4.4 - Samen leven H1

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Thema 4: Gedrag

In dit hoofdstuk:

4.1 - Prikkels en gedrag

4.2 - Leren

4.3 - Lichaamstaal

4.4 - Samen leven

4.5 - Samenhang: De dierenopvang

4.3 - Lichaamstaal

Waaruit bestaat lichaamstaal?

Waar of niet waar?
Twee verschillende soorten begrijpen elkaars lichaamstaal altijd

1. Waar
2. Niet waar

Mensen snappen elkaars lichaamstaal door te kijken naar ogen, neus en mond

1. Waar
2. Niet waar

Door welke signalen willen dieren voor hun jonkies zorgen?

1. Gekke signalen
2. Normale signalen
3. Overdreven signalen
4. Gedreven signalen

4.4 - Samen leven

Doelen van de paragraaf:

Je weet hoe dieren samenwerken

Je kan vertellen waarom dieren samenwerken

Je weet hoe dieren bepalen wie de baas is

Je weet hoe je het noemt als een dier de baas is

Je kan uitleggen hoe dieren een partner kiezen

Hoe werken dieren samen?

Veel dieren werken samen

- Grotere kans op overleven

- Taakverdeling

Samenwerken gaat alleen goed als iedereen doet wat verwacht wordt

Hoe werken dieren samen?

vb: 

- Bijen hebben werksters, een koningin en darren met eigen functie

- Wolven hebben een eigen taak bij het jagen op een prooi

- Ganzen eten in groepen, terwijl 1 de omgeving in de gaten houdt

Wie is de baas?

Rol in de groep: Dominant of onderdanig

Dominante dieren: bovenaan in rangorde

Gedrag van dominante en onderdanige dieren verschilt

Onderdanige honden gaan op hun rug liggen als ze vechten met een dominante soortgenoot

Wie is de baas?

Bij sommige soorten noemen we rangorde de pikorde

Dit is bij kippen, waar de meest dominante hanen/hennen als eerste eten en zij pikken de minder dominante soortgenoten

Ruzie (niet in het boek!)

Dreigen - bepalen wie de sterkste is zonder te vechten -> grommende honden, blazende katten

Overspronggedrag - Gedrag dat niet past in het moment: Als kan niet weet of hij moet aanvallen of vluchten, gaat hij zichzelf wassen

Omgericht gedrag - Aggressief gedrag gericht op iets anders

Een partner vinden

Baltsgedrag:

- Handeling die horen bij voortplanting

- Paringsdans

- Verschillend per soort

Een partner vinden

Baltsgedrag:

Functie is voorbereiding op paring

Bij mensen: versieren

Wat is een reden voor dieren om in een groep te leven?

Hoe heet een dier dat de baas is?

1. Dominant
2. Onderdanig

Een dominant dier...(kies het beste antwoord)

1. Staat altijd onderaan de rangorde
2. Staat altijd bovenaan de rangorde
3. Staat altijd boven een onderdanig dier
4. Valt buiten de rangorde

Een kat die blaast naar een andere kat, en zich dan begint te likken, vertoont...

1. Alleen dreiggedrag
2. Alleen overspronggedrag
3. Eerst overspronggedrag en dan dreiggedrag
4. Eerst dreiggedrag en dan overspronggedrag

Een paringsdans is een voorbeeld van...

1. Dreiggedrag
2. Overspronggedrag
3. Baltsgedrag
4. Omgericht gedrag

Aan het werk

Maken: 

• 4.4 - Opdracht 3 tot en met 17