HA1 oefenen grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

In deze quiz oefenen we vandaag enkele woordsoorten en zinsdelen.
Welke onderdelen moet je kennen voor de toets?

1. leestekens, meervoud zelfstandig naamwoorden, hoofdletters, onvoltooid deelwoord
2. onderwerp, persoonsvorm, zelfstandig werkwoord, hulpwerkwoord en koppelwerkwoord
3. onderwerp, persoonsvorm, naamwoorden, zinsdelen
4. leestekens, meervoud zelfstandig naamwoorden, hulpwerkwoord en koppelwerkwoord

Grammatica 

Zinsdelen (gezegde) 

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde 

Woordsoorten (werkwoorden)

Zelfstandig werkwoord 

koppelwerkwoord

Hulpwerkwoord

Werkwoordelijk gezegde

Iemand doet iets

Katja schijnt met de zaklamp

Naamwoordelijke gezegde

Iemand is iets of wordt iets

Oscar schijnt heel betrouwbaar te zijn.

Eva kreeg een neptas van 'Gucci'.

1. kreeg is het werkwoordelijk gezegde
2. kreeg is het naamwoordelijk gezegde

Eva had een échte Gucci-tas willen hebben.

1. had willen hebben is het werkwoordelijk gezegde
2. had willen hebben is het naamwoordelijk gezegde

Jan is een goede medewerker.

1. werkwoordelijk gezegde, want iemand doet iets.
2. naamwoordelijk gezegde, want iemand is iets.

Hij zou elke dag wel willen fietsen.

1. Deze zin heeft een werkwoordelijk gezegde.
2. Deze zin heeft een naamwoordelijk gezegde.

Hij schijnt jarig te zijn.

1. werkwoordelijk gezegde, want iemand doet iets.
2. naamwoordelijk gezegde, want iemand is iets.

Grammatica 

Zinsdelen (gezegde) 

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde 

Woordsoorten (werkwoorden)

Zelfstandig werkwoord 

Hulpwerkwoord

Werkwoorden bij een werkwoordelijk gezegde

Het belangrijkste werkwoord van een zin is het zelfstandig werkwoord (zww) bij een werkwoordelijk gezegde (wg).

Hulpwerkwoorden (hww) helpen het gezegde te maken en worden gebruikt in een naamwoordelijk gezegde en werkwoordelijk gezegde. 

Bij een werkwoordelijk gezegde als er twee of meer werkwoorden in de zin staan heb je één/meer hulpwerkwoord en één zelfstandig werkwoord. Hulpwerkwoorden zijn alle werkwoorden die overblijven nadat je zelfstandig (zww) hebt gevonden. 

Werkwoorden bij een naamwoordelijk gezegde

het onderwerp is iets

Het werkwoord dat de eigenschap/kern koppelt aan het onderwerp in een zin is het koppelwerkwoord (kww) bij een naamwoordelijk gezegde (wg).

Hulpwerkwoorden (hww) helpen het gezegde te maken en worden gebruikt in een naamwoordelijk gezegde en werkwoordelijk gezegde. 

Jantine is een dappere meid/ Hidde schijnt altijd verkouden 

 

Werkwoorden

Het hulpmiddel om het belangrijkste werkwoord van een zin te vinden (wg met zww en ng met kww) is de verdwijnproef. 

Voorbeeld werkwoordelijk gezegde: 

Anna zal wel hebben zitten balen daar.     zal  (= hulpwerkwoord)

Anna heeft wel zitten balen daar.       heeft  (= hulpwerkwoord)

Anna zit wel (te) balen daar.     zit  (= hulpwerkwoord)

Anna baalt wel daar.  (balen) zelfstandig werkwoord

Hulpwerkwoorden bij een werkwoordelijk gezegde.
Zin: Hij wil maar niet luisteren.

1. 'wil' is het hulpwerkwoord
2. 'luisteren' is het hulpwerkwoord
3. 'wil' en 'luisteren' zijn de hulpwerkwoorden

Hulpwerkwoorden bij een werkwoordelijk gezegde.
Zin: Moet je hem zien staan kijken.

1. 'moet' is het hulpwerkwoord
2. 'moet' en 'zien' zijn de hulpwerkwoorden
3. 'moet', 'zien' en 'staan' zijn de hulpwerkwoorden
4. 'moet', 'zien', 'staan' en 'kijken' zijn de hulpwerkwoorden

Hulpwerkwoorden bij een werkwoordelijk gezegde.

Zin: Diana doet nooit buikoefeningen.

1. 'doet' is het hulpwerkwoord.
2. 'doet' is een koppelwerkwoord, want er is maar één werkwoord.
3. 'doet' is een zelfstandig werkwoord, want er is maar één werkwoord.

Hulpwerkwoorden bij een naamwoordelijk gezegde.
Zin: Dat kan haast niet waar zijn.

1. 'kan' is het hulpwerkwoord.
2. 'kan' en 'zijn' zijn de hulpwerkwoorden

Hulpwerkwoorden bij een naamwoordelijk gezegde.
Zin: Het schijnt niet zo te mogen zijn.

1. 'schijnt' is het hulpwerkwoord.
2. 'schijnt' en 'mogen' zijn de hulpwerkwoorden
3. 'schijnt', 'mogen' en 'zijn' zijn de hulpwerkwoorden

Hulpwerkwoorden bij een naamwoordelijk gezegde.

Zin: Mijn vader is politieagent.

1. 'is' is het hulpwerkwoord.
2. 'is' is een koppelwerkwoord, want er is maar één werkwoord.
3. 'is' is een zelfstandig werkwoord, want er is maar één werkwoord.

Werkwoordelijk gezegde

Iemand doet iets

Katja schijnt met de zaklamp. 

De samenleving vergrijst. 

Jeffrey wil medicijnen gaan studeren. 

Dat heb je goed gezegd. 

Hoe vaak worden daders op heterdaad betrapt door de politie?
Pv + ow + wg/ng?

Op de volgende dia's staan nog een aantal voorbeeldzinnen. 

Er staan zinnen met een werkwoordelijk gezegde.  

Persoonsvorm

Zinsdeelproef

Onderwerp 

Werkwoordelijk gezegde 

Naamwoordelijk gezegde 

Lijdend voorwerp 

Afkorting zww

Afkorting hww

De zin van tijd veranderen. 

Verdeel de zin in zinsdelen. Alles wat voor de PV staat, is één zinsdeel. 

Wie of wat doet er iets? 

Alle werkwoorden uit de zin inclusief persoonsvorm

Werkwoorden + naamwoordelijk deel. 

zelfstandig werkwoord

hulpwerkwoord

Wie of wat + wg + o