Voorbereiding toets Lezen 5

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Begrijpen lezen theorie

Je leest eerst de tekst woord voor woord, voordat je naar het tekstgeraamte kijkt.

1. juist
2. onjuist

Noem vier onderdelen van het tekstgeraamte

De buitenkant van een tekst noemen we het tekstgeraamte. Het tekstgeraamte kan bestaan uit:

titel

illustraties (afbeeldingen, foto's, tekeningen)

inleiding

bron (waar komt de tekst vandaan)

tussenkopjes

tabel

kernzinnen

Het doel van grondig lezen is

1. je wilt echt snappen wat je leest en je wilt onthouden wat er in de tekst staat
2. je leest vooraf globaal de tekst door
3. je kijkt naar het tekstgeraamte om te bepalen waar de tekst over gaat

Leesmanieren

Je scrollt door NU.nl om te kijken of er iets interessants op staat. 

Je leest een artikel en checkt of het klopt wat er staat. 

Je moet leren voor je proefwerk biologie, dus je leert je samenvatting heel goed.  

Je leest een Donald Duck voor de lol. 

Je leest een tekst en zoekt het antwoord op een vraag.

Kritisch

Scannend

Grondig

Ontspannend

Zoekend

 Op welk tekstverband wijzen de   

 signaalwoorden maar, toch en echter?

1. opsomming
2. tegenstelling
3. oorzaak/gevolg
4. reden/verklaring

 Op welk tekstverband wijzen de   

 signaalwoorden want en omdat?

1. opsomming
2. conclusie
3. tegenstelling
4. Reden/verklaring

 Op welk tekstverband wijzen de  

 signaalwoorden daardoor en zodat?

1. oorzaak-gevolg
2. opsomming
3. Reden/verklaring
4. tegenstelling

 Om welk tekstverband gaat het hier?

 Ik wilde er wel heen, echter was ik erg druk.

1. reden
2. opsomming
3. oorzaak-gevolg
4. tegenstelling

Ik eet graag bami en nasi, ook eet ik graag aardappelen.
Signaalwoorden zijn;

1. bami, aardappelen
2. eet, eet
3. en, ook
4. eet, graag

Feiten zijn controleerbaar!

1. juist
2. onjuist

Een mening.......

1. geeft aan hoe je ergens over denkt
2. kan je controleren
3. is objectief
4. is waar

Het is belangrijk om te begrijpen wat werkelijk waar is en wat de mening van een ander is, omdat.......

1. je daardoor een tekst beter begrijpt.
2. je daardoor je eigen mening kan vormen.
3. iedereen dat interessant vindt.
4. je beter kunt achterhalen of iets waar is als je door hebt dat het om een mening gaat.

activeren

Instructie 

Overtuigen

Informeren

amuseren/ontroeren

de schrijver wil de lezer overtuigen van zijn mening

 de schrijver legt stap voor stap uit hoe je iets doet

schrijver geeft informatie 

de schrijver wil bij de lezer emoties oproepen

de schrijver wil dat de lezer iets doet of juist niet doet

activeren

Instructie 

Overtuigen

Informeren

amuseren/ontroeren

Een betoog

Een nieuwsbericht

Een recept

Satirisch nepnieuws

Reclame

Er zijn vijf tekstdoelen. Bij elk tekstdoel hoort een tekstsoort.

Informeren: de schrijver geeft informatie in een informatieve tekst. 

Instructies geven: de schrijver legt stap voor stap uitleggen hoe je iets doet in een instructie. 

Overtuigen: de schrijver wil de lezer overtuigen van zijn mening in een overtuigende tekst.

Activeren: de schrijver wil dat de lezer iets doet of juist niet doet in een activerende tekst.

Amuseren of ontroeren: de schrijver wil bij de lezer emoties oproepen in een amuserende of emotieve tekst. 

Je kent de betekenis van een woord niet, wat kan je doen.....

1. opzoeken op internet
2. vragen aan je leraar
3. kijken in de context van een zin
4. het woord ontleden, misschien ken je wel stukjes van het woord

Een ander woord voor grappig nepnieuws

Voorbeelden van satirische websites zijn

Een argument gebaseerd op feiten is

1. Subjectief
2. Objectief

Een argument gebaseerd op een mening is

1. Objectief
2. Subjectief

Wat is de hoofdgedachte van de tekst?

1. hetzelfde als de titel
2. hetzelfde als het onderwerp
3. In één zin het belangrijkste uit de hele tekst.

Toetsvoorbereiding

Lezen 5

Leerdoelen: zie Magister.

Leer het leerblad en de signaalwoorden!