

- je herkent het naamwoordelijk (ND) in een zin

- je kunt het naamwoordelijk gezegde benoemen (NG)

werkwoordelijk gezegde
Wat was dat ook alweer?

De zinsdelen gezegdes

• werkwoordelijk gezegde (WG): iemand doet iets
• naamwoordelijk gezegde (NG): iemand is iets

Zinsdelen

Een zin heeft óf een werkwoordelijk gezegde

óf een naamwoordelijk gezegde

werkwoordelijk gezegde: doe-werkwoorden

naamwoordelijk gezegde: werkwoorden die een toestand/staat van zijn uitdrukken 

naamwoordelijk gezegde: Deze hebben een koppelwerkwoord als PV: 

We kennen 9 koppelwerkwoorden

koppelwerkwoorden

zijn, worden, schijnen

blijven, blijken, lijken,

dunken, heten, vorkomen

voorbeeldzin met NG

Het naamwoordelijk gezegde | blijkt | moeilijk.

PV=blijkt

NWG= blijkt moeilijk

OW=Het naamwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Heeft het belangrijkste werkwoord geen duidelijke betekenis? Dan is er een aanvulling nodig die iets zegt over het onderwerp. In die aanvulling staat meestal een zelfstandig of bijvoeglijk naamwoord. Het gezegde heet daarom een naamwoordelijk gezegde (ng).

Naamwoordelijk gezegde

Een koppelwerkwoord koppelt het onderwerp aan het naamwoordelijk deel:

Ik | ben | leraar op een middelbare school.

De aanvulling die iets zegt over het onderwerp = leraar op een middelbare school

werkwoordelijk deel (ww-deel) = alle werkwoorden in de zin = ben

naamwoordelijk deel (nw-deel) = bevat een bijvoeglijk of zelfstandig naamwoord dat een eigenschap van het onderwerp geeft. Het koppelwerkwoord koppelt de eigenschap aan het onderwerp =  leraar op een middelbare school

Naamwoordelijk gezegde

Dus het naamwoordelijk gezegde uit de zin:

Ik | ben | leraar op een middelbare school.

naamwoordelijk gezegde (ww-deel + nd-deel) = ben leraar op een middelbare school

De belangrijkste koppelwerkwoorden zijn: worden, zijn en blijven.

Kun je het koppelwerkwoord in de zin vervangen door een ander koppelwerkwoord, dan heb je zeker te maken met een naamwoordelijk gezegde:

Ik ben / word / blijf / leraar op een middelbare school.

Ik lijk / blijk / schijn / leraar op een middelbare school te zijn.

Theorie uit het boek leren!

Zo vind je het naamwoordelijk gezegde

1 Stel vast of er een koppelwerkwoord in de zin staat (de 9 KWW's leren!)

2 Stel vast of het onderwerp iets doet of iets is of wordt.

3 Als het onderwerp iets is/wordt, stel je de vraag: Wat + PV + O + overige werkwoorden? Het antwoord op die vraag is het naamwoordelijk deel (ND).

4 Noteer het naamwoordelijk gezegde: pv + [nw.deel] + overige werkwoorden. Zet het naamwoordelijk deel tussen vierkante haken.

Theorie uit het boek leren!

Zo vind je het naamwoordelijk gezegde

Voorbeeld:

Nova wil later een beroemde pianiste worden.

1 worden = kww

2 Nova wil later iets worden, namelijk een beroemde pianiste.

3 Vraag: Wat wil Nova worden? Antwoord: een beroemde pianiste.

4 ng = wil [een beroemde pianiste] worden

Klaas woont in Hardinxveld-Giessendam

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

Joke en Fatma zijn gelukkig.

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

Het team heeft nog nooit verloren.

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

Het team is kampioen

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

Onze trainer is 35 jaar geworden

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

Edo blijft nog even bij Dylan.

1. naamwoordelijk gezegde
2. werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Werkwoordelijk gezegde

Het onderwerp doet iets 

Het onderwerp is iets.

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Ik was in mijn dromen een piraat.

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Ik was een piraat

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Die hond is een gevaarlijke hond!

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Jesper is naar het circus geweest 

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Wanneer is hij naar Groningen verhuisd?

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Haar broer schijnt met een zaklamp

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Peter is later huisarts geworden

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Mijn zusje is piloot geworden

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Haar broer schijnt met een zaklamp.

Ik begrijp het naamwoordelijk gezegde.

😒🙁😐🙂😃

Maken in schrift

H2 (grammatica zinsdelen), blz. 58-59

opdracht 1 , 2, 3 en 4 (5 niet!)