BOB Hfst 3

• Natuur, Leven en Technologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Doelstellingen van hfst 3: 

het giftige van alcohol

Nadat je dit hoofdstuk hebt doorgewerkt:

• Kun je enkele eigenschappen noemen van alcoholen en ethanol in het bijzonder;

• Kun je aangeven, waardoor alcoholen een giftige werking hebben.

Alcohol

• Verzamelnaam voor alle koolstofverbindingen waar karakteristieke hydroxylgroep voorkomt
• Hydroxyl:  -OH 

Scheikundeblok 1

Systematische naamgeving koolstofchemie

Indien je moeite hebt met de naamgeving, ga dan naar deze link

of kijk dit filmpje (algemeen koolwaterstoffen) in je eigen tijd (ook erg handig als je scheikunde hebt!)

Of dit filmpje (specifiek voor alcoholen)

Als we in dagelijkse leven praten over

Alcohol

Dan bedoelen we vaak Ethanol

-OH groep

Sterk polair

Kan waterstofbruggen vormen

Helpt oplosbaarheid in water 

-Koolwaterstofgedeelte

Apolair

Werkt oplosbaarheid in water tegen

Polair: een polaire verbinding is een molecuul dat bestaat uit een chemische binding met een zodanige verdeling van de elektronen, dat het centrum van de negatieve ladingen niet samenvalt met dat van de positieve ladingen. Een polaire verbinding is het tegenovergestelde van een apolaire verbinding.

Apolair: een apolaire verbinding is een molecuul bestaand uit een chemische binding waarin de elektronen zodanig verdeeld zijn, dat het zwaartepunt van hun negatieve lading samenvalt met het zwaartepunt van de positieve lading.

Hydrofoob:Hydrofobe stoffen zijn stoffen die waterafstotend zijn of niet of zeer slecht met water te mengen zijn. Hydrofoob betekent letterlijk 'watervrezend'. De oorzaak van hydrofobie ligt op moleculair niveau. Water is een polaire verbinding die aangetrokken wordt tot andere polaire verbindingen.

Hydrofiel: de term hydrofiel verwijst naar een chemisch deeltje dat aangetrokken wordt door watermoleculen, en de neiging heeft om op te lossen in water. 

Waterstofbruggen

Dus als koolwaterstofgedeelte groter wordt

wordt oplosbaarheid slechter

ivm groter apolair deel

waardoor de betreffende alcohol een relatief groter apolair gedeelte heeft

Alcohol

• kleurloos, smaakloos, reukloos
• prikkelt en verdoofd de zintuigen
• is een smaakversterker
• vele stoffen lossen goed op in alcohol
• kookt bij 78,31 graden 
• vluchtiger dan water
• stofjes die meeverdampen met alcohol zijn goed te ruiken
• is in zuivere vorm giftig 

Alcohol

• Zuivere alcoholen zijn giftig
• De oneven primaire alcoholen zijn giftiger dan de even....
• Methanol dus giftiger dan ethanol
•  BESLUIT VERPAKKINGEN EN AANDUIDING MILIEUGEVAARLIJKE STOFFEN

Site R en S zinnen

Op verpakkingen van alle gevaarlijke stoffen dienden tot 1 december 2010 R- en S-zinnen voor te komen, zowel bij verpakkingen voor groot- als voor kleinverbruikers. De letter R staat voor risk (intrinsiek gevaar), terwijl de letter S voor safety (veiligheid) staat. De R- en S-zinnen zijn in 2010 vervangen door de H- en P-zinnen en mogen dus niet meer gebruikt worden.

De R-zinnen duidden aan welke eigenschappen van deze stof intrinsiek gevaar opleveren en waarvoor men zich moet hoeden (waarschuwingszinnen). De S-zinnen bevatten de eruit voortvloeiende veiligheidsaanbevelingen, gedragingen of werkwijzen die de kans op lichamelijke of materiële schade minimaliseren.

De R- en S-zinnen correspondeerden met punt 15 van de veiligheidsinformatiebladen. De nummers van de R- en S-zinnen waren voor iedere taal gelijk. Aan de hand van de nummers konden de Nederlandse zinnen gevonden worden.

Alcohol en celmembranen

Opbouw celmembraan

Maak 7, 8 en 9

Let op deadline voor inleveren hfst 1, 2 en 3