Praten over proza (1 Literatuur)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

V4

Praten over Proza

1: Literatuur

Leeslijst!

Dimitri Verhulst -
De helaasheid der dingen

Opdrachten 1 t/m 10

 

Zijn er vragen over de begrippen in de kantlijn? 

Vraag 1: Welk gevoel roept grootmoeder bij je op?

vraag 2...

Vraag 2

- lichte bewondering / ontzag

- niet veroordelend

- loyaal aan zijn familie

Vraag 3

Nostalgie: terugverlangen naar het verleden

Onbegrijpelijk >> 

Vraag 4...

Ironie?

Vraag 4

• Hij werd bij elkaar gehouden door middel van een indrukwekkend aantal hechtingen.

• Nadat hij drie liter en tachtig centiliter aan het oude wereldrecord had toegevoegd […]

• En wij maakten ons op om heel ons leven de vraag te moeten horen […]

Hoe vind je zijn stijl om te lezen?

😒🙁😐🙂😃

Vraag 6: Wat betekent het neologisme 'helaasheid'

Vraag 8
Is 'De helaasheid der dingen' fictie?

1. ja, absoluut
2. nee, het is non-fictie
3. Nou, het lijkt me meer een mengvorm
4. Echt, mevrouw, geen idee!

Vraag 9: serieuze ondertoon?

Vraag 10: Is het literatuur?

Is 'Dhdd' literatuur?

1.2: Perspectief

Inleiding

- lezen blauwe blokken pag. 18

Uitleg perspectief

Perspectief

• ik-perspectief
• personaal perspectief
  (hij/zij >>van die persoon ken je gedachten en gevoelens)
• alwetende verteller 
  (hij/zij  >> je kent van ieder personage de gedachten en gevoelens)

Vervolg perspectief

Wisselend perspectief: per deel wijzigt het perspectief 

(Menuet - Louis Paul Boon)

Onbetrouwbaar perspectief: Je weet niet zeker of de waarnemingen van deze personage wel waar zijn (Hersenschimmen)

Even oefenen met dat perspectief!

Marcellus Emants - Een nagelaten bekentenis

1. ik-perspectief
2. personaal
3. alwetend
4. Huh?

Harry Mulisch – De aanslag

Ver, ver weg in de tweede wereldoorlog woonde een zekere Anton Steenwijk met zijn ouders en zijn broer aan de rand van Haarlem. Aan een kade, die over een lengte van honderd meter langs het water liep en dan met een flauwe bocht weer een gewone straat werd, stonden vier huizen niet ver van elkaar.

1. ik-perspectief
2. personaal
3. alwetend
4. Huh?

Maarten 't Hart - De Kroongetuige

‘Kijk’, zei ik, ‘het is niet één valbijl, maar er zijn vier mesjes, twee die naar beneden scharen en twee die naar boven scharen, een rat wordt vier keer zo snel onthoofd als met een gewone guillotine, het is gebeurd voor hij het zelfs maar gemerkt heeft,’ en ik liet de mesjes speels op en neer bewegen en het zonlicht flikkerde op het glanzende, roestvrije staal. Het was alsof ik een kunstwerk demonstreerde. Toen ik een stokoud mannetje decapiteerde, wil de hij het graag van dichtbij zien – zoals ik trouwens verwacht had – dat het bloed breeduit over zijn kleding spatte.

1. ik-perspectief
2. personaal
3. alwetend
4. Huh?

Adriaan van Dis - Een bord spaghetti
Muller was hinderlijk keurig. Hij zag er altijd uit of hij zojuist van de stomerij kwam, broek
vlekkeloos in de plooi, regenjas opgesteven, blauwe blazer ongekreukt en zijn lippen in een
glimlach geperst. Niemand mocht zich aan hem storen. Hij wilde een onberispelijke indruk maken.
Muller was beleefd, hij knikte altijd begrijpend als een ander wat betoogde, ja als het ja moest zijn,
5 soms nee. Een vertegenwoordiger mag nooit opvallen, vond hij. Vaak wisten de mensen met wie
hij onderweg te maken had, niet eens of hij komen moest of al was langs geweest.

1. ik-perspectief
2. personaal
3. alwetend
4. Huh?

En deze???

De geschiedenis van een vrouw. Hoe zij zocht de koele meren des Doods, waar verlossing is, en hoe zij die vond.

Haar naam heet ik Hedwig Marga de Fontayne. Een Hollandsche vrouw, maar met bloed in zich van uitheemsche voorouders.

Zij was in 't midden der negentiende eeuw geboren en opgegroeid in een Hollandsche provincie-stad, aldaar was klein vertier van handel of bedrijf, maar toch welvaart, want er woonden veel rijken in deftige huizen.

Ook haar huis was groot en deftig, wellicht honderd jaar oud. Het bevatte een ruime, in zomer koele gang met marmeren vloersteenen en witgepleisterde muren. Aan dien gang kwamen uit groote donkere kamers, met roode muurbekleeding, afgezet door smalle gouden lijsten, met wit-en-goud beschilderd houtbeschot en witgepleisterde zoldering. Lichtkronen hingen er, met veel driekantige stukjes kristal. Een deur met glas opende.

Uit: Van de koele meren des doods - Frederik van Eeden (1900)

1. ik-perspectief
2. personaal
3. alwetend
4. Huh?

Afronding

• Volgende les: Talent mee
• Werk aan leesautobiografie
• Leesboek!