Thema 2 les 5 Voedselbederf

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leerdoel vandaag

• Je kunt manieren beschrijven om voedselbederf tegen te gaan

Les 5- Voedselbederf

Voedselbederf

• Jaarlijks gooien we zo’n 50 kilo eten en drinken per persoon weg. De houdbaarheidsdatum is verstreken, er zit schimmel op of het product is zuur geworden. Zonde! 

• In de natuur zorgen bacteriën en schimmels voor de afbraak van organisch materiaal. Zij kunnen goed leven op groenten, fruit, vlees en vis. Daardoor kan het voedsel bederven.

Voedselvergiftiging

• Zien, ruiken of proeven of eten nog goed is.
• Bacteriën en schimmels op voedsel produceren giftige stoffen. 20-30 °C is ideaal voor bacteriën.

• Door eten te verhitten dood je wel de bacteriën, maar niet de gifstoffen.
• Eten van bedorven voedsel wekt een afweerreactie op: Voedselvergiftiging

Voedselvergiftiging ≠ voedselinfectie

Voedselvergiftiging: Giftige stoffen gemaakt door bacteriën of schimmels zijn de oorzaak.

Voedselinfectie: Ziek door eten van voedsel met grote hoeveelheden aan bacteriën, virussen of parasieten.

Symptomen: 

Voedsel conserveren

Betekenis conserveren: Verduurzamen,  in goede conditie bewaren.

Omstandigheden voor bacteriën en schimmels ongunstig gemaakt.

Manieren om te conserveren:

1. Invriezen
2. Pasteuriseren
3. Steriliseren
4. Vacuüm verpakken
5. Drogen
6. Toevoegen van conserveermiddelen

Invriezen

• Temperatuur te laag voor bacteriën en schimmels om zich voort te kunnen planten
• Niet opnieuw invriezen na het ontdooien

Pasteuriseren

• Melk kort verhitten tot 72 ℃ om bacteriën en schimmels te doden.
• Melk is langer houdbaar maar niet alle bacteriën en schimmels zijn dood. Daarom bewaar je de melk in de koelkast.

Steriliseren

• Alle bacteriën en schimmels worden gaan dood. Temperatuur is hoger dan bij pasteuriseren (130-140 ℃ )

Drogen:

• Water aan het voedsel onttrekken

Vacuüm verpakken

• Alle lucht uit de verpakking. Bacteriën en schimmels kunnen zich niet voorplanten zonder zuurstof.

Gasverpakken:

• Ingepakt in plastic zak of bak.
• Zit geen lucht in maar een mengsel van gassen zoals koolstofdioxide, zuurstof en stikstof om het voedsel langer vers te houden.

Conserveermiddelen toevoegen

• Toevoegen van conserveermiddelen zoals suiker, zout, zuur, stikstof of sulfiet maakt de leefomstandigheden van bacteriën en schimmels ongunstig
• Voorbeelden?

Doorstralen

• Doorstraald met radioactieve stralen. 
• Bacteriën worden gedood of de vermenigvuldiging wordt geremd.
• Mag alleen als er een grote kans is op ziekteverwekkende bacteriën

Additieven

• Additief = Een stof die aan voedingsmiddelen wordt toegevoegd.
• Een conserveermiddel is een voorbeeld van een additief
•  Moet de kleur , geur of smaak verbeteren.
• Kan natuurlijk of kunstmatig zijn

Augurken in een zure oplossing leggen

1. Doorstralen
2. Drogen
3. Natuurlijk conserveermiddel toevoegen
4. Steriliseren

Verhitten tot een temperatuur van 130-140 ℃

1. Pasteuriseren
2. Natuurlijke conserveermiddelen toevoegen
3. Kunstmatige conserveermiddelen toevoegen
4. Steriliseren

Noem 3 conserveermethoden om voedsel af te sluiten van de buitenlucht

Noem een natuurlijk of kunstmatig conserveermiddel