Les 7- fase 1- accentwoorden, bijvoeglijke naamwoorden en bezits-s

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Periode 1 - les 7A

accentwoorden en tremawoorden | bezits-s | bijvoeglijke naamwoorden

Terugblik schrijfopdracht sportverleden

Iedereen heeft feedback gekregen op zijn opdracht. 

Hoe kun je die feedback in Teams zien?

Naar aanleiding van de opdrachten die je maakt en inlevert, kun je van starter naar gevorderd naar beroepsbekwaam gaan schuiven. 

Wat gaan we doen?

doelen bespreken

terugblik schrijfopdracht sportverleden(5 min)

instructie en inoefening( 25 min)

aan het werk 

Doelen van deze les

Aan het einde van deze les kun je:

• accentwoorden en tremawoorden op de juiste manier spellen;
• woorden met de bezits-s goed schrijven;
• bijvoeglijke naamwoorden herkennen en juist schrijven

Accentwoorden

De accenttekens zijn de streepjes die soms op een letter schrijft.

Accenttekens worden met name gebruikt op de e bij woorden die uit het Frans komen.

• café, coupé, logé (uitspraak: ee, zoals bij hé!)
• scène, barrière, misère (uitspraak: e, zoals bij hè?)
  Hoe maak je zo'n teken op je toetsenbord?

Accentwoorden

Accenttekens kunnen ook gebruikt worden om een bepaald woord extra nadruk te geven; er accent op te leggen.

• Ik denk dat we dit juist wél moeten doen.

Tremawoorden 

Het trema (de twee puntjes op een letter) is een teken dat je helpt om een woord goed uit te spreken.

Je gebruikt het trema om twee klinkers die naast elkaar staan niet als één klank, maar afzonderlijk te lezen.

• poëzie, geïllustreerd, België, patiënt, geëerd.

Tremawoorden

Trema meervoud

Als de klemtoon van de enkelvoudsvorm, die eindigt op -ie, op de laatste lettergreep valt, komt er -ën bij te staan in de meervoudsvorm.

• melodie -> melodieën
• technologie -> technologieën

Eindigt de enkelvoudsvorm op -ee? Dan altijd -ën erbij.

• idee -> ideeën
• zee -> zeeën

Wanneer geen trema?

 Bij woorden als: officieel, geadviseerd, realist, glooiing, museum, opticien.

Belangrijk bij de spelling van deze woorden is dat je je afvraagt of er een probleem is bij het lezen of uitspreken van het woord.

Welk woord is goed geschreven?

1. coupee
2. coupé
3. coupè
4. koupé

Welk woord is goed geschreven?

1. egoisme
2. egöisme
3. egoïsme
4. ëgoisme

Bezits-s

Je geeft hiermee aan van wie iets is.

De s kun je op verschillende manieren opschrijven:

• Toms hond
• Amerika's economie
• Kees' motor
• mijn ex' kind

Wat valt je op?

Bezits-s

Je schrijft de s  aan het woord vast na een medeklinker en wanneer het geen uitspraakprobleem oplevert of na afkortingen, initialen of cijfers:

• Martijns vriendin
• Elines verjaardag
• Renés dagboek
• Hannahs wereldreis
• ING's rekening
• Willem II's overwinning

Bezits-s

Je schrijft de 's wanneer je een lange klank aan het einde van het woord hebt (behalve de e klank) en je wel uitspraakproblemen krijgt:

• Marcella's rijbewijs
• Theo's verhaal
• Nicky's oom
• Kiki's fiets

Bezits-s

Je schrijft de geen s wanneer je al een s-klank hoort. Om dan wel aan te geven dat het om een bezit gaat schrijf je wel de apostrof:

• Alex' plan
• Loes' bijbaan
• Ramirez' zusje
• Greenpeace' actie

De Red Bull van Remi.

1. Remis Red Bull
2. Remi's Red Bull
3. Remis' Red Bull

De appel van Aline

1. Alines appel
2. Aline's appel
3. Alines' appel

Het huis van Elias

1. Elias huis
2. Elias's huis
3. Elias' huis

Martines huis

Goed

Fout

Ottos' fiets

Alex' handschoen

Jans broek

Jantje's skates

Bijvoeglijke naamwoorden

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het zelfstandig naamwoord en voegt iets bij het zelfstandig naamwoord.

• de lichte laptop.
• de blauwe broek.
• het gebakken worstje
• de gekopieerde cd

Topografisch bijvoeglijke naamwoorden

Het bijvoeglijk naamwoord geeft hierin aan waar iets vandaan komt. Het geeft een land, plaats, provincie, enz. aan.

Het topografisch bijvoeglijk naamwoord schrijf je met een hoofdletter.

• de Nederlandse klompen
• het Franse stokbrood
• de Aziatische mensen
• de Friese meren

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord geeft aan waar het zelfstandig naamwoord van gemaakt is.

In bijna alle gevallen eindigt het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord op -en.

• de houten puzzel
• de stenen tafel
• de ijzeren stang
• de plastic beker

Werkwoord als bijvoeglijk naamwoord

Als een werkwoord als bijvoeglijk naamwoord voorkomt, schrijf deze dan zo kort mogelijk.

• de ingelaste vergadering
• de gepaste taal
• de ingedrukte knoppen
• de afgedrukte teksten

Welk bijvoeglijk naamwoord is goed geschreven?

1. de ijzeren plaat
2. de ijzere plaat
3. de IJzeren plaat
4. de IJzere plaat

Welk bijvoeglijk naamwoord is goed geschreven?

1. de afrikaanse dans
2. de afrikaansen dans
3. de Afrikaansen dans
4. de Afrikaanse dans

Opdrachten deze week

 2F -->Taalverzorging | Spelling | Accentwoorden en tremawoorden-->1, 2 

2F--> Taalverzorging | Bijvoeglijke naamwoorden  -->1, 2 

2F--> Taalverzorging | Spelling | Bezits-s  -->1, 2