Dialogisch lezen

1 / 35
volgende
Slide 1: Link
NederlandsMiddelbare schoolvmbo lwooLeerjaar 1

In deze les zitten 35 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Link

Wat valt je op aan dit gesprek?

Slide 2 - Open vraag

Dialogisch Lezen
Situatie nu
Dialogisch leren
Dialogisch lezen
Complexiteit
Samenwerkend leren
Voorbeelden
De Hamvraag

Slide 3 - Tekstslide


Literair canon
Cultuuroverdracht



Cultuurgericht onderwijs

Leesplezier




Leerlinggericht literatuuromderwijs

Slide 4 - Tekstslide

Leesdossier - Response theorieën
1. Het tekstervaringsonderwijs miskent de leraar als autoriteit en de rol van de leerling wordt overschat.
2. De leerling heeft te weinig lees- en levenservaring om iets zinnigs te kunnen zeggen.
3. Leerlingen leveren geen eigen werk.
4. Nakijken = werkbelasting docenten.


Slide 5 - Tekstslide

Dialogisch leren
Het principe van ‘dialogisch leren’ gaat terug op ideeën van de Russische filosoof Bachtin (zie hiervoor Applebee e.a., 2003) 

Onderscheid tussen ‘monologische’ en ‘dialogische’ interactie.

Slide 6 - Tekstslide

Dialogisch leren
Exploratie en uitwisseling van ideeën vindt plaats tussen docent en leerlingen en tussen leerlingen onderling.

Slide 7 - Tekstslide

Dialogisch leren
Exploratie en uitwisseling van ideeën vindt plaats tussen docent en leerlingen en tussen leerlingen onderling.

De vragen zijn overwegend authentiek (het zijn geen testvragen) 


Slide 8 - Tekstslide

Dialogisch leren
Exploratie en uitwisseling van ideeën vindt plaats tussen docent en leerlingen en tussen leerlingen onderling. 

De vragen zijn overwegend authentiek (het zijn geen testvragen) 

Er is veel ruimte voor open discussie.

Slide 9 - Tekstslide

Waarom dialogisch leren?
1) Verbetert kritische denkvaardigheden.

Slide 10 - Tekstslide

Waarom dialogisch leren?
1) Verbetert kritische denkvaardigheden.
2) Leerinhoud wordt betekenisvol - sluit aan bij de beleefde realiteit en de mogelijkheid om deze realiteit te beïnvloeden. 

Slide 11 - Tekstslide

Waarom dialogisch leren?
1) Verbetert kritische denkvaardigheden.
2) Leerinhoud wordt betekenisvol - sluit aan bij de beleefde realiteit en de mogelijkheid om deze realiteit te beïnvloeden. 
3) Praktische ervaring en ontwikkelen vaardigheden: het kunnen verbinden van een vraag met eigen normen en waarden en met principes die algemeen gelden. (Haworth, 1999)

Slide 12 - Tekstslide

In Dialogisch leren
1) Vragen worden zorgvuldig afgebakend om reflectie en inhoudelijk goede antwoorden aan te moedigen.

Slide 13 - Tekstslide

In Dialogisch leren
1) Vragen worden zorgvuldig afgebakend om reflectie en inhoudelijk goede antwoorden aan te moedigen.
2) Antwoorden zijn geen eindpunt maar een stimulans voor nieuwe vragen in een lange keten-dialoog.

Slide 14 - Tekstslide

In Dialogisch leren
1) Vragen worden zorgvuldig afgebakend om reflectie en inhoudelijk goede antwoorden aan te moedigen.
2) Antwoorden zijn geen eindpunt maar een stimulans voor nieuwe vragen in een lange keten-dialoog.
3) De docent voegt alle bijdragen samen tot een coherent geheel en ondersteunt leerlingen bij het bedenken van nieuwe vragen. Wegerif. R (2010).

Slide 15 - Tekstslide

Literatuur leren lezen in dialoog: 
lezersvragen als hulpmiddel bij het leren interpreteren van korte verhalen Janssen, T.M. (2009)

Slide 16 - Tekstslide

Dialogisch lezen

Didactische aanpak, gebaseerd op het principe van‘ dialogisch leren
1) de dialoog met de tekst, waarbij de leerling zichzelf vragen stelt tijdens het lezen, en 
2) de dialoog met anderen, waarbij leerlingen vragen en hypotheses uitwisselen en ze met elkaar bespreken.

Slide 17 - Tekstslide

Complexiteit 1 - Rol docent
Het voeren van open discussies over literatuur vergt veel van docenten: kennis van het verhaal , inzicht in het literaire leesproces , in de lezende (kijkende) leerling en in
communicatie- en interactieprocessen. (Janssen, T. (2009))

Slide 18 - Tekstslide

Complexiteit 1- Rol docent
De docent moet zijn kennis inzetten om leerlingen te helpen waarnemen, vragen te verhelderen, te reflecteren en te communiceren met anderen (Van de Ven, 2006). 

Slide 19 - Tekstslide

Complexiteit 2
Meetbaarheid
a) wil je het meten?
b) wat wil je meten?

Slide 20 - Tekstslide

Wat wil je meten?

Slide 21 - Woordweb


Samenwerkend leren - beloning en taak

Belangrijk bij samenwerkend leren zijn de beloningsstructuur en de taakstructuur. In de beloningsstructuur moet tot uitdrukking komen dat samenwerking loont. Dit betekent dat er een groepsdoel moet zijn, maar óók dat individuele resultaten meetellen (Oostdam, 2007)

Slide 22 - Tekstslide

Samenwerkend leren
Vijf sleutelbegrippen Ebbens

Positieve wederzijdse afhankelijkheid
Individuele bespreekbaarheid

Slide 23 - Tekstslide

Voorbeelden
https://pratenoverromanfragmenten.nl/
https://www.lezen.nl/sites/default/files/lessen-tanja.pdf
https://didactieknederlands.nl/handboek/2021/04/leesclubs-in-literatuuronderwijs/

Slide 24 - Tekstslide

Plezier in lezen te versterken.
Het gesprek heeft een natuurlijk karakter.

 a) gesprek over boeken op gang brengen.
b) vergelijking met andere verhalen en de beleving
c) kenmerken van het verhaal

Aidan Chambers

Slide 25 - Tekstslide

SALEVO

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Tekstslide

Slide 30 - Tekstslide

Slide 31 - Tekstslide

Slide 32 - Tekstslide

Slide 33 - Tekstslide

Slide 34 - Tekstslide

Slide 35 - Tekstslide